"Uludere'de hata varsa ceza yok"

Meclis Uludere Alt Komisyonu'nun rapor taslağında yer aldığı belirtilen, "ölümlerin sınır güvenliği nedeniyle oluşan üst düzey hassasiyet nedeniyle yanlışlıkla ve zincirleme hata sonucu meydana geldiği" tespiti, ceza hukuku açısından kritik bir önem taşıyor. Uludere'de geçen yıl yaşanan ve 34 köylünün yaşamını yitirdiği olayla ilgili meclis tarafından yapılan araştırmayla ilgili henüz yazımı tamamlanmayan taslak raporda zincirleme hatadan bahsedilirken, olayın yakın geçmişte yaşanan karakol baskınları ve terörle mücadele hassasiyeti ortamında gerçekleştiğine dikkat çekildi. Meclis raporunda yer aldığı belirtilen bu tespitlerdeki "hata" sözcüğü, ceza hukukunda günlük yaşamdakinden farklı bir anlamda kullanılıyor. Türk Ceza Kanunu'nun "hata" başlığını taşıyan 30'uncu maddesinde, "eylemin haksızlık oluşturduğu hususunda kaçınılmaz bir hataya düşen kişiye ceza verilmeyeceği" belirtiliyor. Uludere'deki olayları soruşturan savcılığın da TCK'nın bu maddesini göz önünde bulundurduğu belirtiliyor. Soruşturmayı yürüten Diyarbakır Başsavcılığı kaynakları, "Olayda TCK'nın 30'uncu maddesindeki 'hata' hükümlerinin uygulanma ihtimali var mı?" sorusuna, "Şimdiden kendimizi bağlamamız doğru olmaz ancak o günlerdeki atmosfere ilişkin bilgi notları savcılığımıza ulaşıyor" değerlendirmesini yaptı. Savcılığın da Meclis Komisyon raporunda yer aldığı belirtilen şekliyle olayı "hata" olarak nitelendirmesi halinde olayın sorumluları hakkında dava açılacak ancak yargılama sonunda ceza verilmeyecek.
HATAY ÖRNEĞİ
Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki birçok olaydan sonra TCK'nın "hata" maddesi işletildi. Bu maddenin işletildiği son örnek, Hatay'da kekik toplamaya giden köylülerin terörist sanılarak öldürülmesi davalarında görüldü. Hatay Başsavcılığı bu köylüleri öldüren askerler hakkında "adam öldürmek"ten dava açarken, "hata" maddesinin uygulanmasını istedi. Yani askerlere ceza verilmemesini talep etti. Örnek davalardan biri de 17 ocak 2010'da Diyarbakır'ın Kulp ilçesinde korucuların terörist sandıkları uzman çavuşlardan birini şehit etmeleri birini de yaralamaları olayından sonra açılan dava olmuştu. Yargılanan korucular, hatayla bu suçu işledikleri gerekçesiyle beraat etmişti.
BUGÜN ULUDERE'NİN BİRİNCİ YILDÖNÜMÜ
Uludere'de 34 kişinin bombalanarak ölümümün bügün birinci yıldönümü. CHP genel başkan yardımcıları Sezgin Tanrıkulu ve Gülseren Onanç, CHP milletvekilleri Levent Gök, Alaattin Yüksel, Mustafa Moroğlu ile Hüseyin Aygün Uludere ilçesine bağlı Gülyazı köyünü ziyaret ederek, yakınlarını kaybeden aileleri ve mezarları ziyaret etti. Ölenlerden Vedat Encü'nün annesi Mercan Encü "Biz terörist değiliz. Başbakan bize sahip çıksın" diyerek gözyaşı döktü. Diyarbakır'da ada BDP Milletvekili Emine Ayna'nın da aralarında bulunduğu grup Koşuyolu Parkı'na yürüyüp basın açıklaması yaptı. Adana ve Hakkâri Yüksekova'da da eylemler yapıldı. Yüksekova'daki eyleme polis müdahele etti.