Onur Öymen: Yunanistan Lozan'ı açık açık ihlal ediyor

İŞTE ONUR ÖYMEN'İN AÇIKLAMASINDAN BAŞLIKLAR

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Yunanistan'daki Lozan Antlaşması çıkışını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Lozan Anlaşması süresiz bir anlaşmadır. Mesele anlaşmanın gözden geçirilmesi değil Yunanistan'ın bu anlaşmasına uymasını sağlamaktır. Oysa birçok alanda Ege meselesinde, Batı Trakya konularında Yunanistan bu anlaşmayı açıkça ihlal etmektedir.

YUNANİSTAN LOZAN'IN 16. MADDESİNİ İHLAL EDİYOR

Yunanistan, Lozan Antlaşması'nı nerede deliyor?

Yunanistan, adaların silahsızlandırılmasıyla ilgili maddeyi görmezlikten gelerek 'Adalar'ı silahlandırmıştır. Hiçbir anlaşmayla kendisine bırakılmamış olan 18 olan adaya fiilen el koymuştur. Oraya tesisler yapmıştır.

Askeri yetkililer bu adaları ziyaret ederek gövde gösterisi yapmışlardır. Oysa Lozan Antlaşması'nın 16. maddesine göre kimliği belirlenmemiş adaların akıbeti ilgili ülkeler arasında müzakere yoluyla tayin edilir. Kıta sahanlığının üzerindeki hava sahasını 6 milden 10 millik hava sahası olduğunu ilan etmiştir. Bunun bir örneği yoktur. Bu olay bütün uluslararası anlaşmalara aykırıdır.
Batı Trakya'da Yunanistan hangi ihlalleri yapmaktadır?

Lozan Antlaşması'nın 37. ile 44. maddeleri İstanbul Rum azınlığının haklarını ve statüsünü belirliyor. Fakat 45. maddesinde de İstanbul Rumları ile ilgili hakların aynısının Türkler'e tanınması öngörülüyor.
Oysa Yunanistan oradaki Türkler'in pek çok hakkını ihlal ediyor. Lozan Antlaşması'nın imzalandığı yıllarda Batı Trakya topraklarının yüzde 84'ü Türkler'e aitti. Türkler'in nüfusu Rumlar'dan kat kat fazla idi. Oysa bugün bütün bu dengeler değişti.

TÜRK OKULLARINI KAPATTILAR

Eğitim alanında hangi ihlaller var?

Eğitimde Türk çocuklarına büyük kısıtlamalar getirilmektedir. Türkiye'de eğitilen öğretmenlerin büyük çoğunluğun çalışma izni verilmemektedir. Onların yerine Selanik'teki bir medresede yetersiz şekilde eğitilen öğretmenler görevlendirilmektedir.
Okul kitapları dünyadaki son gelişmeleri içeren kitapların ithaline izin verilmemektedir. Rodos ve İstanköy'de 7 Türk okulu vardı. Yunanlılar yedisini de birden kapattılar.

Vatandaşlıktan çıkarmalar neden olmuştu?

Yunan Anayasası'nın 19. maddesinde Helen asıllı olmayanların uzun süre yurt dışına çıkması halinde bunların Yunan vatandaşlığının kaybetmesi öngörülmüştür.

Son yıllarda bu yasa düzeltilmesine rağmen o sırada vatandaşlıktan çıkarılan 60 bin Türk'ün büyük bölümünün vatandaşlığa geri dönmesi engellenmiştir.

YUNANLILAR SEÇİLMİŞ MÜFTÜ KONUSUNDA AİHM KARARLARINI UYGULAMIYOR
Müftü krizi yaşanıyor, bu nereden kaynaklanıyor?

1913 yılı Atina Antlaşması ile Türkler'in birlikte tespit edeceği üç müftüden birinin Yunan Kralı tarafından Baş Müftü olarak atanması öngörülmüştür. Ayrıca Lozan'ın 40. maddesi dini kurumların yönetiminde azınlıkların yetkili olacağı söylenmektedir. Halkın seçtiği İskeçe Müftüsü Mehmet Emin Aga'nın görev yapmasına engel olunmuş ve Yunanistan tarafından hapse atılmıştır. Mehmet Emin Aga, AİHM'ne müracaat etmiş ve davayı kazanmıştır.
Buna rağmen Yunanistan bu uygulamasını değiştirmemektedir.

Camiler konusunda durum nedir?

Ben milletvekili iken Batı Trakya'da yıkık dökük camileri görünce 'Parasını biz verelim de onaralım' demiştik. Kabul etmediler, "Biz restore edeceğiz" dediler ama yapmadılar.

TÜRKİYE İSTERSE AİHM'E DAVA AÇABİLİR
Lozan Anlaşmasının ihlal edilmesinin uluslararası hukukta şikayet edilecek, müzakere edilecek yeri var mıdır?

Bunlar İnsan Hakları sorunudur.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne göre devletler aleyhine dava açılabilir. Türkiye isterse Yunan Devleti'ne AİHM'de dava edebilir. Yunanistan'da yasa var, 'Üçten fazla çocuğu olan Helen asıllı vatandaşlara devlet yardım eder' diyor. Türkler Helen asıllı olmadığı için onlara yardım edilmiyor, bu da insan haklarına aykırı bir durum.
Lozan'ın yeniden müzakere edilmesi söz konusu dahi olamaz. Anlaşmanın maddelerinin değiştirilmesini gündeme getirmeden uygulanmasını sağlamak lazım.
Sadece AİHM ile değil de devletler arasındaki sorunları çözmenin hukuki, siyasi, kamuoyu, basın yönleri vardır. Bunları gündemde tutarak Yunanistan'ı baskı altına alırdınız..