Mısır formülü

Suriye'deki Baas rejiminin ve Devlet Başkanı Beşar Esad'ın en güçlü destekçisi Rusya'da rüzgar terse esmeye başladı. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın, Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmeden sonra Rusya, Esad'ın siyasi ömrünü tamamladığına ikna oldu. Edinilen bilgilere göre, görüşmede, Türk tarafı, Suriye için "Mısır modeli" önerdi. Mısır'daki Hüsnü Mübarek yönetiminin işbaşından ayrılması süreci hatırlatılarak, aynı öneri Suriye için dile getirildi. Rusya Devlet Başkanı Putin'in de olumlu baktığı öneri şöyle: "Beşşar Esad yönetimi işbaşından ayrılsın. Geçici süreyle bir seçim hükümeti ya da konseyi kurulsun. Bu hükümette ya da konseyde iktidarın, muhaliflerin, tarafsızların, askerlerin temsilcileri olur. Anayasa ve kanuni hazırlıklar yapılarak, demokratik seçimin altyapısı oluşturulsun. Siyasi partilerin kurulmasına imkan hazırlansın. Demokratik bir ortamda seçimler yapılsın. Böylece Suriye halkı kendi geleceğine karar versin." Bu modele göre, Suriye'nin demokratik bir rejime kavuşması için Türkiye ve Rusya'nın birlikte çalışması teklif edildi. Tüm Suriyelilerin etkin katılımıyla kurulacak yeni yönetimde Baas rejimini destekleyenlerin de yer alması önerildi. Irak örneğinden ders alınması gerektiği belirtilirken Baas rejiminin tüm aktörlerinin tasfiyesinin sistemi çökerteceği vurgulandı. Bu yüzden şu formül geliştirildi: "Suriye gerçeklerinin dayatması sebebiyle Baas rejiminde görev alan ancak eli kana bulaşmamış pek çok Suriyeli var. Eli kana bulaşmamış Baas mensupları da yeni Suriye'nin geleceğinde yer alsın." Olaylara karışanların, kendi halkına kurşun sıkanların adil biçimde yargılanmasının altını çizen Türk tarafı, "Kan akıtanlarla ilgili kararı ise Suriye yargısı ve halkı versin" dedi. Suriye'nin geleceğine Suriyelilerin karar vermesi istenirken, "Üçüncü ülkeler Suriye'nin geleceğine ipotek koymasın" görüşü benimsendi.

RUSYA ÇIKIŞ ARIYOR
Ancak, Rus yönetimi, Suriye'deki kazanımlarını Esad sonrasında da korumak istiyor. Bunun için de bugüne kadar izlediği Esad yanlısı çizgiden sapmak için "onurlu bir çıkış" arıyor. Ülkenin parçalanmasından, Esad sonrası dönemde iç savaşın derinleşmesinden ve kaosun artmasından endişe eden Putin, Baas üyelerinin toptan tasfiyesinin Suriye'de sorun yaratacağını ekledi. Putin, Cenevre sürecinin devamını ve gözlemcilerin sürelerinin uzatılmasını istedi. Başbakan Erdoğan, tıkanıklığı aşmak için Esad sonrası döneme yönelik, yeni bir Suriye'nin kurulması için Putin'den sürece destek olmasını talep etti. Türkiye'nin de Rusya ile aynı kaygıları paylaştığı, Esad sonrası dönemde iç savaşın derinleşmemesi için Suriye muhalefetine destek verilmesi gerektiği belirtildi.