İstanbul Valisi Yerlikaya: ‘Suriyeli misafirlerimize sevgimizde en ufak bir değişiklik yok’

BU ŞEHRE HİZMETKAR OLMAK BÜYÜK ONUR

-Vali Bey, İstanbul Valiliği görevine getirilmenizin hemen ardından zor bir süreçte İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı makamına vekalet ettiniz. Neler hissediyorsunuz?

Şırnak, Ağrı, Tekirdağ ve Gaziantep Valiliği görevlerinden sonra geçtiğimiz kasım ayında İstanbul'da vazifeye başladık. İstanbul, medeniyetimizin baş şehridir, kültür ve irfanımızın özetidir. Tektir, birdir, biriciktir. Cihanda eşi manendi yoktur, olamaz da. Nedim'e hak vermemek mümkün değil. "İstanbul'u cihanın Ay'ı, güneşi ile tartsak sezadır, diyor ya. Aynen öyle işte. Evet, İstanbul aşktır. Ben aşkla bağlıyımdır İstanbul'a. Talebeliğimden beri bu aşkı taşır, bu aşkı yaşarım. Yedi Tepeli Şehre, hizmetkâr olmak bir nasip meselesiydi. Hamdolsun bu nasibe hissedar olduk. Böyle görkemli bir şehri, ancak kurallarla yönetebilir, ortak akılla işleyebilir, demokratik bir olgunluk içinde geleceğe taşıyabiliriz. Bu bakımdan şehrimizin tüm paydaşlarıyla uyum, işbirliği ve birlik içinde hizmet ediyoruz.

TÜRKİYE MAZLUMLARIN SIĞINAĞIDIR

-Türkiye 8 yıldır Suriyeli sığınmacılara ev sahipliği yapıyor. Son dönemde İstanbul'da alınan bazı önlemler sosyal medyada bir kara propagandaya dönüştürüldü. Suriyelileri geri mi gönderiyoruz?

Türkiye, tarih boyunca tüm mazlumların sığınağı olmuştur. Ben ülkemizi Nuh'un Gemisi'ne? benzetiyorum. İnsanoğlu bir daha o gemiyi yapamayacak ama; bizim milletimiz, bizim devletimiz 21. yüzyılda, bütün ilişkilerin çıkar ve menfaat üstüne kurulu olduğu şu çağda, yeniden inşa etmiştir. O geminin adı Türkiye'dir kardeşim. Türkiye, Suriyeliler için Nuh'un Gemisi'dir. Devletimiz sınırlarını, milletimiz sofrasını açmış, ekmeğini bölüşmekten hiç çekinmemiştir. Suriyeli misafirlerimize karşı duruşumuzda, bakışımızda, sevgimizde en ufak bir değişiklik yok.

KAYIT DIŞI SIĞINMACI İSTANBUL'UN ÖNEMLİ SORUNU

-İstanbul'da sığınmacılarla ilgili alınan önlemler neleri kapsıyor?

Biliyorsunuz ki bir göç mevzuatı var ve düzensiz göçü önlemek için bu mevzuatı uygulamanın gayreti içerisindeyiz. Tabir-i caizse hiçbir kaptan gemisinde kaçak yolcu olsun istemez. Biz bunun derdindeyiz. Gemide kaç kişi var, kaçı kayıtlı, kaçı kayıtsız, kaçı kaçak. Bunları bilmezsek olmaz. Bilelim ki gemi sahil-i selamete huzur içinde vasıl olsun. İstanbul'umuzun en önemli meselelerinin başında düzensiz göç, kayıt dışı Suriyeliler ve kayıt dışı istihdam geliyor. Biz bunu düzene koymaya, kuralları çalıştırmaya regüle etmeye çalışıyoruz.

İSTANBUL'DA KAYITLI 547 BİN SURİYELİ

-Çok farklı rakamlar dolaşıyor. İstanbul'da Suriyeli sığınmacı konusunda elinizde bir sayı var mı?

Bakınız, ülkemizde kayıtlı 3 Milyon 634 bin civarında Suriyeli misafir bulunuyor. İstanbul'daki Suriyeli misafir durumunu üç kısımda ele alabiliriz. Birincisi İstanbul'da 547 bin 716 Geçici Koruma kapsamında kayıtlı Suriyeli misafir bulunuyor. Bunların yanında başka illerde kayıtlı olup, o illerde ikamet etmesi gerekirken İstanbul'a gelenler ve bir de kaydı bulunmayanlar var. İstanbul'da kayıtlı olmayan Suriyelilerin 20 Ağustos 2019 tarihine kadar kayıtlı bulundukları illere geri dönmeleri gerekiyor. İstanbul bu yoğunluğu kaldırmıyor. Misafirlerimize anlayış gösterdik, belli bir süre tayin ettik. Kayıtlı olduğunuz şehrimize dönün dedik. Konuyla ilgili tüm tarafları bilgilendirdik. Bunun deportla meportla uzaktan yakından ilgisi yok.

KAYITLI OLDUKLARI ŞEHİRLERE GİTMELERİ ZORUNLULUK

-İstanbul'dan ne kadar Suriyeli gönderildi. Bu konuda elinizde bir rakam var mı?

Düzensiz göç kapsamında 12 Temmuz – 01 Ağustos tarihleri arasında 12 bin 911 düzensiz yani kaçak göçmen Bakanlığımızın uygun gördüğü şehirlerdeki Geri Gönderme Merkezlerine transferleri gerçekleşti. Kayıt dışı 2 bin 707 Suriyeli de Bakanlığımızın uygun gördüğü Geçici Barınma Merkezlerine sevk edildi. Ülkemizde Suriyeli misafirlere verilen güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel hizmetlerin doğru planlanması ve etkin bir şekilde sunulabilmesi için kayıtlı bulundukları şehirlerde ikamet etmeleri zorunludur. Başka illere kayıtlı Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyelilerin, kayıtlı bulundukları illere dönüşleriyle ilgili süreç devam etmektedir.

İSTANBUL'A YENİ KAYIT ALINMIYOR

-İstanbul'a yeni sığınmacı kaydı alınıyor mu?

İçişleri Bakanlığımızca İstanbul, geçici koruma kaydına kapatılmıştır. İstanbul, diğer illere kayıtlı Suriyeli misafirlerin sevk isteklerine de kapalı olup, o şehirlerden çok önemli istisnalar haricinde İstanbul'a yol izni belgesi de verilmemektedir.

SURİYELİLERE KOLAYLIK SAĞLANACAK

-Bundan sonraki süreç nasıl işleyecek?

Başka illere kayıtlı Geçici Koruma Kapsamındaki Suriyelilerin, kayıtlı bulundukları illere dönüşleriyle ilgili süreç devam etmektedir. Başka bir ilde geçici koruma kimlik belgesi olan Suriyelilerin kayıtlı oldukları illere dönüşlerinde geçici koruma kimlik belgelerini ibraz etmeleri yeterli olup, başka bir evraka ihtiyaç yoktur. Bu durumda Suriyelilere bilet satışında seyahat firmaları tarafından gerekli kolaylıklar sağlanacaktır.

BÜYÜK BİLGİ KİRLİLİĞİ VAR

-Sosyal medyada birçok bilgi kirliliği var. Suriyelilere maaş, sınavsız üniversite, sağlık, TOKİ'den ev, vergi kaydı olmadan iş yeri açma hakkı gibi. Bu iddialar hakkında ne söylemek istersiniz?

AB fonu ile hayata geçirilen Sosyal Uyum Yardımı Projesi kapsamında ihtiyaç durumuna göre, belirlenen yabancılara Kızılay aracılığıyla yardımlar yapılıyor. Ayrıca uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşları da çeşitli konularda yardımlar yapmaktadır. Ancak Suriyelilere maaş bağlanması söz konusu değildir.

Ülkemizde üniversite öğrenimi görmek isteyen yabancı uyruklu öğrenciler, her yıl Yüksek Öğretim Kurulu tarafından kabul edilen esaslara uygun olarak üniversitelerin yabancı öğrenci kontenjanları dahilinde öğrenim görebiliyorlar. Geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler de bu esaslara tabidir. Toplu Konut İdaresi'nden konut edinmenin ön şartı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaktır. Dolayısıyla geçici koruma kapsamındaki Suriyelilere ev satışı söz konusu değildir.

Ülkemizde işyeri açma veya çalıştırmaya ilişkin yasal düzenlemeler hiç kimseye kayıt dışı faaliyet izni vermez. Bu durum, bütün vatandaşlarımız ve yabancılar için de geçerlidir.

EN BÜYÜK DİLEĞİMİZ SURİYE'DE KALICI BARIŞ

-Bu insanların hayatını idame ettirebilmeleri için geçici de olsa çalışmaları gerekiyor. Bu konuda neler yapılıyor?

Nisan 2019 dönemi itibariyle İstanbul'da çalışma izni alarak çalışan Yabancı Uyruklu Sigortalı sayısı 76 bin 407'dir. Yabancı uyruklu çalışanlardan 42 bin 953'ü işçi olarak çalışırken, 33 bin 454'ü de kendi nam ve hesabına çalışan işyeri sahipleridir. Sosyal Güvenlik Kurumu İstanbul İl Müdürlüğünce kayıt dışı istihdamın önlenmesi çalışmaları kapsamında rehberlik amaçlı işyeri ziyaretleri yapılmaktadır. Rehberlik ziyaretlerinde herhangi bir ceza uygulanmadan iş yeri sahipleri kayıt dışı istihdama yönelik müeyyideler konusunda bilgilendiriyoruz.
Başta ifade ettim. Bu insanlar, bize emanettir, bizim misafirimizdir. En büyük arzumuz, Suriye'deki iç savaşın bitmesi, kalıcı barış ortamının sağlanması, misafirlerimizin sağlıcakla yurtlarına dönmesidir.
Aldığımız tedbirler, toplumsal huzur, emniyet ve çalışma barışını sağlamaya yönelik tedbirlerdir. Düzensiz göç, kayıt dışı istihdam ile ilgili aldığımız tedbirlerin doğru anlaşılması, dezenformasyonun izale edilmesi bakımından bu röportaj çok faydalı oldu. Desteğinize çok teşekkürler.