Evrendeki tek akıllı canlı biz değilmişiz! İşaret Dilini Bilen Ünlü Goril Koko empati gösterebiliyordu, ölümlülüğü anlıyordu!

EMPATİ GÖSTEREBİLİYORDU Başka bir birey için hissedebilmek, tüm memelilerin sahip olmadığı çok karmaşık bir duygusal beceridir. Koko'nun şaşırtıcı yanlarından biri empati kurma yeteneğiydi. Mussolini ile Çay filminde bir çocuğun ailesini terk ettiği yürek burkan bir sahne vardır. Onu izlerken Koko'nun gözleri yaşarır ve 'üzgün', 'ağlamak', 'bela' ve 'anne' kelimelerini imzalayarak başkaları için hissedebildiğini gösterirdi. ENSTRÜMAN ÇALABİLİR Koko'nun yapabildiği en etkileyici görevlerden biri enstrüman çalmaktı. Teyp çalmayı öğrendi. Koko'dan önce uzmanlar, gorillerin bu kadar karmaşık bir görevi öğrenebileceklerini düşünmüyordu. Enstrüman çalmak Koko'nun bu kadar karmaşık bir şeyi yapabileceğini kanıtlamakla kalmadı, aynı zamanda daha spesifik olarak nefesini düzenleyebildiğini de gösterdi. Üflemeli çalgılar, oyuncunun belirli bir şekilde havayı serbest bırakmasını gerektirir ve Koko bunu anlayacak kadar zekiydi. RESİM YAPABİLİR VE TABLOLARI YORUMLAYABİLİR Koko resim yapmayı biliyordu. Bazı resimler daha soyut olsa da, rastgele fırça darbeleri değildi. Goriller genellikle çevrelerindeki şeylerin görüntülerini yaratırdı. Bu yeterince etkileyici olmasa da, resimlerini nasıl değerlendireceklerini de biliyorlardı. Özellikle hoşlanmadıkları kişilere 'tuvalet' imzasını atarak yanıt verirlerdi. KOKO BİR YAVRU KEDİYİ 'EVLAT EDİNDİ' Koko kedi yavrularını severdi ve The Three Little Kittens ile Puss 'n' Boots hayranıydı . Bakıcılarından evcil bir kedi yavrusu istedi ve onlar da ona doldurulmuş bir kedi verdiler. Koko, doldurulmuş hayvana yanıt olarak 'üzgün' işareti vererek, gerçek hayattan bir kedi yavrusu istediğini öne sürdü. Bakıcıları ipucunu aldı ve bir çöpten bir tane seçmesine izin verdi. Koko, kediye All Ball adını verdi ve ona bir bebekmiş gibi davrandı. SESLER VE CÜMLELER KURDU Koko sadece işaret dilini öğrenmekle kalmadı, aynı zamanda kendi iletişim biçimlerini de yaratabildi. Koko, homurdanma ve mırlama gibi tipik goril seslerini çıkarmanın yanı sıra, kendisine özgü seslendirmeler de yaratırdı. Henüz kelimeye sahip olmadığı bir şeyi nasıl tarif edeceğini de biliyordu. Koko henüz 'yüzük' kelimesini nasıl imzalayacağını bilmediğinde, 'parmak' ve 'bilezik' kelimelerini imzaladı. Bu açıklamalar, Koko'nun etkileyici anlayış düzeyini gösteriyordu. İLK SÖZLERİ YEMEK YEMEKLE İLGİLİYDİ Yeterince yemek ve içmek, bir hayvanın aklındaki en büyük şeylerden biridir, bu nedenle Koko'nun ilk sözlerinin diyetle ilgili olması pek de şaşırtıcı değil. Koko'nun başarılı bir şekilde imzalamayı başardığı ilk kelimeler 'daha fazla', 'yiyecek' ve 'içecek' idi. Pek çok evcil hayvan, bu arzuları sahiplerine her zaman kendi yöntemleriyle iletir. Türler arası iletişim sayesinde hayvanlar ihtiyaçlarını bakıcılarına daha net bir şekilde iletebilirler. ÖLÜMLÜLÜĞÜ ANLADI İnsanları diğer birçok memeliden ayıran bir şey, ölümlülük konusundaki farkındalığımızdır. Koko, yaratıkların varlığının sona ereceğini bildiğini de kanıtladı. Bir iskelet gösterildiğinde, Koko onun öldüğünü işaret diliyle belirtebildi. Daha sonra gorile iskeletin nereye gideceği soruldu ve o da'Rahat bir delik' diye imzaladı. Koko, merhumun gittiğini anladığını gösteren bir veda öpücüğü bile verdi. PENNY, KOKO'NUN ON YILLARDIR BAKICISIYDI Araştırmacı Francine 'Penny' Patterson gorili kanatları altına aldığında Koko sadece bir yaşındaydı. Penny, Koko'yu doktora için kullanmalarını istemek için San Francisco Hayvanat Bahçesi'ne başvurdu. Hayvanat bahçesi, Penny'nin Koko'ya en az dört yıl bakmayı taahhüt etmesi şartıyla kabul etti. Penny, gorilin hayatının geri kalanında Koko'nun bekçisi olarak kaldı! Penny, Koko'ya on yıllar boyunca yaklaşık 2.000 kelime öğretmeyi başardı. KOKO VE ARKADAŞI BİRBİRLERİNE İMZA ATTI Koko ve arkadaşı Michael, sadece araştırmacılar için imza atmadı. Ayrıca birbirleriyle işaret diliyle iletişim kurdular. Çığır açan anlardan biri, Michael'ın annesinin ölümüyle ilgili anısını Koko'ya aktarmasıydı. Michael'ın annesi kaçak avcılar tarafından öldürüldü, bu yüzden olayı hatırlama yeteneği, yasadışı goril avını önleme mücadelesinde büyük bir adımdı. Gorilla Vakfı yetim kalan gorilleri sahipleniyor ve eğitim ve araştırma yoluyla türün korunmasına yardımcı oluyor. ROBİN WİLLİAMS, KOKO'NUN ARKADAŞININ YASINI TUTMASINA YARDIM ETTİ Koko'nun gelişmiş duygusal kapasitesini gösteren bir şey, başkalarını kaybetmenin yasını tutma yeteneğiydi. Arkadaşı Michael bu dünyadan göçüp gittiğinde, goril iştahını kaybetti ve gülümsemeyi bile bıraktı. Komedyen Robin Williams bu sıralarda Koko'yu ziyaret etti ve onun neşeli varlığı Koko'yu etkiledi. Onu tekrar güldürdü ve oyun oynadı, bu da onun üzüntüsünün en azından arkadaş canlısı komedyenin yardımıyla uzak tutulabileceğinin bir işaretiydi. GÜLLER KOKO'NUN EN SEVDİĞİ YİYECEKLERDEN BİRİYDİ Goriller zamanlarının yaklaşık yarısını yiyecek arayarak geçirirler, bu yüzden Koko'nun hayatın bu kısmını deneyimlemesi önemliydi. Gorilla Vakfı, Koko için bir tür yiyecek arama oyunu yaratacaktı, böylece Koko, yine de ona verdikleri yiyecek için çalışmak zorunda kalacaktı. Her gün yedi öğün yemek alıyordu ve her öğün yarım kilo bitki bazlı yiyecekti! Koko'nun en sevdiği yiyeceklerden biri, karanfiller, muzlar ve çileklerin yanı sıra güllerdi. İLETİŞİM BECERİLERİ YENİ YÜRÜMEYE BAŞLAYAN BİR İNSANLA RAKİP OLDU Koko'nun iletişim becerileri, üç yaşındaki bir insanınkiyle karşılaştırıldı. Aynı şekilde goril, kelime dağarcığının çoğunu iki ila beş yaşları arasında öğrendi. Dil bilgisi ve sözdizimini kavrayamasa da Koko, onunla ileri geri konuşmayı mümkün kılan binlerce kelimeyi anlamıştı. Ayrıca araştırmacıların, 600 kelimelik bir kelime dağarcığı geliştiren erkek meslektaşı Michael'a işaret dili öğretmelerine yardımcı oldu. BAY ROGERS'IN AYAKKABILARINI ÇIKARMASINA YARDIM ETTİ Koko, televizyon izlemekten gerçekten keyif aldı. En sevdiği filmlerden bazıları Free Willy, Doctor Doolittle , Maid in Manhattan ve Pretty Woman idi . Mister Rogers'ın Mahallesi'ni de çok severdi . Koko o kadar hayranıydı ki, Bay Rogers'la tanıştığında onu hemen tanıdı. Goril, Bay Rogers'ın gösteride bunu yaptığını hatırladığı için ayakkabılarını çıkarmasına bile yardım etti! Bunun gibi anlar, Koko'nun gözlemlediği her şeyi gerçekten özümsediğini gösteriyordu. GÜVENLİK BATTANİYESİ VARDI Koko'yu bu kadar parlak bir hayvan yapan şeylerden biri de doğal merakıydı. Goril oynamayı severdi ve çok aktifti. Bir şeyleri araştırmak, Koko'nun çocukken bile onlar hakkında daha fazla şey öğrendiği yoldur. Koko, etrafındaki dünya hakkında daha fazla şey öğrenmekle çok ilgilense de, aynı zamanda doğal olarak çekingendi. Yeni bir yere gittiğinde, Koko bir güvenlik ve rahatlık duygusu olarak güvenlik battaniyesini yanında bulundurmak zorunda kaldı. AYNA TESTİNİ GEÇTİ Koko'nun öne çıktığı bir başka özellik de ayna testini geçme yeteneğiydi. Test, bir hayvanı anestezi altına alıp boya veya çıkartma ile işaretlemekten oluşur. İşaret, ayna yardımı olmadan göremeyecekleri bir noktaya gider. Hayvan uyandığında aynadaki işareti görür. Kendilerine dokunmaya giderlerse, bu daha yüksek bir öz farkındalık düzeyine işaret eder. KOKO'NUN HAYRANLARI DOĞUM GÜNÜ KARTLARINI GÖNDERDİ Gorilla Vakfı'nın amaçlarından biri de bu hayvanlar hakkında farkındalık yaratmaktır. Bunu yaparken, diğerlerini inanılmaz türlerle ilgilenmeye teşvik eden gorillere karşı daha fazla empati yaratırlar. Koko, gelişmiş becerileri onu daha ilişkilendirilebilir hale getirdiği için bu görevin temel bir parçasıydı. Gorilin destekçileri o kadar büyük hayranlardı ki, bazen Koko'nun doğum gününde kartlar ve hediyeler gönderirlerdi! Koko'nun karmaşık duyguları hissedebildiğini bilmek, teklifleri daha da özel kılıyordu. ETRAFTA OLMAYAN NESNELERE REFERANS VEREBİLİR Hayvanlar bazen belirli kelimeleri tanımayı öğrenebilseler de, bu genellikle yakındaki bir şeye atıfta bulunur. Koko'yu öne çıkaran bir şey, çevresinde bile olmayan şeylere referans verme yeteneğiydi. Bu beceriye yer değiştirme denir ve hayvanlar arasında yaygın değildir. Koko'nun etrafta olmayan şeyleri akla getirme yeteneği, yapabileceği konuşmaların genişliğini büyük ölçüde genişletti. Aynı zamanda hafızasının ve iletişiminin birlikte çalışmasına bir örnekti. ADI 'HAVAİ FİŞEK ÇOCUĞU' ANLAMINA GELİYOR Araştırmacılar sadece sevimli olduğu için Koko ismini bulmadılar. Koko'nun tam adı aslında Japonca'da 'havai fişekçi çocuk' anlamına gelen Hanabiko'dur. Koko, havai fişekleriyle bilinen bir tatil olan 4 Temmuz'da doğdu. Doğumu 1971'de, ebeveynleri Jacqueline ve Bwana'nın yaşadığı San Francisco Hayvanat Bahçesi'nde gerçekleşti. Koko'nun ayrıca ABD'deki hayvanat bahçelerinde yaşayan yeğenleri ve yeğenleri olan iki erkek kardeşi de vardı. ANNE OLMAK İSTEDİ Koko, ziyarete gelen yavru kedilere kendisininmiş gibi davranmayı severdi. Hatta yavru kediyi tutarken 'bebek' işareti yapardı. Bu, bakıcısı Penny'nin Koko'nun anne olmak istediğinin çok iyi farkında olmasını sağladı. Koko, goril arkadaşı Michael ile büyümüş olsa da, asla arkadaştan fazlası olmadılar. Koko, Ndume adlı bir gorille çiftleşti, ancak düşük yaptı. Penny daha sonra ABC News'e, 'Bence Koko'nun en büyük pişmanlıklarından biri bebek sahibi olmamak.' olduğunu söyledi. KOKO KENDİSİNDEN 'KRALİÇE' OLARAK BAHSETTİ Koko o kadar ileri bir seviyeye geldi ki, işaret dilini sadece etrafındaki dünyayı değil, kendisini de tarif etmek için kullanabiliyordu. Koko'nun kendisi için kullandığı ilk kelimelerden biri 'kraliçe' idi. Hayat boyu bakıcısı ve öğretmeni Penny, Koko'nun gördüğü tüm ilgiden dolayı onun ne kadar eşsiz olduğunu bildiğini tahmin etti. Koko, tam olarak nasıl olduğunu bilmese bile nasıl bir etki yarattığını fark edemeyecek kadar zekiydi.

Evrendeki tek akıllı canlı biz değilmişiz! İşaret Dilini Bilen Ünlü Goril Koko empati gösterebiliyordu, ölümlülüğü anlıyordu!

EN SON GALERİLER