Tarım Bakanlığı'ndan çağrı: Kurakçıl peyzaj uygulamaları ile suda yüzde 80’e varan tasarruf

Havaların ısınmasıyla suyun verimli kullanımı önem kazanırken peyzaj uygulamalarında da suyun verimli kullanımı büyük önem taşıyor. Özellikle peyzaj uygulamalarında su tüketimi yüksek olan geniş çim yüzeyler yerine bölgenin doğal vejetasyonuna ve iklim koşullarına uyumlu, çok yıllık yer örtücülerin ve kuraklığa dayanıklı doğal bitkilerin tercih edilmesi gerekiyor. Bakanlık, suyu korumak adına estetik peyzaj" ve "klasik peyzaj düzenleme" yaklaşımlarının yerine "kurakçıl peyzaj" yaklaşımının kullanımını öneriyor. Peyzaj alanlarında kurakçıl peyzaj düzenleme tekniklerinin kısmen uygulanması ile yüzde 20-50, çim alanların tamamının kurakçıl peyzaja dönüştürülmesi ile yüzde 80'e varan oranlarda su kazanımı elde edilebiliyor. Ayrıca bakım ve enerji maliyetleri ise yarı yarıya azaltılabiliyor. Öte yandan bitkiler doğal çevrelerine uyumlu olduğu için kimyasal girdi ihtiyacı azalıyor. Böylece pestisit ve gübre kullanımı azalacak.

SU KURULU'NUN 3. TOPLANTISINDA PEYZAJ DÜZENLEMEYE İLİŞKİN YENİ KARARLAR ALINDI

Su Verimliliği Seferberliği kapsamında, değişen iklime uyum sağlanması, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanması amacıyla Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2023-2033) hazırlanmıştı. Bu kapsamda birçok projeyi hayata geçiren Bakanlık, hazırladığı "Kurakçıl Peyzaj Uygulamaları Rehber Dokümanı" ile doğa ile uyumlu peyzaj tekniğini tavsiye ediyor. Su kaynaklarının etkin yönetimi ve verimli kullanımı amacıyla oluşturulan Ulusal Su Kurulu da peyzaj düzenleme konusuna ilişkin önemli kararlar aldı. Kurulun, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı başkanlığında gerçekleştirilen 3. toplantısından çıkan kararla üniversiteler, organize sanayi bölgeleri, yerel yönetimler ve turizm tesisleri başta olmak üzere tüm kurum ve kuruluşlarının peyzaj yaklaşımları düzenlendi.

KAMU KURUMLARINA KURAKÇIL PEYZAJ DÜZENLEME KRİTERİ

Karara göre, tüm kamu kurum ve kuruluşların sorumluluğundaki yeşil alanlarda, refüjler, peyzaj alanları ve park-bahçelerde; gece sulaması, arıtılmış atıksuların yeniden kullanılması ve kurakçıl peyzaj uygulamalarının yaygınlaştırılması amacıyla yeni kriter getirildi. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşları, peyzaj düzenlemelerinde Tarım Bakanlığı tarafından hazırlanan "Kurakçıl Peyzaj Uygulama Rehber Dokümanı" ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan "Kent Kimliğini Yansıtacak ve İklim Değişikliğine Uyum Sağlayabilecek Odunsu Bitkiler" dokümanlarına entegre olacak. Ayrıca Tarım Bakanlığı koordinasyonunda Türkiye Belediyeler Birliği ile örnek uygulamalar yapılacak.

İŞTE PEYZAJ UYGULAMALARI YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Bakanlığın yayınladığı dokümana göre, peyzaj uygulamaları yaparken dikkat edilmesi gereken unsurlar şöyle sıralandı: -Suyu verimli kullanan sulama sistemlerinin tercih edilmesine, sulamanın gün ağarmadan veya gün batımı sonrasında yapılmasına dikkat edilmelidir. - Su kullanımlarının ölçüm ve izleme sistemleri ile kayıt altına alınması, -Kurakçıl peyzaj tasarımı esnasında yağmur suyu hasadı, arıtılmış atıksu gibi geleneksel olmayan su kaynaklarının planlanması, içme suyu şebekesinden sulama yapılmaması, -Yağmur bahçeleri uygulamaları ile yağmur sularının yeraltında depolanması, -Doğal drenaj kanalları ve uygun filtreleme ile drenaj suyun yeniden kullanılması, -Geçirimli yüzeyler ile peyzajdaki sert zeminlerden toplanan yağmur sularının peyzaj sulamasında kullanılması, -Enerji ihtiyacının mümkün olduğunca yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanması ve yeşil altyapı uygulamalarının kurakçıl peyzaj anlayışıyla entegre edilmesi, -Peyzaj alanlarında bulunan sosyal donatılarda, sensörlü musluk, tasarruflu musluk ucu aparatı, düşük hacimli rezervuar gibi su verimliliği sağlayan ekipmanların kullanılması.

KURAKÇIL PEYZAJDA SUYU KORUYAN ÇİM VE BİTKİ ÇEŞİTLERİ NELER?

Su tüketimi yüksek olan çim yerine; Dam Koruğu, Acı Damkoruğu, Japonya İpeği, Fare Kulağı, Ak Üçgül, Japon Süpürgesi, Cezayir Menekşesi, Yıldız Halısı veya Lavanta gibi kuraklığa dayanıklı bitkiler tercih edilebilir. Peyzaj uygulamalarında ise Civanperçemi, Biberiye, Afrika Zambağı, Koni Çiçeği, Kırmızı Sıcak Pokerler ve Mercan Çanları gibi az su tüketen, kuraklığa dayanıklı ve bireysel bahçe tasarımında yetiştirilebilecek bitki türleri tercih edilebilir.