'Usulsüz işlem için özel yazılımlar var'

BİR bankacılık uzmanı, banka şubelerinde usulsüzlüklerin nasıl yapıldığını SABAH'a anlattı. Bu usulsüzlükler üç yöntemle yapılıyor. 1- Hareketsiz vadeli mevduat hesaplarındaki para, vadesi dolana kadar başka hesaba aktarılıyor. Vadesinin dolmasına yakın, para yerine iade ediliyor. Bankalarda faiz giderleri diye bir kayıt tutuluyor. Binlerce vadeli hesabın faiz gideri hesabı olduğu için, bu usulsüz işlemler arada kaynayıp gidiyor. 2- Çok hareketli, yüklü hesaplardan alınan paralar yine hayali hesaba aktarılarak başka işlerde kullanılıyor. Hesap sahibi, parasının eksildiğini ya da arttığını fark etmiyor. 3- Banka yöneticileri ile bazı müşteriler arasında kayıtsız, samimiyete dayalı, vergi dışı bir ilişki olabiliyor. Bu kişiler, şube yöneticileriyle ilişkilerini kullanıp hayali hesaplar açıyorlar. Bu hesaplar rutin denetimlerde fark edilmez. Bu kişinin başına bir şey gelirse bu hesap, o bankadaki yöneticinin inisiyatifinde kalır. İskenderun'daki bu usulsüzlük de bir müşterinin, vadesinden önce parasını çekmek istemesiyle ortaya çıkmış olabilir. Eğer müşteri vadesinde gelseydi bu iş patlamazdı. Gün içinde yapılan işlemlerin hepsi şube müdürü ve müfettişin ulaşamayacağı bir bölüme aktarılır. Şube müdürünün bunu her hafta incelemesi ve yakalaması gerekir. Bazı şubelerde biz, personelin, bir havuz hesabı oluşturup hayali bir isme hesap açtığına tanık olduk. Yıllar önce Emlak Bankası'nda böyle bir usulsüzlük tespit edildi. Bu hesaplardan repo, borsa, hazine kağıdı, yatırım ürünleri alıyorlardı. Personel arasında bu kâr paylaştırılıyordu. Bu işlemler için bankanın resmi programı dışında bir bilgisayar programı daha geliştirmişlerdi. Bu programla parayı repo ve hazine kağıdına yatırmışlar, kazandıkları paraları paylaşmışlardı. Şu an repo kazandırmadığı için borsa ve yatırım fonları revaçta. Borsa son dönemde 22 binden 50 bine çıktı. Son on günde de ani düşüşler yaşandı. Bankacı hanımın ani zararı buradan olmuş olabilir. Bu tür işlemleri, şube müdürleri ve diğer yöneticilerin bilmemesi mümkün değil. Bu işte en az üç kişinin rolü vardır. Bankanın iç denetçilerinin bu işten haberinin olmaması mümkün değil. Çünkü bu denetçiler, günlük işlemleri tek tek mevzuata uygunluk açısından inceleyerek genel merkeze bildirirler.