'Çocuklar hiç gülmeyecek mi?'

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, ortaokul öğrencilerini yarış atına çeviren Seviye Belirleme Sınavı'nın kaldırıldığını ve yerine yeni bir sınavın getirilmediğini açıkladı. Ece Ayhan'ın, "Efendiler? Ne Yani, çocuklar hiç gülmeyecekler mi?" dizeleriyle yeni sistemi anlatan Bakan Avcı, "Yeni sistem çocuklar gülsünler ve mutlu olsunlar diye yapıldı. Çocukları dershaneden dershaneye koşturan yeni bir sınav yapılmayacak. Mevcut var olan okuldaki yazılı sınavları ile öğrenciler liseye kayıt yaptırabilecekler. Öğretmenler notları 'hormonlamasın', 'şişirmesin' diye her dönem 6 dersin sınavı merkezi sistem tarafından yapılacak" dedi. Bakan Avcı "Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Modeli"ni açıklarken, "Yeni bir sınav getirmiyoruz. Kamuoyunda SBS gitti 36 sınav geldi, 12 sınav geldi bilgileri doğru değil. Sene içinde zaten yapılan yazılı sınavlardan her dönemde birer tanesini daha kontrollü yapacağız" dedi. Avcı yeni sistemi en iyi öğrenciler ve öğretmenlerin anlayacağını belirterek şunları kaydetti: "Sevgili çocuklar, yeni yerleştirme mantığı sayesinde okullara alternatif olarak çıkan kurumlara artık ihtiyaç duymayacaksınız. Sosyal, sanatsal, sportif etkinliklere daha fazla vakit ayıracaksınız. Ailenizle, arkadaşlarınızla daha çok vakit geçireceksiniz."

20 SORUDA YENİ MODEL
1- YENİ BİR SINAV OLACAK MI? Hayır, öğrenciler yıl içerisinde sınıflarında öğretmenleri tarafından yapılacak yazılı sınavlara girmeye devam edecekler. Belirlenen 6 dersin yazılı sınavı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından merkezi olarak gerçekleştirilecek.
2- SINAV NEREDE YAPILACAK? Öğrenciler okullarında sınavlarına girecekler. Ancak öğretmenler farklı okullarda ve sınıflarda sınavlarda görevlendirilecek.
3- SINAV NASIL OLACAK? Sınav test usulü yapılacak. Sorular dört şıklı olacak. Yanlışlar doğruyu götürmeyecek. Tabletler kullanılmaya başladığında çoktan seçmeli sorular yerine açık uçlu sorular yöneltilecek.
4- SİSTEM NE ZAMAN UYGULANACAK? Yeni sistemde 2013-2014 eğitim öğretim yılından başlayarak önce 8. sınıflara uygulanacak. Gelecek yıllarda 6 ve 7. sınıflara da uygulanmaya başlayacak.
5- MERKEZİ SINAV HANGİ DERSLERDEN YAPILACAK? Fen ve Teknoloji, Matematik, Türkçe, Yabancı Dil, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ile İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük dersleri, merkezi değerlendirme sistemi kapsamında olacak.
6- SINAV PUANI NASIL HESAPLANACAK? Öğrencilerin 6,7 ve 8. sınıf yılsonu başarı puanlarının aritmetik ortalamasının yüzde 30'u ile 8. sınıf ağırlıklandırılmış merkezi sınav puanının yüzde 70'inin toplamı, yerleştirmeye esas puanını oluşturacak.
7- YILSONU BAŞARI PUANI NEDİR? Not ile değerlendirilen tüm derslerin ağırlıklı yılsonu puanlarının o dersin haftalık ders saati sayısı ile çarpımının o sınıfa ait haftalık ders saatleri toplamına bölümünden elde edilen puanı ifade ediyor.
8- MERKEZİ SINAV PUANI NEDİR?: Öğrencinin altı temel dersten girdiği merkezi sınavların ağırlık katsayılarına göre hesaplanan puanını ifade ediyor.
9- SINAV NE ZAMAN YAPILACAK?: Merkezi değerlendirmeler, her dönem iki okul gününe yayılarak yapılacak. O günlerde okul tatil olacak. Sınavlar, iki yazılı olan derslerden birincisi, üç yazılısı olan derslerden ikincisi olmak üzere, akademik takvime göre işlenen müfredatı kapsayacak şekilde yapılacak.
10- SINAVA GİREMEYEN...: Geçerli bir mazereti sebebiyle merkezi sınava giremeyen öğrenciler için önceden belirlenen bir haftasonunda mazeret sınavı yapılacak. Mazeret sınavı, belirlenen sınav merkezlerinde yapılacak.
11- LİSEYE GEÇİŞ NASIL OLACAK?: Yerleştirmeye esas puan, öğrencinin bir sonraki eğitim kademesinde devam edeceği okulun belirlenmesinde kullanılacak. Öğrencilerin yaptıkları okul tercihleri puan esasına göre değerlendirilecek ve yerleştirmeler merkezi olarak elektronik ortamda gerçekleştirilecek.
12- EŞİT PUAN DURUMUNDA NE OLACAK? Öğrencilerin puanlarının eşit olması durumunda önce tercih önceliği, sonra, sırasıyla 8,7 ve 6. sınıflardaki yılsonu başarı puanı yüksekliğine bakılacak. Burada da eşitlik sağlanırsa en son olarak okula en az özürsüz devamsız edecek olan öğrenciye öncelik tanınacak.
13- ÖZEL OKULLAR NE YAPACAK? Özel okullar da aynı sınav sistemine uyacak. Ayrı sınav yapmayacaklar.
14- ÜNLÜ LİSELER AYRI SINAV YAPACAK MI? Hayır. Tüm liseler merkezi sınav sistemine göre yerleştirilecek. Yerleştirmeler puan esasına göre yapılacak.
15- NOT ŞİŞİRMESİ...: Yerleştirmelerde yüzde 30 etkisi olan diğer sınav notlarında, öğretmenlerin notları şişirmemesi için denetleme yapılacak. Merkezi sınavlarda ortaya çıkan sınıf ortalamasının çok üstünde not veren öğretmenler uyarılacak.
16- AZINLIK OKULLARI NE OLACAK? Azınlık okullarında okuyan ve yasal olarak Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi'nden muaf olan öğrenciler bu dersten yapılan merkezi sınava girmeyecekler. Üniversite sınavında olduğu gibi Din dersinden muaf öğrencilere sosyal bilgiler dersinden sınav yapılacak.
17- DERSHANEYE İHTİYAÇ VAR MI?: Hayır. Öğrenciler sadece yazılı sınavların yapıldığı döneme kadar okulda gördükleri konu başlıklarından sorumlu olacaklar. Tüm Türkiye'de aynı müfredat aynı dönemlerde işlenmiş olacak.
18- SORULARI KİM HAZIRLAYACAK? Geçmiş yıllarda uygulanan Seviye Tespit Sınavı'nda sorular akademisyenler ve merkez teşkilatı tarafından uygulanırken yeni sistemde merkezi sınavların sorularını okullardaki öğretmenler hazırlayacak. Tüm sorular MEB'in soru havuzunda toplanacak, değerlendirmeden geçecek ve öğrencilere sorulacak.
19- TABLETLER?: Tüm 8. sınıf öğrencilerine tablet bilgisayar dağıtıldığında öğrenciler sınavı tabletler üzerinden gerçekleştirecek.
20- YETENEK ÖLÇÜLECEK Mİ? Kısa ve orta vadede sadece akademik bilgi ölçülecek. Uzun vadede ise öğrencinin sosyal, sanatsal ve sportif etkinliklerinin de değerlendirileceği bir puanlama sistemi getirilecek.
'YEDEKLER GELDİKÇE KONTENJANLAR DOLACAK'
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, liselerde boş kontenjan konusunda endişe edilmemesi gerektiğini belirterek, "Yerinden memnun olmayanlar da dahil olmak üzere, boş kontenjanların doldurulması için kayıtlar sürekli açık tutulacak. Kontenjanlar dolana kadar biz bu sistemi işleteceğiz. Aşağıdan yedekler geldikçe kontenjanlar dolacak ve kontenjan açığı kalmayacak" dedi. Avcı, "Asıl okullar doldu, diğerleri boşta kaldı" şeklinde bir kampanya yürütüldüğüne dikkat çekerek şunları kaydetti: "Bu özellikle meslek liselerini rencide eden bir söylem. Meslek liselerimiz birinci sınıf liseler haline geliyor. Onun için meslek liselerinin sırtından bu tür polemikler yapılmasını çok yanlış buluyorum."
'AÇIK UÇLU SORULAR UYGULANAMAZ'
Salim Ünsal (Kültür Dersaneleri Rehberlik Koordinatörü) "Test yönteminden kurtulmanın alternatifi olarak gösterilen açık uçlu soruların küçük kitlelerden oluşan sınavlarda uygulanabilir olduğunu, bir milyonu aşkın öğrencinin katıldığı bir sistemde bu yöntemin teknolojik altyapı ile de kolay çözülemeyeceğini tahmin ediyorum. Sistemin çoklu sınavlardan oluşmasını ve yanlışların doğruları etkilemeyecek olmasını olumlu bir gelişme olarak buluyorum. Yeni bir sisteminin ortaya konmasında en temel gerekçelerden birisi takviye eğitimine ihtiyaç duyulmayacak olmasıydı. Açıklanan sistemden dershanelerin ve takviye kurslarının fazlasıyla nemalanacağı kanaatindeyim. Sınavın sayısal olarak artışı ve test tekniğine dayalı olması bu kanaatimin en önemli gerekçesidir.
SINAV KAYGISI AZALACAK MI?
Celil Vardar (Final Eğitim Kurumları Sınav Koordinatörü) Tek sınav yerine telafisi de olan çok sınav belli ölçülerde öğrencileri rahatlatabilir. Ancak kaygının hangi ölçüde değişeceği konusu henüz belli değil. Çünkü öğrencinin bir lise hedefi varsa ve bu hedefe ulaşmak onun için önemliyse bu okula girişinde de yapılacak sınavlardan alacağı puanlar etkili olacaksa ister istemez kaygı devam edecektir. Liselere girişte kullanılacak puanların oluşmasında ölçmeler bir gün ve bir defa yerine her sınıfta birinci dönemde 6 dersten ikinci dönemde 6 dersten olmak üzere yılda 12, üç yılda da toplam 36 sınav uygulanacak. Liselere yerleştirmede kullanılacak puanları yine Türkiye sıralaması biçiminde yapılacak. Bu bakımdan da değişen bir şey olmayacak.
'KRİTERLER DÜZENLENMELİ'
Turgay Polat (Bahçeşehir Üni. Eğitim Koordinatörü) "Yıl içinde uygulanacak 12 sınav ve bu sınavların aralık ve nisanda yapılması öğrenci ve velileri bu sınava hazırlık için çalışmalara başlayacağı, okullarda kursların artacağı bir gerçektir. Sınavın gelecekte açık uçlu olmasını Türkiye açısından çok önemli adım ve desteklenmesi gereken bir karar olduğunu düşünüyorum. Yılsonu Başarı Puanı uygulaması ile 6. ve 7. sınıfların yıl sonu puanlarının %30 oranında kullanılması halihazırda eleştirdiğimiz not şişirmeleri ve sanal not uygulamalarına bir çözüm getirmiyor. Acilen YBP sisteminin yeniden ele alınıp ölçme değerlendirme kriterlerine uygun düzenlenmelidir. Özel okullara ayrı bir sınav yapılmaması sistem bütünlüğü açısından doğru bir uygulamadır."
'DERSHANEYE İHTİYAÇ ARTACAK'
Alpaslan Dartan (Türk PDR Derneği İstanbul Şube Başkanı) Bakan lık kaş yapayım derken göz çıkarıyor, bu sistemle sınav kaygısını da sınava hazırlanma sürecini de azaltmak ya da yok etmek mümkün görünmüyor. Özellikle Galatasaray, İstanbul Erkek, Kabataş, Kadıköy Anadolu gibi özel niteliği olan okullara, Fen Liseleri gibi kurumlara bu sistem tam bir darbedir. Bu okullarda okuyamayı isteyen öğrencinin bundan sonra yapabileceği tek şey kaldı, bir yılın tümünde aralıksız ders çalışmak ve test çözmek. Bir de özel okullara kendi sınavını yapma hakkı, kendi öğrencisini seçme hakkı verilmemesi anlaşılır ve doğru değil.