Mahkemeden önce 'kamu denetçisi'ne

12 Eylül'deki referandumda oylanacak maddelerden biri de Türkiye'nin yıllardır tartıştığı 'Ombudsmanlık' yani Kamu Denetçiliği Kurumu'nun oluşmasını düzenliyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) dilekçe ile başvuru hakkını düzenleyen Anayasa'nın 74. Maddesine eklenen fıkra ile vatandaşların Kamu Denetçiliği Kurumu oluşturuluyor. Referandum'da 'Evet' oyu çıkması halinde Kamu Denetçiliği Kurumu, TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak ve idarenin işleyişi ile ilgili şikâyetleri inceleyecek. Kamu Başdenetçisi TBMM tarafından gizli oyla ve 4 yıl için seçilecek. Ombudsmanlık Kurumu, vatandaşın idareyle olan tüm sorunlarını aktarabileceği bir hak arama mekanizması olacak. Gelişmiş Batı demokrasilerinde yaygın olan ombudsmanlık mekanizması, vatandaşların mahkemeye gitmeden, ilk elden sorunlarına çözüm bulmalarını sağlayacak. Devlet kurumlarının her türlü işleminde haksızlığa, kötü muameleye uğrayan vatandaş mahkemeye müracaat etmeden sorununu TBMM'ye bağlı oluşturulacak Ombudsmanlık aracılığıyla çözebilecek.

6 AY İÇİNDE SONUÇLANACAK
İdare ile ilgili şikâyeti olan tüm vatandaşlar, Kamu Denetiçisi'ne bir dilekçe ile başvuru hakkına sahip olacak. Kamu denetçisi, vatandaşları hak ve özgürlüklerini savunacak ve yönetime karşı koruyacak. Ayrıca, kötü yönetimden doğan haksızlıkları önlemek amacıyla yönetimin iyileştirilmesi için çalışırken, TBMM'ye bağlı ancak idareye bağlı olmayan bağımsız bir kurum olarak faaliyet gösterecek. Kamu Denetçisi, hem yerel yönetimler hem de merkezi yönetime yönelik şikâyetleri inceleyebilecek ve başvuruları en geç 6 ay içinde sonuçlandıracak. Kamu Denetçisi'ne başvurmak, daha ucuz, daha hızlı ve idare üzerinde etkili olması nedeniyle birçok bakımdan yargıya başvurmaktan daha avantajlı olacak. Kamu Denetçiliği Kurumu'nu düzenleyen kanun 2006'da çıkarılmasının ardından dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve CHP'li vekillerin başvurusu sonrasında Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Yüksek Mahkeme'nin gerekçeli kararında, kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak kamu tüzel kişiliği kurulabilmesi mümkün olmakla birlikte, kamu tüzel kişisi olarak kurulan idari bir kurumun "idarenin bütünlüğü ilkesi" gereğince, idarenin bünyesinde ve idari teşkilat yapısı içinde yer alması gerektiği belirtildi.