AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, "Türkiye'nin, geçmiş performanslarına baktığımız zaman eğer terör olmasaydı, her yıl ortalama 0,50 puan daha fazla kalkınması mümkündü. Bunun da rakamsal karşılığı 2 trilyon 45 milyar TL, dolar olarak karşılığı 1,2 trilyon dolardır. Türkiye maalesef böylesine büyük bir kayıpla karşı karşıya kaldı" dedi. Türkiye'de terör olmayıp da yüzde 0,25 oranında büyümesi halinde ise Türkiye'nin kişi başına düşen milli gelirinin 11 bin 150 dolar olacağını söyleyen Kurtulmuş, "Türkiye'de her aileye ev, her aileye araba almak mümkün olurdu. 150 tane İstanbul-Ankara hızlı tren projesini bitirmek mümkün olurdu. Türkiye'nin 17 bin kilometreye yakın ilave yol yapması mümkün olabilirdi" diye konuştu.
Kurtulmuş, düzenlediği basın toplantısında "Terörün Ülke Ekonomisine Tahmini Maliyeti" konulu raporu açıkladı.
35 BİN KİŞİ ÖLDÜ
Milliyet gazetesinin haberine göre; Kurtulmuş, 28 yıllık sürecin ekonomik bir maliyeti olduğunu, Türkiye'ye getirdiği önemli kayıplar bulunduğunun altını çizdi. Bunların en başında gelen manevi kayıplar arasında 35 bin insanın hayatını kaybetmesi olduğunu söyleyen Kurtulmuş, bunun 7 bine yakınının şehit olan güvenlik görevlileri olduğunu söyledi.
BÜYÜME HIZI
Kurtulmuş, Türkiye'nin 28 yıl boyunca yüzde 4,07 oranında büyüme sergilediğini, Türkiye'nin her yıl yüzde 0,25 oranında daha fazla büyümesi durumunda 1 milyar 144 milyon TL, yüzde 0,50 oranında büyümesi durumunda ise 2 milyar 345 milyon TL büyüme elde edilebileceğini söyledi. Kurtulmuş, 1986-2012 yılları arasında faiz giderlerinin 633 milyar TL olduğunu, bu rakamın bugünkü karşılığının ise 1 trilyon 600 milyar TL olduğunu bildirerek, aynı dönemde devletin yaptığı harcamalar ve yatırımların toplamının ise 1 trilyon 944 milyar TL, bugünkü değer ile rakamın 4 trilyon 46 milyar TL'ye denk geldiğini söyledi.
SAVUNMAYA 162 MİLYAR TL
Savunma ve güvenlik harcamalarının 1986-2012 yılları arasında 162 milyar TL olduğunu, bugünkü rakamlara çevrildiğinde ise 495 milyar TL'lik bir rakamın ortaya çıktığını söyleyen Kurtulmuş, terör olmasa ve harcamaların yüzde 50 oranında azaltılması durumunda 2012 yılı rakamları ile 247 milyar 600 milyon TL, faiz giderlerinden de 110 milyar 500 milyon TL tasarruf yapılabileceğini aktardı. Türkiye'nin savunma harcamalarını borçlanarak yaptığını söyleyen Kurtulmuş, şöyle konuştu:
"358 milyar 100 milyon TL terör dolayısıyla savunma ve güvenlik harcamalarına yapılmış olan ilave masraflardır, maliyetlerdir. 1986-2012 yılları arasında Türkiye'nin savunma güvenlik harcamalarının yıllık artışları ortalama yüzde 41'dir. Ancak bu oran 1990-2002 yılları arasındaki yüzde 68,4, Ak Parti dönemindeki oran ise sadece yüzde 5,4'tür. Türkiye, Ak Parti iktidarları döneminde savunma ve güvenlik harcamaları payını mümkün olduğu kadar kısmış, aslan payını eğitim ve sağlık almaya başlamıştır."
BORÇLANMA MALİYETLERİ
Kurtulmuş, 1990-2002 yıllarında savunma ve güvenlik harcamalarının faiz dışı bütçe giderlerine oranının yıllık ortalama yüzde 17,5, 2003-2012 yılları arasında ise yüzde 8,8 olarak gerçekleştiğini belirterek, terörün borçlanma maliyetine etkisinin ise 28 yıllık toplamının 633 milyar TL olduğunu, söz konusu rakamın bugünün değeri ile 1 trilyon 610 milyar TL olduğunu aktardı. Kurtulmuş, 1986-2012 yılları arasında terör sorununun olmaması durumunda borçlanma maliyetinin her yıl için yüzde 10 daha düşük olacağı varsayımıyla yaptıkları hesaplamada ilave maliyetin bugünkü değerinin 161 milyar TL olduğunu söyledi.
TURİZM GELİRLERİ
Türkiye'nin 1986-2012 yıllarında toplam 600 milyar TL turizm geliri elde ettiğini söyleyen Kurtulmuş, terörün olmaması durumunda turizm gelirlerinin her yıl yüzde 10 artacağını ve 60 milyar 300 milyon TL ek gelir elde edileceğini, yüzde 20 artması durumunda ise 120 milyar 600 milyon TL ek gelir elde edilebileceğini açıkladı.
DOĞRUDAN YATIRIM
Kurtulmuş, Türkiye'ye 28 yılda toplam 263 milyar 800 milyon TL doğrudan yatırım geldiği belirterek, "Terör olmasaydı ve 1986-2012 yılları arasında Türkiye'ye her yıl yüzde 10 fazla doğrudan yabancı yatırım gelseydi, 26 milyar 300 milyon TL ek doğrudan yabancı yatırım elde edilecekti. Her yıl yüzde 20 fazla doğrudan yabancı yatırımcı gelseydi, 52 milyar 600 milyon TL ek doğrudan yabancı yatırım elde edilecekti" dedi.
GÖÇÜN BÜYÜKŞEHİRLERE MALİYETİ
Kurtulmuş, 30 büyükşehir üzerinden yaptıkları hesaplamada, nüfusu 58 milyon olan bu büyükşehirler içerisinde 9 milyon 200 bin kişinin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinden geldiğini ve göçün yıllık maliyetinin de 2 milyar 600 milyon TL olduğunu
bildirdi. Kurtulmuş, göçün 30 yıllık süreçteki maliyetinin yaklaşık olarak 78 milyar olduğunu söyledi.
İSTİHDAMA ETKİSİ
Kurtulmuş, terörün istihdam üzerindeki etkisine bakıldığında, Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde 2004-2012 yılları arasında 324 bin 400 ilave istihdam oluşacağı ve bunun da 30 yıl içerisinde 22 milyar TL'lik ekonomik büyüklüğe tekabül ettiğinin hesaplanabileceğini söyledi. Kurtulmuş, elektrik kayıp ve kaçaklarının 28 yıllık dönemdeki kaybının 46 milyar TL olduğuna işaret etti. Kurtulmuş, terör dolayısı ile zarar gören yurttaşlara ödenin tazminatların ise 3 milyar TL'ye ulaştığını bildirdi.
BÖLGELER ARASI DENGESİZLİK
Kurtulmuş, diğer kayıplar arasında yer alan maddelere ilişkin olarak da, "Terör Türkiye'nin küresel rekabet gücünü zayıflatmıştır. Türkiye'deki bölgeler arasındaki dengesizliği artırmıştır. Zonguldak-Hatay hattının batısındaki 30 ilin 2012 rakamları ile GSMH'ye katkısı yüzde 78'dir. Bu 30 il arasında İsrail'in ekonomik büyüklüğünden fazla olan illerimiz var, Kocaeli gibi. Hatay-Zonguldak hattının doğusuna geçildiği zaman oradaki 51 il GSMH'ye katkısı sadece yüzde 22'dir. Türkiye bu dengesizliği mutlaka gidermek mecburiyetindedir. 2023 vizyonu bakımından üzerinde durduğumuz en önemli konulardan birisi budur" diye konuştu.
ÇÖZÜMÜN ADI YETTİ
Kurtulmuş, çözüm süreci ve demokratikleşme paketi ile bu dengesizliğin giderilmeye başlandığını belirterek, "Çözüm süreci ve demokratikleşme paketi ile bir çok yabancı yatırımcının ve batı illerinde yatırım yapan şirket ve konsorsiyumların doğudaki illere yatırım hazırlığı yaptığını, hatta teşvikten dolayı sırada beklediklerini görmek bizi mutlu ediyor. Çözüm süreci doğru yolda ilerlemeye devam ederse, sonuçları alınmaya başlarsa zaten kendiliğinden bunun Türkiye ekonomisine büyük katkısı olacak" dedi.
EĞER TERÖR OLMASAYDI
Kurtulmuş, terör sorunun olmaması durumunda Türkiye'de yaşanabilecek gelişmeler hakkında ise şunları kaydetti:
"Türkiye yüzde 0,25 oranında daha fazla büyümüş olsaydı bugün Türkiye'nin mesela kışı başına düşen milli geliri 11 bin 150 dolar seviyesinde olacaktı. Hane halkı ortalamamız 3,7'dir. 600 ile bunları çarptığınız zaman 2 bin 400 dolar her ailenin yıllık milli gelirinde artış demektir. 28 yıllık süre içinde eğer Türkiye böyle bir şeyle karşılaşsaydı, Türkiye'de her aileye ev, her aileye araba almak mümkün olurdu. Ne kadar baraj yapardık, mesela Türkiye böyle bir kalkınmayı sağlamış olsaydı 150 tane İstanbul-Ankara hızlı tren projesini bitirmek mümkün olurdu. Türkiye'nin 17 bin kilometreye yakın ilave yol yapması mümkün olabilirdi. Türkiye geçmiş performanslarına baktığımız zaman eğer terör olmasaydı, her yıl ortalama 0,50 puan daha fazla kalkınması mümkündü. Bunun da rakamsal karşılığı 2 trilyon 45 milyar TL, dolar olarak karşılığı 1,2 trilyon dolardır. Türkiye maalesef böylesine büyük bir kayıpla karşı karşıya kaldı. Türkiye, terörün maliyetine 28 sene katlandı. Bunun belki bir miktar daha etkileri devam edecek ama demokratikleşme sürecinin en kısa zamanda sona ermesi ve adımların atılması ve Türkiye ilanihaye silahların toprağa gömüleceği bir döneme girecek. Bu memlekette bir tek kurşun atılmayacak dönemler yaşayacağız. Türkiye, nasıl terörün maliyetini yüklendiyse bundan sonra barış ekonomisinin getireceği güçle, ivmeyle daha ileriye doğru gidecektir."
Kaynak: Milliyet
