Sistem tartışması 2023’te biter

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, geçen (4'üncü) yasama dönemine ilişkin değerlendirme toplantısı düzenledi. Bugün başlayacak 5'inci yasama dönemine ilişkin temenni ve beklentilerini paylaşan Şentop, gazetecilerin sorularını da yanıtladı. Şentop özetle şunları söyledi:
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ Mİ İSTİYORLAR: (Muhalefetin 'Kürt sorunu Meclis'te çözülmeli' sözüne ilişkin soru üzerine) TBMM siyaset ve ülke sorunlarının görüşülüp çözüldüğü yerdir. Bunu yaparken Anayasa ve İçtüzük enstrümanlarını kullanır. Bunlar Anayasa, yasa değişiklikleri, TBMM kararları almak ve araştırma komisyonları kurmaktır. TBMM'nin çözüm bulduğunu kimse tartışmaz. TBMM'nin bu enstrümanlar ile ne yapmasının öngörüldüğü açıkçı söylenirse ciddi ve verimli tartışma ortaya çıkar. Anayasa değişikliği mi, kanun mu, komisyon kurulmasını öneriyorsunuz?
SEÇİLDİĞİ BÖLGEYİ TEMSİL EDEMEZ: Bizim parlamento geleneğimizin en önemli özelliklerinden biri seçilen bir milletvekilinin sadece kendi seçim bölgesini değil Türkiye'nin bütününü temsil etmesidir. Hangi sorun olursa olsun bu sorunların muhatabı bazı milletvekili ya da parti değil, Meclis ve milletvekilinin tamamıdır. Belli konuları belli kişilerle konuşmanın parlamento geleneğine aykırı olduğunu düşünüyorum.
YENİ ANAYASAYA İHTİYAÇ VAR: Yeni anayasa yapılması gerektiği konusunda herkes mutabık, içerik ve yöntem tartışması var. Türkiye'nin yeni bir anayasaya ihtiyacı var ve TBMM bunu yapacak güçtedir.

SİSTEM TARTIŞMASI 2023'TE BİTER: (Muhalefetin güçlendirilmiş parlamenter sistem açıklamalarına ilişkin) Benim kanaatim, 2023 seçimlerine kadar bu devam eder ve sonrasında biter. Ben mevcut Anayasa'daki başkanlık sistemini savunuyorum. Ben bir sorun varsa bunun anayasal düzenlemelerden kaynaklandığını düşünmüyorum. Sistem bazı partilerin istemesi ile olmaz. TBMM'de çoğunluğu elde ederseniz sistemi değiştirebilirsiniz.
CEHALET ÇIKAR: Başkanlık sistemini, başkanlık sistemleriyle mukayese etmek lazım. Başkanlık sistemini parlamenter sistemlerle veya Türkiye'deki daha önceki parlamenter sistem uygulamalarıyla mukayese ederseniz çok büyük bir yanlış yaparsınız ve bu hiçbir işinize yaramaz. Ortaya bir cehalet çıkar. Farklı sistemlerdir. İki sistemin mantık ve paradigması farklı.
ERKEN SEÇİM TARTIŞMALARI ESKİ ALIŞKANLIK: Bu sistemin mantığında seçim dönemlerinin mümkün olduğu kadar sabitlenmesi vardır... Erken seçim konuşmaları parlamenter sistem alışkanlıklarıdır. Hem hukuken hem de siyaseten yeni hükümet sistemindeki erken seçim oldukça farklı. O nedenle siyasette güncelleme yapmak lazım. Erken seçim olmasın diye getirilen sistem var.
ERDOĞAN TARTIŞMASIZ ADAY: (Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın 2023 seçimlerinde tekrar aday olup olamayacağına ilişkin iddiaların hatırlatılması üzerine) Şüphesiz Cumhurbaşkanı aday olabilir; bunda tereddüt yok. Önceki sistemin cumhurbaşkanı ile bu sistemin cumhurbaşkanı sadece adaş, isim benzerliği var. İçerik ve kapsam bakımından tamamen farklı. İki Ahmet diye arkadaşımızı aynı saymayız. Aynen onun gibi.