Kovid tsunamisi finansal disiplini bozmadı

2018'de yaşanan kur saldırısının ardından kontrollü bir ekonomi politikasına geçen ve radikal yapısal reformları hayata geçiren Türkiye dünyaya adeta kepenk indirten Kovid-19'a karşı daha az hasar alıyor. Uzmanlara göre turizm dışında özel sektörün yatırım döneminde olmaması ve genel anlamda kontrollü bir finans politikası içinde olunması genel hasarı azalttı. Hükümetin almış olduğu tedbirler de iş dünyasının nefes almasını sağlarken nakit akışını da rayına soktu. KGF desteğinin artırılması icra iflas işlemlerinin durdurulması, İşletmelere kamu bankaları aracılığıyla ile ayrılan kaynaklar, piyasaları stabil tuttu. Özellikle kamu bankalarının İşe Devam Kredisi, çek kredisi ve bunun yanı sıra limitleri yükeltmesi de tedarik zincirinin çalışmasına katkı yaptı.
AÇILMA MORALLERİ YÜKSELTTİ
Süreçte en fazla zarar gören hizmetler sektörü ve AVM'lerin de 11 Mayıs'tan itibaren açılacak olması piyasadaki moralleri yükseltti. Bankacılık verilerine göre, 2018'de yaşanan kur krizinden daha iyi durumda. İki dönem arası kıyaslandığında protesto edilen senet sayısı yüzde 28 düşerken, karşılıksız çek sayısının da iki yıl önceki seviyelerde seyrettiği görülüyor. Hükümetin aldığı tedbirler sayesinde sektörlerde 2018 yılına benzer bir tahsilat sorunu yaşanmadığını açıklayan, Finansal Kurumlar Birliği konuyla ilgili şu değerlendirmeleri yaptı: "İlave tedbirlerle de piyasalarda pozitif bir sürece girileceği görülüyor. Bununla birlikte BDDK'nın Aktif Rasyosu düzenlemesinde hesaplamaya bankalar tarafından faktoring şirketlerine kullandırılan krediler ile bu şirketlerin ihraç ettiği menkul kıymetlerin dahil edilmemesi ve benzer şekilde TCMB'nin Zorunlu Karşılıklar düzenlemesinde finansal kuruluşlara kullandırılan kredilerin kredi büyümesi hesaplamasına dâhil edilmemesi sektörü zora sokuyor. Son beş yılda çoğunluğu KOBİ olan 230 bin adet satıcıya, 535 bin alıcıya ulaşarak ekonomimizin bel kemiğini oluşturan KOBİ'lerimizin ve İhracatçılarımızın 776 milyar TL'lık yurtiçi-yurtdışı ticaretine aracılık eden faktoring sektörünün, özkaynağını ve kullandığı banka kredilerinin tamamını reel sektöre aktardığı göz önüne alındığında; hükümetimizin aldığı tedbirler kapsamındaki düzenlemelerde yer almasının piyasada tedarik zincirinin kesintisiz devamı ve istihdamın artırılması için önemi anlaşılacak. Sektörle ilgili pozitif düzenlemeler beklenmektedir."

Geleceğin rekabetine hazırlar
Koronavirüsün dünya ekonomilerinde yarattığı ağır hasara karşı elimizdeki en iyi ilaç dijital yenilikler oldu. Esnaf ve KOBİ ışık hızında bir dijitalleşme yaşıyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Mastercard Hızlı Büyüyen Pazarlar Pazarlama Başkan Yardımcısı Ceren Türkben Kaya Türkiye'deki esnaf ve KOBİ'nin sürece adaptasyonunun Avrupa ve Ortadoğu'nun çok ilerisinde olduğunu söyledi. Bu durumun gelecekteki açılma sürecinde oluşacak yeni rekabet dünyasında da önemli olduğunu ifade eden Kaya, şunları aktardı: "Türkiye'deki ticari işletmelerin yüzde 90'ında POS var. Ama taksi, simitçi, çiçekçi, elektrikçi gibi esnafın sadece yüzde 28'inde bir POS var. Bu konuda cep telefonları POS'a çeviren SoftPos adında bir sistem geliştirdik. Hatta Avrupa'daki ilk lansmanı Türkiye'de yaptık. Tap on Phone çözümü ile işyerleri bu çözümü sunan bankaların uygulamalarını android marketten indirip kaydolarak telefonlarını POS cihazına dönüştürebiliyorlar" Mastercard'ın KOBİ'lerin kullanımına ücretsiz sunduğu Masterpass çözümü hakkında da bilgi veren Kaya sözlerine şöyle devam etti: "Destek paketi çerçevesinde, Mastercard'ın dijital ödeme çözümü Masterpass, Eticsoft, ideasoft, ticimax ve T-soft gibi anlaşmalı altyapı sağlayıcılarla çalışan tüm KOBİ'lere 1 yıl boyunca ücretsiz olarak sunuluyor. KOBİ'ler, Alışverişlerin yoğun biçimde internet ve mobil platformlara kaydığı bugünlerde binlerce internet sitesi ve mobil uygulamaya maruz kalan tüketicilere güvenli ve hızlı alışveriş imkanı tanıyan Masterpass'le müşterilerine her alışverişte tekrar tekrar şifre girilmek zorunda kalınmayan hızlı, sade ve güvenli bir alışveriş deneyimi sunabiliyor." KOBİ'lerin çevik yapısı ile sürece hızlı adapte olduklarını da belirten Kaya "Araştırmalar salgın döneminde KOBİ'lerin yaklaşık yarısının evden çalıştığını gösteriyor. Türkiye'de kayıtlı ticari işletmelerin yüzde 99,8'ini KOBİ'lerin oluşturduğu düşünülürse, bu yeni gerçeklik hem ülke ekonomisi hem de ticari sürekliliğin işletme seviyesinde devamı açısından önem arz ediyor. Biz de bu çerçevede KOBİ'lere ihtiyaç duydukları temel desteği sağlamak üzere en temel gereksinimlerinden yola çıkarak pratik ve kapsamlı bir paket oluşturduk. Hedefimiz MasterKOBİ destegi ile iş süreçlerinin sorunsuz devam etmesi" dedi.
Makineciler, krizden çıkış için formülü verdi
Korona virüsün Türkiye ve dünya ekonomisine olan etkilerine değinen MİB, kriz ortamında Türk makine imalat sektörünün ayakta kalabilmesi için makine sektörü başta olmak üzere imalat sanayinde faaliyet gösteren firmaları ve değer zincirlerini işler halde tutmak amacıyla, uygun koşullu özel bir kredi programının ihdas edilmesi önerisinde bulundu. Makine imalat sektörünün açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketinde ifade edilen "mücbir sebep" kapsamındaki sektörlere dahil edilmesi ve KDV, muhtasar ve SGK primlerinin ertelenmesi çağrısında bulunan MİB Yönetim Kurulu Başkanı Emre Gencer, "Son 7 çeyrektir makine sektöründeki iç pazardaki sürekli daralmaya rağmen, makine imalat sektörü; Türkiye'nin en rekabetçi, ülke ihracatının %10'undan fazlasını tek başına gerçekleştiren; katma değeri yüksek ürünler üreten, nitelikli iş gücü ile çalışan, Türkiye'nin en önemli problemlerinden "kayıt dışı" oranının en düşük olduğu ülkenin, en önemli yatırım sektörüdür. Bu özellikleri ile makine imalat sektörü, son yıllarda ilan edilen hükümet programlarının merkezinde olmuştur. Ülkemizde dış açık üretmeyen sanayi üretim modeline geçmek için son iki yılda çok önemli adımlar atılmıştır. Bu bağlamda, makine imalatı, 11. Kalkınma Planı, Sanayi Hamlesi Programı ve İhracat Ana Planında en öncelikli sektör olarak belirlenmiş; Hamle Programı kapsamında ilk çağrı makine sektörüne yapılmış ve çok sayıda yatırım projesine onay verilmiştir. Kamu alımlarında yerli ürünlere avantaj sağlanması konusunda da önemli gelişmeler kaydedilmiştir ancak mevcut kriz, Türk makine imalat sektörüne her krizde olduğu gibi büyük darbe vurmuştur. Krizin etkisinin daha yeni gözlemlenebildiği bu günlerde yapılan anketlerde, firmaların kapasitelerinin çok ciddi oranda düştüğü açıkça görülmektedir. Bu itibarla, makine imalat sektörü de EİKP'de açıklanan "mücbir sebep" kapsamındaki sektörlere dahil edilmeli, KDV, muhtasar ve SGK primleri ertelenmelidir" diye konuştu. Emre Gencer, yaşanan küresel kriz döneminde özel uygun koşullu kredinin sektöre 'can suyu' olabileceğini ifade ederek, "Bilançoların hasar aldığı bir dönemde yakalanmış ve bu süreçte, değer zincirlerindeki işletmelerle birlikte sürdürülememe tehlikesi ortaya çıkmıştır" dedi.