Türkiye’nin kayıp bayramı: Hâkimiyet

Araştırmacı Yılmaz Koç'un Meclis arşivlerinden bulup çıkardığı belgeler, bugün kutlanacak 19 Mayıs ve unutulan 'Hâkimiyet Bayramı' ile ilgili ilginç bilgileri ortaya koydu. Buna göre Atatürk'ün 1919'da Samsun'a giderek milli mücadeleyi başlattığı 19 Mayıs gününü, Samsunlular, Kurtuluş Savaşı'nın zaferle sonuçlanmasının ardından "Gazi Günü" olarak kutluyor, Atatürk'e de telgraf çekiyorlardı. 17 Mayıs ise Spor Bayramı olarak kutlanıyordu. 1937'de, 19 Mayıs'ın Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutlanmasına karar verildi. Yine araştırmaya göre, 24 Ekim 1923'te, cumhuriyet ilan edilmeden 5 gün önce TBMM'ye gelen teklife göre 2 Kasım bayram ilan edilecekti. Teklifi Sivas Milletvekili Hüseyin Rauf (Orbay) verdi. Gerekçesinde ise "Meclis'çe İstanbul Hükümeti'nin tarihte yerini alması ve hâkimiyet hakkının millete verilmesi kararının 1 Kasım 1922 günü akşamı alındığı, mesut bir tesadüf olarak Peygamberimizin dünyaya teşrif ettikleri gün olan 12 Rebiyülevvel, 2 Kasım gecesine de tesadüf ettiğinden, Veladet (Mevlid) Kandili ile beraber, milli bayram olarak kanunlaşmasını gerektiği" vurgulandı. Yasa Teklifi görüşülerek 2 Kasım gecesi ve günü "Hakimiyet Bayramı" olarak ilan edildi. Koç, Hâkimiyet Bayramı'nın Cumhuriyet'in ilanı sonrasında unutulduğunu belirterek, "Buna rağmen Hâkimiyet Bayramı 27 Mayıs 1935'te iptal edilene kadar yürürlükte kalmıştır" diye konuştu.