95 yıllık kara kutu açılıyor

Bir döneme tanıklık eden ve 95 yıldır tartışma konusu olan İstiklal Mahkemeleri ile ilgili zabıtlar açıklanacak. Topal Osman'dan İskilipli Atıf Hoca'ya, Rıza Nur'dan Çerkez Ethem'e, Kazım Karabekir'den İbrahim Hakkı Efendi'ye kadar birçok kişinin yargılandığı mahkemelerin, incelemeye bile açılmayan zabıtları, TBMM tarafından kitap haline getirildi. Günümüz Türkçesine çevrilen zabıtlar, Şubat ayının ilk haftasında TBMM Başkanı Cemil Çiçek tarafından kamuoyuna tanıtılacak.
Türkiye'nin en tartışmalı konuları arasında yer alan İstiklal Mahkemeleri kararları, uzun süren tartışmaların ardından gün yüzüne çıkarılıyor. Bülent Arınç döneminde başlayan tasnif çalışmaları sona erdi. Cemil Çiçek'in talimatıyla İstiklal Mahkemesi zabıtları kitap haline getirildi. Zabıtların bir bölümü elektronik ortama da aktarılacak. TBMM bünyesinde hazırlanan ve toplamda 10 cilt olarak basılacak olan kitaplardan bin tanesi deri ciltli, diğerleri karton kapakla hazırlandı. Bir bölümü geçmişte tarihçilere açılmış olmasına rağmen, önemli bir kısmı bütün ısrarlara karşın kamuoyuna açık olmayan zabıtlar, 95 yıllık tabuyu sona erdirecek ve ilk kez alenileşmiş olacak.
Kitap, '95 Yıllık Hasret Bitiyor' sloganıyla ve beraberinde İstiklal Mahkemelerinde kullanılan cübbeler, mühürler, yüzükler, orijinal belgelerin yer alacağı bir sergiyle tanıtılacak. Şubat başında tanıtılacak olan kitabın sızmaması için basılı tüm nüshalar korunaklı bir bölüme yerleştirildi. Personelin de kitaplara ulaşması şimdilik mümkün değil.
TBMM yönetimi bazı tarihçi ve popüler yazarlara danışarak onların fikirlerini de aldı. Kitapta, bulunabilen bütün İstiklal Mahkemesi hakimlerinin fotoğrafları ile zabıtların orijinalleri yer aldı.
İstiklal Mahkemeleri tarafından idam kararı verilen ve infazı uygulanan mahkumların bazı kıyafetleri de torbalanmış ve mühürlenmiş halde Meclis'te ayrılan bir bölümde tutuluyor. Girişi yasaklanan bu bölüm arşiv olarak da kullanılıyor.
Kaynak: Vahdet Gazetesi