Günün ekonomi haberleri (14.06.2016)

Moody's'ten Bank Asya açıklaması Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Bank Asya'nın iyi bir kurum tarafından alınması durumunda bankaya olan güvenin yeniden sağlanabileceğini açıkladı. 'İYİ BİR KURUM TARAFINDAN SATIN ALINIRSA...' Moody's tarafından yapılan açıklamada, Bank Asya için teklif verme sürecinin sona ermesinin bankanın geleceği konusunda belirsizliği sona erdireceği ancak kreditörlerin başarılı bir satış veya bankanın tasfiyesi ile karşı karşıya kalabileceği ifadelerine yer verildi. Açıklamada, Bank Asya'nın iyi bir kurum tarafından alınması durumunda bankaya olan güvenin yeniden iyileşebileceğine vurgu yapıldı. Banka Asya'nın tasfiyesi halinde perakende yatırımcılarının iyi kredi ve likit varlıklar sayesinde korunabileceği hatırlatılan açıklamada, söz konusu yatırımcıların 100 bin liraya kadar olan mevduat garantisinden de faydalanabileceği aktarıldı. Bodrum'a bir anda 4 bin 500 turist giriş yaptı Sabah saatlerinden Bodrum Limanına demir atan dev yolcu gemisinden yaklaşık 5 bin kişi indi. 319 metre uzunluğundaki kruvaziyersabah erken saatlerde Kuşadası'ndan Bodrum'a gelerek yeni limana demir attı. Çoğunluğu İngiliz ve ABD uyruklu 3 bin 125 yolcu ile bin 241 mürettebat gümrük işlemlerinin ardından gemiden indi. Bir çoğu yaya olarak Paşatarlası, Kumbahçe ve Cumhuriyet Caddesine istikametinden Bodrum merkezine doğru yürüyen misafirler alışveriş yaptı. Limandan ticari taksilere binerek ilçeyi gezen turistlerin büyük bir çoğunluğu ise tarihi mekanları dolaştı. Cumhuriyet Caddesi üzerinde yoğunluk oluşturan turistler, kafe ve restoranlarda zaman geçirdi. CelebrityReflection isimli kruvaziyerin Bodrum'dan, Girit Adasına gideceği öğrenildi. Yer belirlendi! Tekstilin kalbi olacak TEKSTİLKENT PROJESİ HAYATA GEÇECEK PKK terörünün ağır hasar verdiği Diyarbakır'da ekonomik yaralar kısa sürede sarılacak. Star'ın haberine göre kentte ekonomik kalkınma ve istihdam için gerekli adımlar atılacak. İlk olarak Tekstilkent Projesi'nin kısa sürede hayata geçmesi için çalışmalar hızlandırılacak. 10 bin kişinin istihdam edileceği projenin uygulanması için yer seçimi yapılırken, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın yatırımın programına alınmasına yönelik kararı bekleniyor. Bakanlığın yıl sonuna doğru yatırım programına alacağı belirtiliyor. Proje için bir müteşebbis heyeti oluşturulduğunu belirten bir yetkili 'Yer seçimi yapıldı. Alt yapı yatırımlarının tamamlanması için yatırım programına alınmasını bekliyoruz. 2017 yatırım programına alınacaktır. Sıfırdan yeni yatırım için gelmek isteyen çok sayıda firma bulunuyor. Ayrıca mevcut yatırımlarını kaydırma niyetinde olanlar da var' dedi. 2.850 TOPLUM YARARINA İŞÇİ Diyarbakır Valiliği verilerine göre Sur ilçesinde terör olaylarından etkilenen aileler yönelik tahsis edilen Toplum Yararına Program kapsamında 3 bin kişi 10 Mart 2016 tarihinde işbaşı yaptı. 2 bin 850 kişilik daha Sur İlçesi için ek toplum yararına işçi talebinde bulunuldu. Böylece hem Tekstil Kent hem de Toplum Yararına Program ile toplam 13 bin kişi istihdam edilecek.Ayrıca cazibe merkezi kapsamındaki 'Dezavantajlı Grupların Sosyal Entegrasyonu ve Rehabilitasyonu Projesi' ile çok sayıda faaliyet hayata geçirildi. Yapılacak projelerin toplam bedeli 6 milyon Türk Lirası. FABRİKALAR GENÇ VE KADIN İSTİHDAMINA KATKI VERECEK Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar: Bizim çok önem verdiğimiz bir proje Tekstilkent. Son aşamaya geldi. Yer tahsisleri Bakanlıkça onaylandı. Fabrikaların temeli atıldığı zaman hem işe katılım hem de istihdam açısından özellikle kadınların istihdamı açısından önemli katkı sağlayacak. Minimum 7 bin 500 kişiye istihdam sağlayacak. Nüfusumuz genç ve tekstil sektörü kalifiye meslek isteyen bir sektör değil. Çabuk bir şekilde meslek edinilebilecek bir sektör. Aynı zamanda 6. Bölgede yer alıyor olmamızdan dolayı önemli avantajlar da sunuyor. FABRİKA ARAZİSİ ÜZERİNE YATMA BİTTİ Organize Sanayi Bölgeleri'nde (OSB) yer almalarına rağmen fabrika yapmak için çivi çakmayanlara yönelik yaptırımlar artıyor. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 'OSB'de arsası olup da yatırım yapmayanın, çivi çakmayanın canı yanacak' açıklamasında bulunurkenDiyarbakır Valiliği yatırımları teşvik edecek bir uygulamaya imza attı. Elinde yatırım arazisi olmasına rağmen herhangi bir girişimde bulunmayanlara yönelik farklı bir ücret tarifesine gidildi. Yatırım yapmayanlardan bir bedel alınıyor. Yetkililer, 'Artık OSB'de yatırım yeri arazisi olan varsa ya yatırım yapacak ya da bir başka yatırımcıya devredecek. Alıp üstüne yatma dönemi bitti' değerlendirmesinde bulundu. İbrahim Tatlıses üst geçidi yıkılıyor İstanbul'da İbrahim Tatlıses üst geçidinin yıkılıp yerine yapılan Mahmutbey yolu üzeri yaya üst geçidi çalışması kapsamında, 0-3 Otoyolu'nun Ankara istikametinde köprü ayağı montaj çalışması yapılacak. İstanbul Valiliği'nden yapılan yazılı açıklamaya göre, üst geçidin bulunduğu otoyolda, çalışmalar esnasında öncelikle emniyet şeridi ve sağ şerit trafiğe kapatılacak. Gerektiğinde orta şeridin trafiğe kapatılıp, sol şeridin açık tutulacağı çalışmalar, bu akşam saat 22.00'de başlayacak, 21 Haziran salı günü saat 05.00'te bitirilecek. Çalışmaların yapılacağı 22.00-06.00 saatleri arasında O-3 Otoyolu Ankara yönüne seyreden sürücüler Avcılar,Esenyurt veya Ispartakule gişelerinden çıkarak, D100 (E5)Karayolunu alternatif olarak kullanabilecek. Söz konusu çalışmalar esnasında gerekli tüm emniyet tedbirleri alınacağı, trafik işaretlemeleri yapılacağı bildirildi. Türkiye'ye bir banka daha geldi TİCARET VE FİNANS MERKEZİ İSTANBUL'DA Bahreyn'in bireysel ve ticari bankacılıktaki lider bankası Bank of Bahrain and Kuwait (BBK), Türkiye'deki ilk temsilciliğini ticaret ve finans merkezi İstanbul'da açtığını bildirdi. BBK'dan yapılan açıklamaya göre yeni temsilcilik, bankanın Türkiye'deki mevcut ve potansiyel müşterileriyle yakın ilişki kurma, yerel pazardaki gelişmeleri izleme ve Türk yetkili makamlarıyla doğrudan iletişim kurma gibi öncelikli görevler üstlenecek. 'TÜRKİYE KİLİT ÜLKE' Konuya ilişkin görüşlerine yer verilen BBK Üst Yöneticisi (CEO) Reyadh Sater, bankanın önde gelen stratejilerinden birisinin, uluslararası genişleme ve farklılaşma olduğunu belirtti. Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) ülkelerinin ticari bir iş ortağı olarak Türkiye'nin kendileri için göz ardı edilemeyecek kadar büyük ve önemli bir pazar olduğunu ifade eden Sater, 'Türkiye aynı zamanda genişleme stratejimiz için de kilit ülke konumunda. Yönetim Kurulu'nun belirlediği genişleme stratejimizi temel alarak kurulan temsilciliğimiz, önümüzdeki dönemde yapmayı planladığımız birçok genişlemenin de ilk adımını oluşturuyor.' değerlendirmesinde bulundu. Sater, bu temsilcilik sayesinde müşterilerle, finansal kuruluşlarla, Bahreyn ve GCC ülkelerinin yanı sıra Hindistan'la da ticari ilişkisi olan şirketlerle daha yakın ilişki kurabileceklerini kaydetti. İki ülke arasındaki ticari ilişkileri derinleştirmek açısından da çok önemli olan bu adım sayesinde, Türkiye'yle ticari ilişki kurmak ve yatırım yapmak isteyen Bahreynli şirketlere de destek olabileceklerini vurgulayan Sater, Türkiye'yle ilişkilerine değer verdiklerini ve gelecek dönemde de, GCC ülkeleri ve Türkiye'nin ihtiyaçları doğrultusunda, müşterilerine daha iyi hizmet vermeye ve beklentilerini karşılamaya devam edeceklerini sözlerine ekledi. Kuzey Ege'de boş oda yok! Ayvalık, Ören, Akçay, Güre ve Altınoluk gibi Kuzey Ege'nin önemli turizm merkezlerinin bulunduğu Edremit Körfezi'ndeki otel ve pansiyonlar, Ramazan Bayramı'nın 9 gün olarak açıklanmasından sonra hızla rezervasyon almaya başlarken, doluluk oranları bugünden yüzde 80'i aştı. Yılda yaklaşık 3 milyon gecelemeyle iç turizmde lider olan Balıkesir'in Kuzey Ege kıyıları önemli turizm merkezlerini barındırıyor. Cunda Adası ve Sarımsaklı Plajı ile çok sayıda ada, koy ve plajlarıyla ünlü Ayvalık, denizlerinin temizliği ve mavi bayraklarıyla tanınan Burhaniye ve Edremit ilçeleri, 25 binin üzerinde yatak kapasitesi ve 127 bin civarında ikinci konutuyla her yıl yerli turistlerce tercih ediliyor. Edremit Körfezi'nde yaz nüfusu, günübirlikçilerin de etkisiyle 3 milyonu geçiyor. Turistik işletmelerde doluluk oranlarının yüzde 95'e ulaştığını, diğer otellerde ise yüzde 80'ler civarında bulunulduğunu dile getiren İbrahim Yakın, şöyle devam etti: 'Altınoluk ve Akçay'da deniz kenarında birer, Güre'de de termal özellikli denize yakın bir otelimiz bulunuyor. Otel telefonları rezervasyonlar için birbiri ardına çalıyor. Bayramda bir kişilik bile yer kalmayacak gibi görünüyor. Bu üç otelimize ilaveten Altınkum'da bulunan eski konuk evini de motel olarak hazırlıyoruz. Onu da Ramazan Bayramı'na yetiştireceğiz. Burasının da bayramda tam dolu olacağını düşünüyorum.' Yakın, bayram tatili için Kuzey Ege'yi tercih ederek Edremit'e geleceklerin, deniz, kum, güneş turizminin yanı sıra şifalı termal sulardan ve doğa meraklılarının da Kazdağları'ndan yararlanabileceklerini anlatan Yakın, 'Bayramda yöremize gelenler aileleriyle ve sevdikleriyle hem hesaplı hem de kaliteli dolu dolu bir tatil geçirecekler. Bayramda beklentimiz yüzde yüz doluluk. Bu doluluk ağustos sonuna kadar sürer.' dedi. AYVALIK'TA ODALAR HIZLA DOLUYOR Ayvalık Otelciler ve Pansiyoncular Derneği Başkanı Hatice Arga da Ayvalık'ta ramazan ayının son haftasının çok hareketli geçeceğini söyledi. Ramazan Bayramı tatilinin 9 güne çıkarılmasıyla rezervasyonların hızlandığını vurgulayan Arga, şunları kaydetti: 'Dernek üyesi otel ve pansiyoncu arkadaşlarla görüştüm ve hemen hemen herkesin sadece 2 ya da 3 odası boş. Bu da bizim için büyük bir oran. Şu anda Ramazan Bayramı'na epey bir süre var. Yapılan rezervasyonlara göre doluluk oranları yüzde 80'i aşmış durumda. Ayvalıklı otel ve pansiyoncular olarak bayramdan beklentimiz çok yüksek. Bayramı 9 gün olarak kapatan müşteri sayısı fazla değil. Bayram süresince konuklarımızdan bazıları çıkıp yerine yenileri giriş yapacak.' 'Faiz indirimleri devam edecek' Küresel ekonomideki kötü gidişatın Türkiye'ye iki önemli avantajı olduğunu belirten Gedikli, bu avantajları likidite bolluğu ile enerji ve hammadde fiyatlarının önümüzdeki dönemde de çok düşük seyredecek olması olarak gösterdi. 'Böyle bir küresel ortamdan bahsediyoruz. Böyle bir ortamda enflasyon gibi bir baskıdan söz etmek doğru değildir' diyen Gedikli, sözlerini şöyle sürdürdü: 'Enflasyon diye bir tehdit söz konusu olmaz. Aşağıya doğru gelecek bir rakam söz konusu olacak. Türkiye'de nereden kaynaklanıyordu enflasyon üzerindeki baskı? Kur artışları ve gıda... Kur artışları belli bir istikrara kavuştu. Bundan sonra enflasyona etki yapacak değil. Zaten çekirdek enflasyonun aşağı gelmesinden bunu anlayabiliyoruz ki, daha da aşağı gelecektir.' 'Gıda ile alakalı, enflasyona önümüzdeki süreçte yeni bir baskı olacağını da düşünmüyorum' diyen Gedikli, 'Bu şartlarda enflasyona baskı yapacak bir faktör kalmadı, enflasyon aşağıya doğru gider' dedi. Merkez Bankası'nın (TCMB) yılsonu yüzde 7.5 tahmininin gerçekçi olup olmadığına ilişkin bir soruya ise Gedikli, 'Ben enflasyonun daha aşağı gideceğini bekliyorum. Enflasyonun yüzde 6-6.5 civarında yılı tamamlayacağını öngörüyorum. Buna paralel olarak zaten faizlerde de aşağı doğru eğilimli bir süreç olacak' dedi. TCMB Mayıs ayında Murat Çetinkaya başkanlığındaki ikinci Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz koridorunun üst bandında gerçekleştirdiği ve ölçülü olarak nitelendirdiği indirimlere 50 baz puanla devam etmişti. TCMB'deki görev değişiminin ardından Nisan ile Mayıs aylarındaki 50'şer baz puanlık indirimlerle birlikte bu yıl üst bantta yapılan toplam indirim 125 baz puana ulaştı. Gedikli, TCMB'nin önümüzdeki hafta yapılacak toplantıda faiz indirimlerine devam etmesini beklediğini belirterek, 'TCMB'nin (faiz indirimlerinde) başlattığı süreç olumlu görünüyor. Kademeli düşüşler daha olumlu' dedi. TCMB'nin faiz adımları ve yeni başkan Çetinkaya sonrası yapılan başkan yardımcıları atamaları yakından izleniyor. Piyasada enflasyonda düşüşle desteklenmeden yapılabilecek faiz indirimlerinin Türkiye'nin risk primini artırabileceği endişesi dile getirilirken ekonomi yönetimi ise enflasyonun yönünü aşağı çevireceğine faiz indirimlerinin yerinde olduğuna inanıyorlar. TCMB'nin mevcut durumda yaklaşık 100 milyar dolar civarındaki brüt döviz rezervlerini zamanla artırabileceğini de dile getiren Gedikli, 'TCMB'nin şu anda 100 milyar doları aşan döviz rezervi var şu anda ve bunları artırabilir. Rezervler 130-140 milyar dolara çıkabilir. Bunu şu an piyasaya girip rezerv artırsın anlamında söylemiyorum. Zamanlaması, şekli TCMB'ye ait olacak şekilde,genel olarak rezervlerin artması anlamında söylüyorum' dedi. KUR PİYASADA DENGE BULUR, RİSK GÖRMÜYORUM Küresel ekonomik gelişmeler nedeniyle oluşan likidite bolluğu nedeniyle Türkiye'de kur riski gibi bir senaryodan söz etmenin mümkün olmadığına da dikkat çeken Gedikli,'Para gelmez diyenlere gülüyorum. Nereye gidecek ki para? Avrupa para kaynıyor, bizim bankalara vermek zorundalar. ECB'ye koysa zaten eksi faizde. ABD'deki şirketler bile ABD'de euro cinsi tahvil çıkartmaya başladılar. Japonya para basıyor. ABD bilançoyu 4-5 kat büyüttükten sonra durdu ama o da faiz artıramıyor' dedi ve ekledi: 'Dolayısıyla böyle bir ortamda Türkiye'nin para bulma gibi bir sorunu olmaz. Ancak nasıl olsa likidite bol diye bir şey yapmayacağız anlamına gelmez. Bu süreçte bizim tasarrufları artırıcı tedbirlere ağırlık vermemiz, devreye sokmamız lazım. Hazırlanmakta olan kıdem tazminatı düzenlemesi bu anlamda yararlıdır. BES, işsizlik fonu bunların hepsi ülke kaynaklarını artırır tasarrufları yükseltir. Bunun adımlarını da yavaş yavaş atıyoruz. Dolayısıyla cari açık diye bir sorunumuz da yok. Cari açığın GSYH'ye oranı yüzde 9 ilen bile bunu yönetmeyi başardık ki şimdi yüzde 4.4'e gerilemiş durumda buradan bir sorun beklenmemeli.' HANE HALKI DTH BOZDURMASI KURDAKİ HAREKETİ YUMUŞATIYOR Kurdaki olası hareketlerde hanehalkının tutumuna da dikkat çeken Gedikli, 'Hanehalkı şu an döviz yönetiminde çok etkili. Bir çok kişi bunu gözden kaçırıyor. Hane halkı döviz borçlanması yapmıyor ama elinde 140 milyar dolar tevdiat hesabı var. Son (hareketlilikte) gördük 8 milyar dolar sattılar' dedi ve ekledi: 'Döviz yönetimini çok iyi yapıyor. Eskiden hane halkının döviz borcu varken herkes panik halinde dövize saldırınca bir anda sert hareketler yaşanıyordu. Şimdi böyle bir durum yok aksine şimdi olayı yumuşatıyor.' TCMB verilerine göre, 29 Nisan ile biten haftada 164.96 milyar dolar ile tarihi rekorda olan yurtiçinde yerleşiklerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 3 haftada toplam 8.7 milyar dolar azalmıştı. Bu süreçte küresel piyasalardaki sert satış dalgası ve içeride hükümetin değişecek olmasının yarattığı endişelerle TL dolar karşısında sert değer kaybetmişti. BÜYÜMEDE AŞAĞI REVİZYONA İHTİYAÇ YOK Gedikli, ilk çeyrek verisinin ardından büyümenin yılın kalanında nasıl seyredeceğine ve OVP hedeflerinde bir revizyon ihtiyacı olup olmadığına ilişkin bir soruya ise, '2016 için OVP'de öngörülen yüzde 4.5 tahmininin aşağı revizesine gerek yok. (Bu oran) tutturulur, hatta aşılabilir de' dedi. Türkiye ekonomisi güvenlik endişeleri, jeopolitik riskler ve küresel dalgalanmaların devam etmesine karşın sayıları 3 milyon civarına yaklaşan Suriyeliler ve başta asgari ücret artışı olmak üzere seçim vaatlerinin tetiklediği özel tüketimle 2016'nın ilk çeyreğinde tamamen iç tüketim kaynaklı yüzde 4.8 büyüdü. Büyümenin tamamen iç tüketime dayalı olmasına ilişkin eleştirilere de yanıt veren Gedikli, 'Avrupa tüketim olsun diye çırpınıyor. Bu süreçte tüketimle büyümede bir sorun yok, alan vardı. Ama bizim arzumuz buna ihracatın ve yatırımın da pozitif katkı yapması. Bunların da olacağını düşünüyoruz' dedi. TÜİK verilerine göre, iç talep ilk çeyrekte gerçekleşen yüzde 4.8 seviyesindeki büyümeyi yaklaşık 6 puan yukarı çekerken, net ihracat ise 1.5 puan aşağı çekti. Stok değişiminin katkısı ise 0.4 puan yukarı yönlü oldu. Hayalet gemi suya iniyor MİLGEM projesine 15 Şubat 2000'de başlanmıştır. Bu zamana kadar Heybeliada ve Büyükada isimli gemilerin tamamlandığı projede, 4 korvet üretilmesi planlanıyor. MİLGEM, sahip olduğu stealth (gizlilik) ve su altı akustiği teknolojisi ile radarlarda düşük iz bırakan hayalet gemiler sınıfında gösteriliyor. Üretimin tamamında Türk mühendislerin yer alması, Aselsan ve Havelsan'ın işbirliğiyle üretilmiş olması gemilerin en büyük özelliğidir. Milgem projesi 'Milli' ve 'Gemi' kelimelerinin kısaltılmış halidir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin en önemli projelerinden biri olarak ön olana çıkıyor. İlk yerli gemi inşa fikri 1996'da ortaya çıkmış gerekli ihtiyaçlar giderildikten sonra Türk Deniz Kuvvetlerinin ihtiyacı olan 12 tane korvet tipi gemi imalatı için tasarım faaliyetlerine 15 Şubat 2000 tarihinde başlanıldı. Tarih 27 Eylül 2008'i gösterdiğinde Preveze Deniz Muharebesi'nin 470'inci yıldönümünde projenin ilk ayağı olan Heybeliada denize indirildi. TCG Heybeliada (F-511), Milgem projesinde inşa edilen ilk Türk savaş gemisidir. TCG Heybeliada korveti sayesinde Türkiye, dünyada savaş gemisi tasarlayıp üretebilen 10 ülke arasına adını yazdırdı. Boyu 99 metre olan TCG Heybeliada'nın en geniş kısmı ise 14.40 metredir. Ağırlığı 2000 ton ve sınıfında üst sıralarda gösteriliyor TCG Büyükada gemisi teknik özellikler bakımından Heybeliada korveti ile aynı seviyededir. Büyüklük, personel sayısı, hızı Heybeliada gemisiyle aynı özellikleri barındırıyor. Gemi komutanı Binbaşı Baysal, gemi tanıtımında 'Cumhuriyetimizin teknoloji yolculuğunda yepyeni bir dönemin kapılarını açan nitelikleri itibarıyla şanlı bahriye tarihimizin dönüm noktalarından birini yaşıyoruz' şeklinde konuştu. Milgem projesi dahilinde üretilen TCG Büyükada tamamen yerli mühendislerin eseri olmasının yanında teknolojik özelliklerinin dünyada sadece belirli sayıdaki ülkelerde bulunmasıyla ön plana çıkıyor. Proje, başarı ile yerine getirmesi ile özellikle gemi inşa, su altı yankılanım, savaş dizgeleri ve elektronik savaş gibi konularda, Türk Savunma Sanayi'ne önemli altyapı yeteneklerinin kazandırılmasının yanı sıra % 60 oranında yerli katkı payı ile üretiliyor. Milgem, Aselsan üretimi silah sistemleri kullanıyor. 'Türkiye çıtayı yükseltti' Dünya Bankası Grubu'nun Altyapı Projelerine Özel Sektör Katılımı Veri Tabanından elde edilen yeni veriler, Türkiye'nin 2015 yılında 44,7 milyar $'lık rekor bir tutara sahip yedi projenin finansal olarak kapanışı ile çıta yükselttiğini, ulaştırma sektöründeki iki mega anlaşma ile küresel yatırımın yüzde 40'ını absorbe ettiğini gösteriyor. TÜRKİYE'NİN MEGA PROJELERİ BİR ADIM ÖNDE İstanbul'un 35,6 milyar $ bedelli IGA Havaalanı (devlete ödenecek 29,1 milyar $'lık imtiyaz ücreti dahil olmak üzere) ve 6,4 milyar $'lık Gebze-İzmir Otoyolu. Bununla birlikte, küresel yatırım 2015 yılında bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında büyük ölçüde değişmedi ve 111,6 milyar $ olarak gerçekleşti. Güneş enerjisi yatırımları son beş yılın ortalamasını yüzde 72 oranında geçerken, yenilenebilir enerji yatırımları özel sektör katılımlı yatırımların neredeyse üçte ikisini oluşturdu. DİĞER ÜLKELER GERİLERDE Bir önceki yıl ile aynı seviyelerde olmasına rağmen, Çin, Brezilya ve Hindistan'daki azalan taahhütler sebebiyle 2015 yılındaki küresel özel sektör altyapı yatırımları son beş yılın ortalamasının yüzde 10 altında kaldı. Özellikle Brezilya'da, 2014 yılında 47,2 milyar $ olarak gerçekleşen yatırımlar keskin bir düşüşle sadece 4,5 milyar $ olarak gerçekleşmiş, böylelikle yatırımlarda son beş yıldır devam eden yükseliş trendi tersine dönmüştür. Bu üç tarihi ağır sıklet tüm küresel projelerin yüzde 44'ünü oluştururken, bileşik yatırımları toplamın sadece yüzde 10'unu oluşturmuştur -bu oran 2014 yılında yüzde 54 idi. DOĞU ASYA ÇÖKÜŞTE Dünya Bankası Grubu Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları Uygulama Grubu Yöneticisi Clive Harris bu konuda şunları ifade etti: 'Veriler diğer yükselen ekonomilerdeki yatırımların hızlı bir artışla 99,9 milyar $'a yükseldiğini göstermektedir ve bu yıllık bazda yüzde 92'lik bir artış anlamına gelmektedir. Bu ülkelerin on biri 2015 yılında en az 1 milyar $'lık taahhütte bulunmuştur bu önceki yılların oldukça üzerinde bir rakamdır. El Salvador, Gürcistan, Litvanya, Karadağ, Uganda ve Zambiya gibi bazı ülkeler iki yıl veya daha uzun aradan sonra tekrar yükselişe geçmiştir. Bölgesel olarak, özel sektör altyapı yatırımları Afrika ile Avrupa ve Orta Asya bölgelerinde hızlandı, ancak Doğu Asya ve Pasifik, Latin Amerika ve Karayipler, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgelerinde geride kaldı.' YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ÖNEMİ ARTTI Güneş enerjisi alanındaki özel sektör altyapı yatırımlarının 9,4 milyar $'a yükselmesi (son beş yıl ortalamasına göre yüzde 72 artış) ile birlikte, yenilenebilir enerji yatırımları 2015 yılında öne çıkmıştır. Genel olarak yenilenebilir enerji küresel yatırımların yüzde 63'ünü oluşturmuştur ve rüzgar, hidro ve jeotermal enerji kaynaklarının giderek daha fazla benimsendiği görülmektedir. ULAŞTIRMA SEKTÖRÜ LİDER KOLTUĞUNDA Ulaştırma sektörü 69,9 milyar $ (veya küresel yatırımın yüzde 63'ü) ile en fazla taahhüdü alırken, bunu yüzde 34 ile enerji ve yüzde 4 ile su sektörü takip etmiştir. 2015 yılındaki 300 proje arasında, enerji sektörü 205 proje ile en fazla projeye sahiptir ve onu 55 proje ile ulaştırma, 40 proje ile su ve kanalizasyon sektörleri takip etmektedir. TÜRKİYE YATIRIM ÇEKEN İLK 5 İÇİNDE Son dört yıldır proje büyüklükleri de artmaktadır ortalama proje büyüklüğü 2015 yılında 419,3 milyon $ ile şimdiye kadarki en yüksek seviyeye ulaşırken, bu durum proje sponsorlarının ve kreditörlerin küçük ekonomilerde daha büyük projeleri finanse etmeleri ile birlikte piyasa güveninde bir artış olduğunu göstermektedir. Aslında 2015 yılına mega anlaşmalar damgasını vurmuştur ve rekor sayıdaki 40 proje 500 milyon $'ı aşmıştır. 2015 yılında en fazla yatırım çeken ilk beş ülke sırasıyla Türkiye, Kolombiya, Peru, Filipinler ve Brezilya olmuştur.Bu beş ülke 74 milyar $ ile gelişmekte olan dünyadaki küresel taahhütlerin yüzde 66'sını oluşturmuştur. İşte yüksek maaş almanın formülü Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) emekli maaşını hesaplarken prim gün sayısına ve kazancınıza dikkat ediyor. Bu yüzden emekli maaşını artırmak için prim ödeme gün sayısı ve sigortaya bildirilen esas kazanç yüksek olmalı. ASGARİ ÜCRETTE AZALIYOR Çalışırken SGK'ya bildirilem prim, emeklilik maaşı için çok önemli. Asgari üsretten prim ödenmesi durumunda çalışanın emekli maaşı yılda 20-30 lira azalıyor. 2008'demn sonra 10 yıl daja çalışan 200-300 lira daha az maaş alıyor. Emeli olurken bağlanacak maaşın çalıştıkça, düşmesini önlemek hatta arttırmak da mümkün. Emekli maaşını çalıştıkça düşüren sistem, 3000 lira formulü ile tam tersine çevrilebiliyor. 100 LİRAYA VARAN ARTIŞ Çalıştıkça maaşın düşmesini engellemenin yolu 3000 liradan geçiyor. 'Brüt maaş' 3 bin liranın üstünde çalışmaya devam ettikçe maaş da artıyor. Hatta yılda 80 ila 100 lira arasında bir artış da oluyor. Emekli olurken doldurulan 'Tahsis Formu'ndaki bakmakla yükümlü kişi hanesine 'eş', 'çocuk' gibi yakınlarını ekleyin. Bu maaşınız hesaplanıken 'Aylık Bağlama Oranını' artırır. Bu da maaşınıza olumlu yansır. 3.5 YIL KURALI Posta'nın haberine göre emekliliğinizi son bir iki yılda değil en az 10 yıl önceden planlamaya çalışın. Ayrıca iki farklı yerde sigortalı olanların maaşı daha yüksek olur. İster SSK'lı olsun ister Bağ-Kur'lu, son 3.5 yılda SGK'ya tavandan (10.075) liradan kazanç bildirin. Geçmiş priminiz hep asgari ücretten yatsa da tavandan bildirilen her ay için ileride alınacak emekli aylığı 20-30 lira artar ve 3.5 yıllık artış 1000 liraya ulaşır. FAZLA GÖSTERİN Emekli maaşınızı artırmak için 'çok çalışmak yerine' nasıl çalıştığınıza özellikle dikkat etmeniz gerekiyor. Gününüz dolduysa ve yaşı bekliyorsanız asgari ücretle de çalışmak zorundaysanız bir yolunu bulun, yüksek kazanç gösterin. SSK'dan emekli olmak daha avantajlı. SSK'dan emekli olma imkanınız varsa isteğe bağlı sigorta, Tarım, SSK, Bağ-Kur, zorunlu Bağ-Kur seçeneklerini ikinci planda tutun. Karadeniz'de Arap turist bereketi Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Mısır, Katar ve Ürdün vatandaşları, Doğu Karadeniz Bölgesi'ni mesken tuttular. Trabzon başta olmak üzere Rize, Artvin, Ordu ve Giresun şehir merkezleriyle yaylalarını ziyaret eden Arapların bu bölgeyi tercih etmelerinin en önemli nedenleri, serin ve yağmurlu iklim ile doğal güzellikler. Önceki yıllarda Bursa, Yalova ve İstanbul'a giden Alabdali ailesi ilk kez geldikleri Uzungöl'e hayran kaldıklarını söylediler. Majed Alabdali, Suudi Arabistan'da devlet memuru. Ailesiyle birlikte son 20 yıldır Türkiye'ye tatile geldiğini, bu yıla kadar İstanbul, Bursa, Yalova'ya gittiğini anlatıyor: 'Trabzon'a ilk kez bu yıl geldik. Özellikle Uzungöl'ü çok sevdik. Türkiye gerçekten çok güzel bir ülke. Rize'ye gittik. ayder yaylası'nı da gördük ama Uzungöl farklı. Türkiye'de insanlar cana yakın. Zaman zaman dil problemi yaşıyoruz ama bir şekilde anlaşıyoruz. Avrupa'ya göre burada daha rahat ediyoruz. Trabzon'da bir daire alıp, kendi evimizde kalmak istiyoruz.' EV ALANLAR ARASINDA, SUUDİ ARABİSTAN VATANDAŞLARI BAŞI ÇEKİYOR Trabzon Valiliği'nin Al Jazeera'ya verdiği bilgiye göre, sadece son iki yılda Arap ülkelerinden kente gelen 1081 kişi, 1271 konut aldı. Suudi Arabistanlı Abdulrahman Al Secait onlardan biri. Al Secait, emekli olduktan sonra ailesiyle beraber geldiği Trabzon'u çok beğendiğini anlatıyor. EMLAK SEKTÖRÜ HAREKETLİ Trabzon'da, Suudi Arabistan vatandaşları başta olmak üzere Kuveyt, Katar, Ürdün'den gelenlere rastlamak mümkün. Turizmle birlikte emlâk sektörü de hareketli günler yaşıyor. Şehrin birçok yerinde Arapça emlâk ilânlarına rastlanıyor. '2015 YILINDA 1.3 MİLYAR BIRAKTILAR' Trabzon Büyükşehir Belediyesi, tarihi ve turistik yerleri gösteren yön tabelalarına Arapça karşılıklarını yazdı. Esnafın, turistlerle rahat anlaşabilmesi için yabancı dil kursu düzenledi. 135 esnaf sertifika aldı.Trabzon Büyükşehir Belediyesi Basın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı'ndan alınan bilgilere göre, Trabzon'a 2010 yılında 30 bin Arap turist gelirken bu sayı geçen yıl 410 bine kadar yükseldi.

Günün ekonomi haberleri (14.06.2016)

EN SON FOTOHABERLER