Kanuna göre, işverene teknik rehberlik ve danışmanlık yapmak üzere görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı, görev aldığı işyerinde göreviyle ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirleyecek ve işverene yazılı olarak bildirecek.
Bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması halinde, bu durum işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, bakanlığı yetkili birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine yoksa çalışan temsilcisine bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının belgesi 3 ay, tekrarında ise 6 ay süreyle askıya alınacak.
Bu bildirimden dolayı işvereni tarafından işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının iş sözleşmesine son verilemeyecek ve hiçbir şekilde hak kaybına uğratılamayacak. Aksi takdirde işveren hakkında bir yıllık sözleşme ücret tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilecek. Kötü niyetle gerçek dışı bildirimde bulunduğu mahkeme kararıyla tespit edilen kişinin belgesi ise 6 ay süreyle askıya alınacak.
DURDURULMA KARARI, KOLLUK MARİFETİYLE UYGULANACAK
Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve ihale ile alınan işlerde; teknolojik gelişme, iş gücü kapasitesinin arttırılması, üretim metotlarında yenilik gibi bir kısım unsurlar sağlanmadan, üretim veya imalat planlarına, iş programlarına aykırı hareket edilerek üretim zorlaması nedeniyle hayati tehlike oluşturacak şekilde çalışma biçimleri, işin durdurulma sebebi sayılacak.
İş yerinde durdurulan işlerde izinsiz çalışma yaptıran işveren veya işveren vekillerine 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilecek.
Ölümlü iş kazası meydana gelen maden işyerlerinde, kusuru yargı kararıyla tespit edilen işveren, 2 yıl süreyle kamu ihalelerinden yasaklanacak.
İş yerlerinde işin durdurulması kararı, kolluk kuvvetleri marifetiyle uygulanacak.
Maden işyerlerinin hangilerinde sığınma odalarının kurulabileceği ve bu odaların teknik özelliklerine dair usul ve esaslar Bakanlıkça bir yıl içerisinde çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Bu teknik özellikler, ulusal ve uluslararası standartlara uygun olarak belirlenecek.
Genç işsizlerin belli koşullarda istihdam edilmesi halinde sigorta primi işveren hissesi, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'a göre, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin 31 Aralık 2017 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak.
1 Ocak 2018'den 31 Aralık 2019'a kadar ise belge masrafı ile sınav ücretinin yarısı fondan karşılanacak. Bu desteklerden bir kez yararlanılabilecek.
Çok tehlikeli sınıfta 10'dan fazla çalışanı bulunan ve 3 yıl içerisinde ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmeyen işyerlerinde çalışanların işsizlik sigortası işveren payı, teşvik olarak bir sonraki takvim yılından geçerli olmak üzere ve 3 yıl süreyle yüzde 1 olarak alınacak. Ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazası meydana gelmesi halinde takip eden aydan itibaren bu teşvik uygulamasına son verilecek. İşverenler şartları tekrar sağlamaları ve talepleri halinde bu teşvikten yeniden yararlanacak.
Teşvikten yararlanan işverenlerden ölümlü veya sürekli iş göremezlikle sonuçlanan iş kazalarını bildirmeyenler, iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren yararlandıkları primleri yasal faiziyle birlikte geri ödeyecek ve teşvikten 5 yıl süreyle yasaklanacak.
Haklarında yasaklama kararı verilen tüzel kişilerin şahıs şirketi olması halinde, şirket ortaklarının tamamı hakkında; sermaye şirketi olması halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olan gerçek veya tüzel kişi ortaklar hakkında yasaklama kararı verilecek. Haklarında yasaklama kararı verilenlerin gerçek veya tüzel kişi olması durumuna göre; ayrıca bir şahıs şirketinde ortak olmaları halinde bu şahıs şirketi hakkında da, sermaye şirketinde ortak olmaları halinde ise sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmaları kaydıyla bu sermaye şirketi hakkında da aynı şekilde yasaklama kararı verilecek.
ERMENEK'TEKİ MADEN OCAĞI KAZASI
Ermenek'te meydana gelen maden kazasında, sigortalı olanlar ile kazada hayatını kaybedenlerin hak sahiplerine, 6 ay süreyle brüt asgari ücretin iki katı tutarında İşsizlik Sigortası Fonu'ndan ödeme yapılacak. Bu ödemelerde vergi kesintisi yapılmayacak.
Aynı mevkide faaliyette bulunan ve bu kanunun yayımı tarihinden önce İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında "işin durdurulması" kararı gereği kapalı olan maden iş yerlerinde çalışan ve sigortalıların ödenmeyen net ücretleri, iş yerlerinin kapalı olduğu dönemle sınırlı olmak ve 3 ayı geçmemek üzere fondan aylık olarak ödenecek. Bu ödemeler işverenden yasal faiziyle tahsil edilerek İşsizlik Sİgortası Fonu'na gelir olarak kaydedilecek.
Kanunla, ortalama sigortalı sayısının yanlış hesaplanması sebebiyle sigorta primi desteğinden yersiz yararlandığı tespit edilen işverenlerin teşvikleri iptal edilerek, geriye dönük prim borcu çıkarılacak. Ancak bu teşvikten yersiz yararlanılan prim tutarlarına gecikme cezası ile gecikme zammı uygulanmayacak.
CEYLANPINAR'DA KENTSEL DÖNÜŞÜM KARARI
Ceylanpınar'ın belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan ve tapuda Hazine adına tescilli olan taşınmazlar ile tescil harici bırakılan Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler önce Hazine adına tescil edilecek. Taşınmazı kullananlar satın almak için başvuran ve ilçe mal müdürlüğünce belirlenen satış bedelini dava konusu etmeksizin kabul edenler hak sahibi sayılacak.
Taşınmazlardan imar planında kamu hizmetlerine ayrılanlarla fiilen kamu hizmetlerinde kullanılanlar hariç hak sahiplerine satışında sakınca bulunmayanlar, kadastro işlemlerinin kesinleşmesinden itibaren iki yıl içinde başvurulması halinde hak sahiplerine harca esas değeri üzerinden satılacak.
Bu taşınmazlardan müstakil parsel olarak satılması mümkün olmayanlar paylı olarak, üzerinde çok katlı bina bulunan taşınmazlar ise kat irtifakı/mülkiyeti tesisi suretiyle, bunun mümkün olmaması halinde ise paylı olarak hak sahiplerine satılacak. Satıştan dolayı hak sahiplerinden kadastro harcı dışında bedel alınmayacak.
15 yaşını doldurmamış çocuklar çalıştırılamayacak, 14 yaşını doldurmamış çocuklar ise sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde yazılı sözleşme yapmak ve her bir faaliyet için ayrı izin almak şartıyla çalıştırılabilecek. Sanat, kültür ve reklam faaliyetlerinde çalışan çocuklar günde 5 ve haftada 30 saatten fazla çalıştırılamayacak.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nda da değişiklik yapıyor. İhaleli işlerde, iş sağlığı ve güvenliğine dair yükümlülükler ihale öncesinde belirlenecek.
İşveren, işçinin yürütmekte olduğu işle ilgili iş sağlığı ve güvenliği önlemleri konusunda işçiyi bilgilendirecek.
ÖNCELİK İŞÇİNİN ALACAĞI OLACAK
Yeraltı maden işletmeciliği yapan şirketlere ait malların TMSF tarafından el koyma ya da takip yoluyla satışından elde edilen gelirler, öncelikle söz konusu şirketlerde çalışmış olan işçilerin hak ettikleri kıdem tazminatları ve diğer ücret alacakları ödemesinde kullanılacak. Ödemeler, TMSF tarafından söz konusu çalışanların hesaplarına yatırılacak.
Soma'da yaşanan maden kazası sonrasında kapatılan işletmelerde çalışmış olan işçiler de kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma izin ve benzeri ücretlerini bu kapsamda alabilecek.
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, standardı yayımlanan ve tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğin yayım tarihinden itibaren 12 ay sonra mesleki yeterlilik belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamayacak. Bu kişileri çalıştıranlara her bir çalışan için 500 lira idari para cezası verilecek.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'a göre, Mesleki Yeterlilik Kurumu'ndaki Mali ve İdari İşler Dairesi Başkanlığı, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na uyumlu hale getirilerek, Strateji Geliştirme Dairesi ile İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Dairesi başkanlıkları olarak yeniden yapılandırılacak.
Yürürlükte olan meslek standartları en geç 5 yılda bir yeniden değerlendirilecek. Ulusal meslek standartlarının ve ulusal yeterliliklerin güncellenmesi ve iptaline ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek. Mesleki ve teknik eğitim ve öğretime ilişkin orta ve yükseköğretim programları, Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversiteler tarafından bir yıl içinde ulusal meslek standartlarıyla uyumlu hale getirilecek. Eğitim ve öğretimin bu programlara göre verilmesi sağlanacak.
Kanunla, Ulusal Yeterlilik Çerçevesi, Türkiye Yeterlilikler Çerçevesine dönüştürülüyor ve işleyişi yeniden belirleniyor. Buna göre, kalite güvencesi sağlanmış tüm yeterlilikler Türkiye Yeterlilikler Çerçevesine dahil edilecek. Yeterliliklerin kalite güvencesinin sağlanmasına ilişkin ölçütler Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından belirlenecek. Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin oluşumu ve yürütülmesi için Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Mesleki Yeterlilik Kurumu ve ilgili tarafların temsilcilerinden oluşan kurul, komisyon ve çalışma grupları gibi danışma, karar ve uygulama birimleri oluşturulabilecek. Bu birimlerin oluşturulmasına, işletilmesine, kalite güvence ölçütlerine, kalite güvencesini belirleyecek kurum ve kuruluşların belirlenmesine ve Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenecek.
Mesleki Yeterlilik Kurumu'nda yönetici pozisyonunda çalışmaya, iktisadi ve idari bilimler fakültesinin yanı sıra fen ve edebiyat fakültelerinden mezun olma şartı da ekleniyor. Personel sayısının mevcut pozisyon sayılarının yarısını aşmamak kaydıyla arttırılmasına ve unvanlarda değişiklik yapılmasına Yönetim Kurulu'nun kararı ve ilgili bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu'nca karar verilecek.
Ulusal mesleki yeterlilikler alanında eğitim ve öğretim kurumlarının akreditasyonundan elde edilen gelirler, Mesleki Yeterlilik Kurumu'nun gelir kalemlerinden biri olacak.
İŞ KAZALARININ AZALTILMASI HEDEFLENİYOR
Kanunla, nitelikli iş gücü istihdamıyla iş sağlığı ve güvenliği ortamının geliştirilmesi, iş kazalarının azaltılması ve verimliliğin artırılmasını hedefleyen düzenlemelere gidiliyor. Buna göre, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, standardı yayımlanan ve tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğin yayım tarihinden itibaren 12 ay sonra kanundaki esaslara göre mesleki yeterlilik belgesine sahip olmayan kişiler çalıştırılamayacak. Mesleki Eğitim Kanunu'na göre ustalık belgesi alanlarla Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı mesleki ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için mesleki yeterlilik belgesi şartı aranmayacak.
Bu alandaki denetimleri iş müfettişleri gerçekleştirecek. Bu hükümlere aykırı davranan işveren veya işveren vekillerine Çalışma ve İş Kurumu il müdürü tarafından her bir çalışan için 500 lira idari para cezası verilecek. Bu cezalar tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenecek.
Kanunla oluşturulacak Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi nedeniyle Mesleki Yeterlilik Kurumu'nda 107 kadro ihdas edilecek.
Mühendis, mimar ve diş hekimlerince açılacak bürolara İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun hükümleri uygulanmayacak. Böylece mimar, mühendis ve diş hekimleri büro açarken avukat, mali müşavir ve noterlerle aynı haklara sahip olacak.
Temmuz ayında emeklilerin 1000 lira ve altındaki gelir ve aylıklarına 100 lira, 1000 liranın üzerindeki gelir ve aylıklara da 1100 lirayı geçmeyecek üzere seyyanen zam yapılacak. 65 yaş aylığı da 145 liradan 200 liraya çıkarılıyor.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, SGK'nın kişisel verileri paylaşma esaslarını belirliyor. Buna göre, SGK kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek amacıyla işlediği kişisel verilerle ticari sır niteliğinde olan verileri, veri sahibinin noter onaylı muvafakatı olmadan gerçek veya tüzel kişilerle paylaşamayacak. Ancak kamu idarelerinin kanunlarında belirtilen görevleri yapabilmeleri için ihtiyaç duydukları sağlık verisi dışındaki kişisel verilerle ticari sır niteliğindeki veriler paylaşılabilecek.
SGK, bunların dışındaki gayrimaddi hakları ile kimliği belirli veya belirlenebilir bir gerçek veya tüzel kişiyle ilişkilendirilemeyecek şekilde anonim hale getirdiği verileri araştırma, planlama ve istatistik gibi amaçlar için kamu idareleri, bilimsel araştırma yapan kamu personeli, bilimsel dernekler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları veya üniversiteler ile ücretsiz olarak, bunun dışındaki gerçek ve tüzel kişilerle ücretli olarak paylaşabilecek.
Anonim hale getirilen verinin tek tüzel kişiliğe ait olması durumunda noter onaylı yazılı muvafakat aranacak. Veri paylaşılan kamu idareleriyle gerçek ve tüzel kişiler, paylaşılan verinin gizliliğinden ve güvenliğinden sorumlu olacak. Aksine davrananlar hakkında, veri paylaşımı yapılanlar da dahil olmak üzere cezai hükümler uygulanacak.
İŞVERENİN TAZMİNAT BORCUNUN FAİZİ TAHSİL EDİLMEYECEK
İşverenlerin veya üçüncü şahısların 31 Aralık 2014 tarihine kadar iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık, malullük, adi malullük ve ölüm halleriyle sigortalıya, genel sağlık sigortalısına veya bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle kesinleşmiş mahkeme kararı sonucu ödemekle yükümlü oldukları her türlü borçlarının faizinin tahsilinden vazgeçilecek.
Faiz tahsilinden vazgeçilmesinden yararlanmak isteyen borçlular, düzenlemenin yayımlandığı tarihi izleyen ay başından itibaren 3 ay içinde SGK'ya başvuruda bulunmaları, ilk taksiti 4 ay içinde, diğer taksitleri ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödeyecek.
Yürürlükten kaldırılan Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu'na göre yüzde 10 iş kolu barajını aşmasına rağmen yürürlükteki Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi'nde belirlenen yüzde 1 barajının altında kalan sendikalarla 2009'daki istatistik sonrasında 15 Eylül 2012'ye kadar kurulan işçi sendikalarının bir sonraki sözleşme için yapacakları yetki tespit başvuruları ile iş kolundaki diğer iş yeri ve işletmelerde bir yıl içinde yapacakları yetki tespit başvuruları, iş yeri veya işletme çoğunluğu şartlarına göre sonuçlandırılacak.
ASANSÖR BAKIMINA YASAL ZORUNLULUK
Asansörlerin yıllık periyodik bakımları yasal zorunluluk haline geliyor ve bundan sorumlu olacak kişiler belirleniyor.
Belediye sınırları içinde belediyeler, belediye sınırları dışında il özel idareleri, hizmete sunulacak asansörlerin yıllık periyodik bakımını yapacak ya da yetkilendirilmiş muayene kuruluşları aracılığıyla yaptıracak.
Bu yetkinin usulüne uygun kullanılmaması sonucu oluşacak yaralanma ve ölüm olaylarından dolayı ilgili belediye ya da il özel idaresi yetkilileri Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre sorumlu olacak.
Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre 8 ya da daha fazla bağımsız bölümü olan binalarda asansörlerin aylık bakımı ile yıllık kontrolleri teknik düzenlemelere uygun şekilde yönetici tarafından yaptırılacak. Yöneticisi atanmayan ana gayrimenkulde kat malikleri aylık bakım ve yıllık kontrolden ortak sorumlu olacak.
Yasa, Zonguldak taş kömürü havzasındaki vatandaşların kullandığı, ancak mülkiyet hakkını edinemediği taşınmazlarla ilgili soruna da çözüm getiriyor. Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan devrinde sakınca bulunmayanlar, hak sahiplerine harca esas değeri üzerinden devredilecek.