Işığın Krallığı’na yolculuk

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ndeki pek çok eseriyle dünya kültür turizminin üst basamaklarında yer alan, medeniyeti 5 bin yıla tarihlenen bir ülke İran. İşte Hafız'ın, Sadi'nin, Hayyam'ın ülkesi İran'dan, 'cihan yarısı' Isfahan... Dünyanın ilk insan hakları beyannamesini hazırlayan Pers İmparatoru Büyük Kiros'un ülkesi 40 yıldır tersi bir tablo çizse de değişim mukadder. Reformcu kanadın yeniden iktidar oluşuyla bu değişimin hız kazanacağı kesin. Böyle kritik bir eşikte gezdik İran'ı. 'Esfahan, nefse Jahan', yani yarım cihandayız. Şehri ikiye bölerken yeşile boyayan Zayende Nehri boyunca ilerliyoruz. 11 köprüsüyle şehri gerdanlık gibi süsleyen bilge nehir, ikişer katlı, eyvanlı, tarihi Siosepol ve Khaju köprülerinden süzülürken sakin. Bu iki köprüde akşam günbatımıyla bir başka âleme evriliyor şehir. Eyvanlarında kahkahaları yankılanan gençler, aşklarını suya fısıldayan âşıklar, yer sofrası kurup şehir ışıklarına karşı safran çayı yudumlayan aileler, eli kulağında, yanık Fars ezgileri okuyan amcalar, ressamlar, Hafız'dan okuyan şairler... Gidello ile kişisel turunuzu planlayın 24 kemerli Khaju Köprüsü'nün ışıklandırılmış eyvanları, içinde oynaşan insan siluetleriyle saltanat dönemlerinin gölge oyunlarını hatırlatıyor. Gece aydınlatmasıyla eşsiz bir pırlantaya dönüşen, 33 sütun üzerine kurulu, 300 metrelik Siosepol Köprüsü, geçmiş zamana ışık tutan soluk bir kandil gibi salınıyor şehrin ortasında. Ali Kapu Sarayı'ndan kuş bakışı Nakş-ı Cihan İsfahan'ı cihanın yarısı yapan Nakş-ı Cihan'da, 500 metre uzunluğu, 160 metre genişliğiyle Çin'deki Tiananmen Meydanı'ndan sonra dünyanın 2. büyük meydanındayız. Meydanı Şah, Meydan-ı İmam, Nakşı Cihan, Ali Kapu Sarayı, İmam Camii ve Şeyh Lütfullah Mescidi ile tarihi çarşıların nakış misali çerçevelediği, yaşayan bir tablo. Fıskiyeli devasa havuzları, etrafında koşumları şakırdayarak gezinen faytonları, el ele tutuşamadan, mahcup gezinen âşıkları ile parçası olmak isteyeceğiniz bir tablo bu. Mescidi İmam Camii'nin akustiğini bir İranlının okuduğu ezanla test ediyoruz. Ve Ali Kapu Sarayı; meydanı terasından izlemek, cihanın yarısını seyre dalmak. İç süslemeleri, ahşap oymaları muhteşem. 6 katlı saray, kraliyetin meydandaki şenlikleri izlemesi için inşa edilmiş. Cehel Soton (40 sütünlu saray) havuzlu bir büyük bahçe içinde, ahşap sütunları, aynakari süslemeleriyle bir şaheser. Yüksek kapıdan girişte dev bir savaş tablosu karşılıyor sizi. Şah İsmail ile Yavuz Sultan Selim'in karşı karşıya geldiği Çaldıran Savaşı'nı anlatıyor. Devrim sonrası suret yasağı nedeniyle tahrip edilen minyatürler restore ediliyor. Zurkhane, İran'ın 3500 yıllık spor ritüel performansı ilginç bir etap. Amfitiyatronun merkezinde sporcuların dev lobutlar ve zincirlerle cambazlık derecesine varan performansı dudak uçuklatıyor. Mescidi Cuma İran'ın en büyük camisi. Selçuklu, Arap ve İran mimarisinin izlerini taşıyan gizemli cami, yüzyıllar içindeki eklemelerle bugünkü şaşaasına ulaşmış. 350 yıllık Vank Kilisesi Şiraz'ın diğer mimari şaheseri. Bahçesinde 1915 Ermeni tehcirini simgeleyen kilise, duvardan tavana freskleri ile bir sanat galerisi gibi. Hz. İsa'nın doğumundan çarmıha gerilişine bütün yaşamının İncil'den sayfa sayfa aktarıldığı fresklerin dili, kalabalığın sesini bastırıyor. İtalyan ressamların çizdiği kıyamet günü tasvirleri Cennet-Cehennem freskleri ve Fransa Domu ile benzerlikler taşıyor. Görkemli Gülistan Sarayı Kacar Hanedanı'nın Avrupa saraylarına özenerek inşa ettirdiği, Şah'ın tahttan düşene dek kullandığı, bahçesi cennet, her köşesi estetik harikası Gülistan (Golestan) Sarayı Tahran'ın gözdesi. Duvardan tavana 'aynakari' tabir edilen, İran sanatının görkemini yansıtıyor. Şah Nasreddin'in ölüm uykusunda betimlendiği mermerden oyma kabri ve Taht-ı Mermer, sarayın en çok ziyaretçi çeken bölümlerinden. Hafız-Şiraz'ın kabrinde içlenmek Ömer Hayyam aşkın, ab-ı hayatın, şarabın piriyse, Şiraz'ın ruhunu kuşanmış Hafız şairlerin şairi. Bir mabet misali kabrine akıyor insanlar. Ruh dünyasına yakışır bir cennet bahçesinin, gül ile bülbülün aşk-ı cenk meydanında, en güzel motiflerle bezenmiş mermer kabrinde yatıyor şair. Daha bahçeye girişte, müzik eşliğinde bir sanatçının okuduğu şiirleriyle sarsılıyorsunuz. Sessizlik Kuleleri'nde Zerdüşt'ün buyurduğu Kerpiç evleri, badgirleriyle (rüzgâr bacaları), gizemli bir gezegendeyiz sanki. Ülkenin kadim dini Zerdüştlüğün ülkedeki merkezi burası. Toplamı 80 bini bulan Zerdüşt nüfusun 30 binle en fazla olduğu şehir. Daha 60'lı yıllara dek ölülerini binlerce yıllık ritüelle kaldırdıkları, çölün ortasında, ikiz tepelerin zirvesinde yükselen Sessizlik Kuleleri deniyor buraya. Ölülerini bir sal üstünde sırtlayıp, ilahiler eşliğinde bu kulelere çıkartıyormuş. Rahip yırtıcı kuşların gelip, ölünün etini kemiğinden sıyırmasını gözlermiş. Kuş yemeye sağ gözden başlarsa o kişinin cennete gideceğine, sol gözden başlarsa ruhunun azap çekeceğine inanılırmış. Büyük Kiros Mozolesi'nden Persepolis'e Şiraz yolunda, çölün ortasında tüm görkemiyle yükselen bir mozolenin önündeyiz. Büyük İskender'in yüzyıllar önce ziyaret ettiği bu yapı, dünyanın ilk büyük imparatorluğu Akameniş'i kuran, dünyanın ilk insan hakları beyannamesini vaz eden Büyük Kiros'un anıt mezarı. Hz. Süleyman'ın annesine ait inancı ile zarar görmeden bugüne ulaşmış. İranlıların ulusal kahramanları Zaloğlu Rüstem'e yakıştırıp Nakş-ı Rüstem adını verdiği, dağ yamacına incelikle oyulmuş Pers krallarının mezarları hayranlık uyandırıcı. Işığın Kralı Türbesi Şiraz'ın çok özel bir köşesinde; Seyid Mir Ahmet Türbesi'ndeyiz; binlerce ışığın mekânı bir büyük kandile çevirdiği gece vakti, Şah Çerağ'da, Işığın Kralı türbesinde. İmam Rıza'nın 17 kardeşinden Seyid Mir Ahmed adına inşa edilmiş türbe ve caminin Şiilerce kutsiyeti büyük. 3 günlük bayram süresince türbeye akıyor insanlar, 24 saat dua edip arınıyor. Daha kapısından girer girmez gözleriniz kamaşıyor; binlerce ayna parçasıyla, aynakari sanatıyla bezenmiş duvar ve tavanlara vuran ışığın kırılmasından. 'Camın felsefesi var' diyor rehberimiz.Kaynak:Hürriyet

Işığın Krallığı’na yolculuk

EN SON FOTOHABERLER