Buzlar Boğaz'da eridi

Afganistan'daki Yüksek Barış Komisyonu'nda uzlaşma zemini ararken öldürülen Komisyon Başkanı Burhaneddin Rabbani'nin suikastının ardından İslamabad ve Kâbil arasında tırmanan gerginliğe Türkiye "dur" dedi. Türkiye-Afganistan-Pakistan 6'ncı zirvesi dün İstanbul'da başladı. Önceki gün liderlerle teker teker görüşen Gül, dün de tarafları Rabbani gerginliğini geride bırakmak için ikna etti. Cumhurbaşkanı Gül, suikast sonrasında karşılıklı ziyaretleri erteleyerek savaş tehdidine kadar varan demeçler veren Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ve Pakistan Devlet Başkanı Asıf Ali Zerdari'ye, "Birbirinizin acısını en iyi siz bilirsiniz. Sizler yıllardır terörü yaşıyorsunuz. Teröre karşı uzaktan değil yüz yüze konuşun. Sayın Karzai kardeşini Zerdari ise eşini teröre kurban veren iki isim" dedi. İki gün süren görüşmelerin sonucunda Afganistan ve Pakistan arasında Rabbani suikastının soruşturulması için ortak komisyon oluşturuldu. Bu komisyon MİT'in önderliğinde emniyet teşkilatlarının işbirliği ile çalışacak. Suikastın gerçekleştiği günden bu yana Afgan heyetini soruşturma için kabul etmeyen Zerdari'nin inadı kırıldı. Gül'ün öncülüğünde suikasttan bu yana ilk kez iki lider el ele tutuşup çözüm mesajı verdi.. Gül, Karzai'ye, "Peşin hükümlü olmayın. Zerdari de eşi ve ülkesinin devlet başkanını Benazir Butto'yu teröre kurban vermiş bir isim. En az sizin kadar terörden muzdarip. Basın üzerinden birbirinizle konuşmayın" mesajı verdi. Karzai ise, "Rabbani'nin ölümünün Pakistan'da planlanmadığını kanıtlamalarını bekliyoruz" diyerek İslamabad'a yönelik çekincesini korudu. Karzai'nin bu tutumu hem balkondan basına görüntü verirken hem de öğle yemeği sırasında fotoğraflara da yansıdı. Gül, Zerdari'ye ise, "Rabbani'nin ölümündeki kuşkuların giderilmesi ve bölgede barış sağlanması için sizin liderliğiniz çok önemli. Birbirinizle doğrudan konuşma imkanınızdan vazgeçmeyin" uyarısında bulundu. Rabbani soruşturmasında uzlaşamayan iki lideri Türkiye'nin arabuluculuğunda soruşturma komisyonunun oluşturulması konusunda Gül ikna etti. Pakistan istihbaratının (ISI) başındaki Ahmed Shuja Pasha ile Afgan Ulusal Güvenliği'den (NDS) sorumlu Rahmatullah Nabil, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın konuğu oldu. İstanbul'a gelene kadar birbirlerini düşman olarak gören Afgan ve Pakistanlı istihbaratçıların görüşmesi gergin başladı, "samimi diyalog" ile sürdü. Görüşme sonucunda Pakistan istihbaratı kendi ülkesinde, Türkiye'nin arabuluculuğunda soruşturmanın başlatılmasını kabul etti. Afganistan da Rabbani'nin ölümüne ilişkin doğrudan ISI'yı suçlamak yerine soruşturma sonucunu beklemeyi kabul etti.
OĞUL RABBANİ ZİRVEDE
Öte yandan Rabbani'nin öldürülmesinin ardından Yüksek Barış Komisyonu'nun geçici olarak başkanlığını üstlenen Afganistan'ın Ankara Büyükelçisi Salahuddin Rabbani de zirveye katıldı. Görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Zerdari, ülkesinin ilk defa Türkiye'nin arabuluculuğunda Afgan güvenlik güçlerini kabul edeceğini vurgularken Karzai'ye "Kardeşim" diye hitap ederek bir de gül attı.
Zirvede PKK toplantısı
Four Season Oteli'ndeki öğle yemeği sırasında bir kez daha İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, Genelkurmay Başkanı Necdet Özel ve MİT Müsteşarı Hakan Fidan ayaküstü zirve yaptı. Yaklaşık 10 dakika süren görüşmenin ardından taraflar Afgan ve Pakistanlı yetkililerin arasındaki yerlerini aldı.
Gül direksiyona geçti
Üç lider zirvenin gerçekleştiği Çırağan Sarayı'ndan öğle yemeğini yiyecekleri Four Seasons Oteli'ne, Cumhurbaşkanı Gül'ün direksiyona geçtiği makam aracı ile gitti. Gül, yanına Zerdari'yi alırken, Karzai arka koltukta Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile oturdu. Bu arada Cumhurbaşkanı Ğül'ün bayramın ilk günü Van'a gidebileceği belirtildi.