Mutfaktaki düşman: Trans yağ

Endüstriyel trans yağlar, gıdalara katılan zararlı bileşikler olarak nitelendiriliyor. Oda sıcaklığında yağın katı olarak kalabilmesi için bitkisel yağlara hidrojen ilave ediliyor. Sıvı yağların hidrojen eklenerek katılaştırılmış hali olan trans yağların üretimi ucuz ve kullanımı kolay. Ayrıca uzun süre dayanıyor. Bu nedenle birçok restoran ve fast food zinciri kızartmalarda defalarca kullanılabildiği için trans yağı tercih ediyor. Ancak tam da bu nedenlerle insan sağlığı için 'en kötü' yağ türü olarak kabul ediliyor. Yüksek oranda tüketilmesi, herhangi bir nedene bağlı ölümleri yüzde 34, kalp damar hastalığına bağlı ölümleri yüzde 28, kalp damar hastalığını ise yüzde 21 oranında arttırıyor.

45 ÜLKE ADIM ATTI

Çoğu yüksek gelir grubuna ait 45 ülkede trans yağların kullanımının engellenmesine yönelik başarılı uygulama örnekleri var. Ancak dünya nüfusunun en az üçte ikisi halen endüstriyel olarak üretilen trans yağlara maruz kalıyor. Trans yağlarla ilişkili ölümler en fazla düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geliyor.
Dünya Sağlık Örgütü, 'Replace - Yerine Koy' adını verdiği kampanyasıyla ülkelere, trans yağların gıda sektöründen çıkarılmasına yönelik bir yol haritası sunuyor. WHO, trans yağların eliminasyonunun kalp damar hastalıklarının önlenmesinde etkinliği yüksek, maliyeti düşük ve kolay uygulanabilir bir müdahale olduğunu belirtiyor.

Trans yağ tüketiminin mümkün olduğunca düşük (toplam enerji alımının yüzde 1'inden az) olması gerektiğini vurguluyor. Kampanyanın Türkiye'deki ilk adımını Sağlığa Evet Derneği, Türk Kardiyoloji Derneği ile birlikte başlattı.

DİKKAT! 'TRANS YAĞ YOKTUR' YAZISINI ARAYIN

Hürriyet'in haberine göre; gıda paketlerinin üzerindeki içerik listesinden 'kısmen hidrojenize yağ' ibaresini arayın. Her porsiyonda 0.5 gramdan az trans yağ olması halinde o gıdada sıfır kabul edilebiliyor.

Meyve, sebze, tam tahıl, beyaz et, düşük yağlı süt ürünleri yiyin. Kırmızı et, şekerli gıdalar ve içecekleri kısıtlayın.

Hidrojenize edilmemiş bitkisel yağlar (ayçiçek, zeytinyağı) kullanın.

İşlenmiş gıda tüketirken hidrojenize olmamış yağ seçildiğine dikkat edin.

Yağların etiketinde 'Trans yağ yoktur' yazısını arayın.ÊÊ Bisküvi, kurabiye, pasta, kek, unlu mamuller trans yağ içerir, az tüketin.

Kızartılmış ticari gıdalardan kaçının. Trans yağ içerme olasılıkları yüksek.