Tarihte 11 Kasım

11 Kasım 1942
VARLIK VERGİSİ KABUL EDİLDİ
Varlık Vergsi, 11 Kasım 1942 tarih ve 4305 sayılı kanunla konulan olağanüstü servet vergisinin adıdır. Varlık Vergisi kanununun resmi gerekçesi, hükümet tarafından "olağanüstü savaş koşullarının yarattığı yüksek kârlılığı vergilemek" olarak tanımlandı. Oysa basına kapalı olarak yapılan CHP grup toplantısında başbakan Şükrü Saraçoğlu'nun vurguladığı gerekçeler farklıdır."Bu kanun aynı zamanda bir devrim kanunudur. Bize ekonomik bağımsızlığımızı kazandıracak bir fırsat karşısındayız. Piyasamıza egemen olan yabancıları böylece ortadan kaldırarak, Türk piyasasını Türklerin eline vereceğiz.Başbakan Saraçoğlu, 5 Kasım 1942'de okuduğu hükümet programında "Biz Türküz, Türkçüyüz ve daima Türkçü kalacağız. Bizim için Türkçülük bir kan meselesi olduğu kadar ve laakal o kadar bir vicdan ve kültür meselesidir. (...) Biz ne sarayın, ne sermayenin, ne de sınıfların saltanatını istiyoruz. İstediğimiz sadece Türk milletinin hakimiyetidir." diyerek yeni hükümetin sosyal politikasını açıkladı. Varlık Vergisi kanunu ile toplam 314.900.000 TL vergi tahsil edildi. Bu sayının %70'i İstanbul'da toplandı. Toplam tahsilat, 394 milyon TL olan 1942 devlet bütçesinin %80'ini buluyordu.1935 sayımında Türkiye nüfusuna oranı %1,98 olan gayrimüslim azınlıklar, vergiden sonra başlayan göç nedeniyle 1945'te %1,56'ya ve 1955'te %1,08'e düştü. Vergi oranları ödenmeyecek kadar ağırdı. Ödeyemeyen Rum ve Ermeniler, evlerini, işyerlerini ve arazilerini yok pahasına satmak zorunda kaldı. Varlık vergisini ödeyemeyen Rum ve Ermeni azınlık Erzurum Aşkale'de zorunlu işçilik yani sürgüne gönderildi. Varlık vergisinin yarattığı travma nedeniyle Türkiye'de yaşayan özellikle Rum azınlık, yüzyıllar boyu yaşadıkları bu topraklardan göç etmek zorunda kaldı.