Türkiye'nin Rusya'dan uzun menzilli hava savunma sistemi S-400'leri satın almasına karşı olan ABD'den Ankara'ya gerçekleri çarpıtan bir suçlama geldi. Pentagon Sözcüsü John Kirby, Türkiye'nin Amerika'dan Patriot sistemini satın almak için çok sayıda fırsatı olduğunu ancak Rusya'dan S-400 almayı tercih ettiğini iddia etti. ABD ile Patriot konuşulduğu döneme ilişkin SABAH'a değerlendirmelerde bulunan savunma sanayi kaynakları, ABD'nin Türkiye'nin önerilerinde kırmızı çizgiler çektiğini söyledi. Görüşmelerde ABD tarafından çok yüksek fiyat teklif edildiğini ve daha sonraki tekliflerinde fiyatın sürekli yukarı çekildiğini anlatan kaynaklar, "Teknik ve mali anlamda sistemi satın almamamız için ellerinden geleni yaptılar" ifadelerini kullandı.
ANKARA'DAN YAPICI ÖNERİLER
Hava savunma sistemi ihtiyacı için önce müttefikleri ile görüşen, olumlu sonuç alamayınca Rusya'nın S-400 teklifini kabul eden Türkiye'ye uygulanan çifte standart; eski ABD Başkanı Donald Trump tarafından "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Obama yönetiminden Patriot almak istedi fakat izin verilmedi. Obama döneminde Türkiye'ye adil davranılmadı" sözleriyle itiraf edildi. Buna karşın, Biden yönetimi Türkiye'nin S-400 satın almasını gerçekten uzak bahanelerle eleştirmeyi sürdürüyor. S-400'lerin F-35'lerle uyumlu olmadığı iddiasında ısrar eden ABD'ye Ankara'dan yapıcı çözüm önerileri sunulduğu öğrenildi. NATO bünyesinde kurulacak ortak çalışma grubu teklifi masada dururken; Türkiye, F-35'ler havada iken sistemin kapatılmasının mümkün olduğunu da dile getiriyor. Öte yandan, ABD yönetimi Yunanistan gibi başka NATO ülkelerinde bulunan Rus hava savunma sistemlerini sorun etmiyor, bu sistemlerin bulunduğu alanlarda ortak tatbikat dahi gerçekleştiriyor.
TÜRKİYE, HİÇBİR ÜRÜNÜ ŞARTLI ŞEKİLDE ALMAK ZORUNDA DEĞİL
Sözcü Kirby'nin Türkiye'nin Patriot alabilecekken S-400 almayı tercih ettiği iddiasını değerlendiren ve Patriot görüşmelerine tanık olan savunma sanayi kaynakları, "Patriotlarla ilgili görüşmelerde ABD, kırmızı çizgiler çekti. Türkiye, herhangi bir ürünü, herhangi bir şartla almak zorunda değil. 'Biz ne verirsek alırsınız, istediğimiz parayı ödersiniz' şeklinde bir tutum olmamalı. Türkiye'nin istediği şartlarda satışa onay vermediler ki bu şartlar 'kabul edilemez' değildi. Madem NATO müttefikiyiz... Çok yüksek fiyat teklif ettiler, daha sonraki tekliflerinde de fiyatı sürekli yukarı çektiler. S-400'ler için görüşmelere başladığımızda da bizimle Patriot satışı için temasa geçmediler" diye konuştu.
1 MİLYAR DOLARLIK FARK
ABD'nin Patriotlar için 3,5 milyar dolar istediği, uygun kredi, teknoloji transferi ve ortak üretim gibi taleplerin görüşmelerde masaya yatırıldığı ifade edildi. Üzerinde görüşülen Patriot hava savunma sistemi, toplam 140 adet füze ve ilgili ekipmanı içeriyordu. Rusya ile yapılan S-400 anlaşmasının toplam maliyetinin 2,5 milyar dolar civarında olduğu belirtiliyor. Rusya ile gerçekleştirilen görüşmelerde ortak üretim, teknoloji transferi gibi konular da yer alırken; ABD ile Patriot görüşmelerinde anlaşmaya bu konularda bir madde konulmasının dahi gündeme gelmediği kaydediliyor.
