Medeniyetin gayesi birbirini boğazlamak mı?

Çanakkale Savaşı'nda 6 ay görev yaptıktan sonra, cepheden cepheye koşturan "Harp ve İstiklal Madalyası" sahibi Hasan Cevdet'in günlüğü, Çanakkale Zaferi'nin 100. yıldönümünde yayımlandı. 125 sayfalık günlüğün 83 sayfasında Çanakkale Savaşı'ndan bahseden, savaştaki bazı anları kıyamete benzeten Hasan Cevdet, içinden zehirli gaz çıkan yaldızlı zarfları, kısa süreli ateşkes sırasında kılık değiştirerek düşman mevzilerine sızışını, bazı düşman subaylarının çok iyi Türkçe konuşmasını, askerlerin cephe gerisinde sahra tiyatrosu ile moral buluşunu ve Miraç Kandili'nde okutulan mevlitleri anlattı. Hasan Cevdet Temizkanlı'nın günlüğünü, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü doktora öğrencisi olan torunu Mutlu Karakaya yayına hazırladı. Yeditepe Yayınları'ndan 'Kıyamet Koptuğunda' başlığıyla bu hafta çıkacak olan günlükte çarpıcı ifadeler de yer aldı. Emekli Albay Hasan Cevdet Temizkanlı'nın 100 yıl önce, etrafında kıyamet koparken yaptığı şu değerlendirme bugüne bile ders verir nitelikte: "Medeniyet yükseldi dediler. En medeni hükümet olması lâzım gelen Alman- İngilizler harbe başladı. Sonra bütün cihan harbe girdi. Bu ne? Medeniyetin gayesi birbirini boğazlamak mıdır? Tabiî bu harp devam etmeyecek. Bir gün musalaha akdedilecek (barış yapılacak). Acaba o zaman bu medeniyetin yüzü kızarmayacak mı? Yazık. Hep hır hır. Daha doğrusu kemik kavgası!"
ÇİLELİ BİR ÖMÜR
İstanbul'da 1884'te doğan Hasan Cevdet, 1915'te Arıburnu Cephesi'nde bölük Komutanlığı yaptı. Harp Madalyası aldı, yüzbaşı oldu. Çanakkale'den sonra Doğu Cephesi'nde hem Harp Madalyası hem de Gümüş Liyakat Muharebe Madalyası ile ödüllendirildi. Irak Cephesi'ne geçti. Esir düştüğü İngilizler'in elinden firar ederek kurtuldu. Antep Cephesi'nde savaştı. Sakarya Muharebesi'nde yaralandı. 1921'de binbaşı rütbesine terfi etti. 1927'de İstiklal Madalyası ile taltif olundu. 1934'te albaylığa terfi etti, 1937'de emekli oldu. 1939'da yaşamını yitirdi.
AYNALI TÜFEK BELGESELİ

Çanakkale'de çarpışmış 70'den fazla Çanakkale gazisiyle 1980 yılında yapılmış röportajlar Aynalı Tüfek belgeselinde yeniden hayat buldu.

Basın Yayın Enforsasyon Genel Müdürlüğü tarafından Çanakkale Savaşları'nın 100. Yılı'nda yaptırılan AYNALI TÜFEK belgeseli 3 bölüm halinde TRT Haber ekranında yayınlanacak.