CHP'den "Dersim" teklifi

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Dersim olaylarıyla ilgili arşivlik malzeme niteliğindeki her türlü bilgi ve belge bulunduran kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler, tüzel kişiler, üniversiteler, sivil toplum örgütlerinin ellerinde bulundurdukları arşivlik malzemesini TBMM'ye teslim etmesi için kanun teklifi verdi.
Tanrıkulu, TBMM Başkanlığına, Muhafazasına Lüzum Kalmayan Evrak ve Malzemenin Yok Edilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifini sundu.

GEREKÇE

Teklifin gerekçesinde, dağınık halde bulunan Dersim olayları ile ilgili kamuoyuna açık veya gizliliği devam eden her türlü bilgi, belgenin Türkiye Büyük Millet Meclisine taşınması için çalışmaların yapılmasısının amaçlandığı belirtilerek şöyle denildi:
"1937 ve 1938 yıllarında Dersim'e yönelik kapsamlı olarak sürdürülen 'Tunceli Harek'tları' neticesinde 13 binden fazla insanın hayatını kaybettiği, 14 bin kişinin zorunlu göçe tabi tutulduğu ve ülkenin batısında yer alan illere sürgün edildiği bilinmektedir. Bu harek'tların öncesi ve sonrasında Dersim'de mutlak devlet h'kimiyetinin tesisi için çok çeşitli raporların Ankara'ya sunulduğu, bu raporların bazılarının yurttaşları düşman olarak gösterdiği bilinmektedir.
Bu kapsamda, Dersim'de 1926'lardan 1940'lara kadar neler yaşandığının, Devletin bu konuda nasıl bir strateji izlediğinin, yaşananların boyutlarının neler olduğunun anlaşılabilmesi için başta Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Türkiye Büyük Millet Meclisi, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı, Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı olmak üzere Devletin diğer tüm birimlerinde bulunan bu olaya ilişkin tüm bilgi ve belgelerin Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde toplanmasını ve buradan da yerli ve yabancı tüm araştırmacıların hizmetine sunulmasını gerekli olduğuna inanmaktayız."

TEKLİF NE GETİRİYOR

Teklife göre, Dersim olaylarıyla ilgili arşivlik malzeme niteliğindeki her türlü bilgi ve belge bulunduran kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler, tüzel kişiler, üniversiteler, sivil toplum örgütleri ellerinde bulundurdukları arşivlik malzemesini varsa gizlilik kararını kaldırmak asli düzenlerine göre tasnif edip Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına teslim etmek zorunda olacak.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Dersim ile ilgili arşiv malzemesini ve arşivlik malzemenin korunması ve tasnifi ile ilgili her türlü tedbiri alacak. Adı geçen arşiv malzemesi ve arşivlik malzeme temliki tasarruflar amacıyla kullanılamayacak, tahrip ve tahrif edilemeyecek. Tahrif ve tahrip işlemi yapanlar hakkında gerekli işlem yapılacak.
Dersim olayları hakkındaki arşiv malzemesi niteliğindeki her türlü bilgi ve belgenin en geç altı ay içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına devredilmesi gerekecek. Konuya ilişkin arşiv bulunup da öngörülen süre içerisinde devir etmekten kaçınan kamu kurum ve kuruluşları yöneticileri hakkında idari işlem ve Türk Ceza Kanunu kapsamında da adli soruşturma yapılacak.