Siyanür barajı çöktü

Kütahya'da, Eti Gümüş AŞ'ye ait, bölgedeki gümüş madeninin çıkarıldığı ve işlendiği tesisteki üç kademeli barajda, setlerden birinin çökmesi sonucu siyanürün çevreye yayılması tehlikesi bulunduğu için tesiste üretim durdurulurken, çevredeki köylerin tahliye edilmesi ihtimali ortaya çıktı.
Gümüş köyü yakınındaki Eti Gümüş A.Ş'ye ait siyanürlü su bulunan üç kademeli barajın ortasındaki set çöktü.
En üstteki kademede bulunan suyun bir bölümü, diğer iki kademeye dağıldı ve barajı tutan en alttaki set çökme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Şirkete ait ekipler, barajın yanlarındaki setleri güçlendirmek amacıyla iş makineleriyle çalışma yaptı.
Çökmenin meydana gelmesinin ardından tesise gelen Kütahya Valisi Kenan Çiftçi, MHP Kütahya Milletvekili Alim Işık, Belediye Başkanı Mustafa İça, Tavşanlı Kaymakamı Numan Hatipoğlu, İl Çevre ve Orman Müdürü Mehmet Kuşçu, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Salih Akkaya, şirket yetkilileriyle acil bir toplantı yaptı.
Bu sırada tesisin girişinde toplanan çevredeki Aliköy beldesi ile Gümüş, Kızılcakaya, Dulkadir, Karaağaç köylerinden vatandaşlar, daha önce uyarmalarına rağmen tesis yetkililerinin önlem almadığını, buradan çevreye yayılacak siyanürün Sakarya Nehri havzasındaki bütün canlı yaşamını olumsuz etkileyeceğini ileri sürdü. Tesisin güvenlik görevlileriyle tartışan vatandaşlar, jandarma ekiplerince güçlükle sakinleştirildi.
Tesis önünde bekleyişini sürdüren vatandaşlar, otobüslerle gelen işçilerin tesise girişini engellemeye çalıştı. Tesise girmesine izin verilmeyen otobüs, otoparka çekildi.
ANKARA'DAN GELECEK TEKNİK EKİP BEKLENİYOR

Toplantının ardından vatandaşların yanına gelerek açıklama yapan Kütahya Valisi Kenan Çiftçi, uzmanlarla alınabilecek önlemleri görüştüklerini söyledi.
Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu ile görüşüp konu hakkında bilgi verdiğini ve onun talimatıyla Ankara'dan yola çıkan ekibin bölgeye gelerek inceleme yapacağını ifade eden Çiftçi, şöyle konuştu:
''Şu anda bütün sistem kontrol altında. Her ihtimale karşı burada ekiplerimizle bekleyeceğiz. En ufak bir risk gördüğümüzde planladığımız önlemleri devreye alacağız. Teknik ekip Ankara'dan geliyor. Netice itibariyle buradaki her şeyi teknik ekip söyleyecek. Köy Hizmetleri ekibimiz gitti, baktı ve yapılabileceklerle ilgili raporlarını verdi. Şu anda arkadaşlarımız baraj çevresinde önlemler almaya başladı. Vatandaşlarımızın canının, malının, hayvanlarının ve bitkilerinin zarar görmesini istemeyiz. Buraya geldiğimde fabrikanın üretimini durdurdum. Üç numaralı set çökmüş ve buradaki su diğer kademelere akıyor. Şu anda fabrikayı kapattık, önlemlerimizi de alıyoruz. Köylerin tahliye edilmesi de dahil bütün önlemler teknik ekibin araştırmasından sonra ele alınacak. Teknik personel ne derse hepsini yapacağız.''
''BARAJIN BÜTÜN DUVARLARI YIKILIYOR, SON DUVAR DA YIKILIRSA SONUÇLARI HAYAL EDEMEYECEĞİMİZ BOYUTLARA ULAŞABİLİR''
Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Murat Taşdemir, Kütahya'da, Eti Gümüş A.Ş bünyesinde, gümüş madeni çıkarılıp işlenen tesiste, üç kademeli siyanür barajının setlerinden birinin çökmesiyle ilgili, ''Barajın bütün duvarları yıkılıyor, son duvar da yıkılırsa baraj yıkılmış olacak. Sonuçları hayal edemeyeceğimiz boyutlara ulaşabilir. Bu siyanürün çok küçük miktarı bile zehirliyor. Şu anda insanı zehirleyen miktarın 125 katı bir kirlilik söz konusu'' dedi.
Taşdemir, yaptığı açıklamada, olayın ardından incelemelerde bulunmak üzere yönetim kuruluyla birlikte bölgeye hareket ettiklerini belirtti.
Bölgede yetkililerde temas kurmalarının ardından, bir an evvel çevre köylerin boşaltılmasını isteyeceklerini ifade eden Taşdemir, içme ve kullanma suyu olarak kesinlikle yer altı sularının kullanılmamasını önerdi.
Çevre ve Orman Bakanlığı ekiplerinin de olay yerine hareket ettiğini ve durumun kritik olduğunu dile getiren Taşdemir, görüşme imkanı buldukları köylülerin de yaşananlardan çok rahatsız olduğunu söyledi.
Taşdemir, şöyle devam etti:
''Barajın tamamı çökebilir. Böyle bir durumda o bölge tamamen tahliye edilmek zorunda kalır. Aksi takdirde yaşam imkanı kalmaz, belki de yüzlerce insan ilk etapta hayatını kaybedecek, tarım kalmayacak. Bu olay, dünyanın en önemli olaylarından biri haline gelebilir.
Yakınlarda içme suyu kullanılan yerlerde su örnekleri alınarak tahliyesi yapılmalı. Çünkü siyanürün ne kadarının suya karıştığını bilmiyoruz. Çok az miktarı bile bir kaç dakikada öldürebilir. 25 milyon tonluk bir barajdan söz ediyoruz ve burada yoğun bir konsantrasyon var. Bu baraj yıkılırsa çok ciddi siyanür zehirlenmesi olacaktır. Yer altı suyuna karışacak ve ciddi problem çıkacaktır.''
Çalışmalar sonuçlanıncaya kadar bölgeden ayrılmayacaklarını ve incelemelerini sürdüreceklerini belirten Taşdemir, ''Dış setin de yıkılma ihtimali ortaya çıktı. Barajın bütün duvarları yıkılıyor, son duvar da yıkılırsa sonuçları hayal edemeyeceğimiz boyutlara ulaşabilir. Bu siyanürün çok küçük miktarı bile zehirliyor. Şu anda insanı zehirleyen miktarın 125 katı bir kirlilik söz konusu'' dedi.
Eti Gümüş A.Ş'ye ait siyanürlü su bulunan üç kademeli barajın ortasındaki set dün çökmüş, en üstteki kademede bulunan suyun bir bölümü, diğer iki kademeye dağılmış ve barajı tutan en alttaki set çökme tehlikesiyle karşı karşıya kalmıştı. Olayın ardından Kütahya Valisi Kenan Çiftçi başkanlığında tesiste toplantı yapılmıştı.