Gimdes: "Toplum Olarak Enerji İçeceklerinden Uzak Duralım"

Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Denetleme ve Sertifikalama Araştırmaları Derneği (GİMDES) Başkanı Dr. Hüseyin Kâmi Büyüközer, enerji içeceklerinin çocuk ve gençleri tehdit ettiğini söyledi. Enerji içeceklerinin ne denli tehlike arz ettiği basında çıkan bazı haber başlıklarından da belli olmaktadır.
GİMDES Başkanı Dr. Hüseyin Kâmi Büyüközer, enerji içeceklerinin çocuk ve gençleri tehdit ettiğini belirterek "Enerji içeceklerinin ne denli tehlike arz ettiği basında çıkan bazı haber başlıklarından da belli olmaktadır. ’Muğla’nın Fethiye ilçesinde arkadaşları ile eğlendikten sonra enerji içeceği içen ve “Kalbimde sıkıntı var yanıyorum” diyerek fenalaşan 22 yaşındaki genç kız hayatını kaybetti’, ’Maltepe’de katıldıkları düğünden dönerken bir benzin istasyonunun tuvaletine giren 27 yaşındaki Harun Yıldız tuvalette ölü bulundu’ , ’Trabzon’da 18 yaşında bir üniversite öğrencisi aniden rahatsızlanarak hayatını kaybetti. Gencin ölümüne, içtiği iki kutu enerji içeceğinin yol açtığı iddia ediliyor’, ’Defne Joy Foster’ın ölümünden kısa bir süre öncesine kadar yanında olan modacı Yusuf Kayı’ nın “Eğlencedeydik. Biz eve döndük. Kalp krizi geçirmiş. Enerji içeceği-votka gibi bir şeyler içildi…” şeklindeki açıklaması akıllara ünlü televizyon yıldızının ölümüne “Enerji içeceği mi yol açtı” sorusunu getirdi’, ’Tüketimi gençler arasında tüm dünyada hızla artan enerji içeceklerinin ölüme yol açabileceği iddialarına her geçen gün bir yenisi ekleniyor. FDA’ ya ulaştırılan raporlara göre son 4 senede “5-Hours Energy” markalı enerji içeceği 13 kişinin ölümünden sorumlu tutuluyor’, ’Amerika’ da bir aile kızlarının enerji içeceği içtikten kısa süre sonra öldüğü iddiasıyla üretici firmayı mahkemeye verdi. Aile kızlarının 24 saat içinde 24 ons “Monster” isimli enerji içeceği içtiğini ve otopsisinde ölümünün kafeine bağlı kalp ritim bozukluğu tespit edildiğini ileri sürüyor’ gibi bir çok haber basında sık sık yer almaktadır.
Adı ‘enerji içeceği’ olan ama enerji vermek bir yana can alan renkli sıvılar özellikle gençleri tehdit ediyor.Enerji içecekleri ile ilgili olarak şunlar çok önemli: Enerji içeceklerinin çocuk ve gençlerin gelişiminde hiçbir faydaları olmadığı gibi özellikle de altta yatan hastalığı olanlarda ve aşırıya kaçıldığında çok ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Çocuklar enerji içecekleri yerine süt, ayran, taze meyve suyu gibi bedensel ve ruhsal gelişimleri içinde çok gerekli olan içeceklere yönlendirilmelidir. Birçok ülke enerji içeceklerinin üzerine kolayca görülebilecek uyarılar koymakta ve bunların satışlarına sınırlamalar getirmektedir. Bizde de sorumlular bu konuda geç kalmadan gerekli tedbirleri almalıdır" ifadelerini kullandı.
Büyüközer sözlerine şöyle devam etti: Enerji içeceklerinin içinde Kafein, ephedrine, Guarana, Şeker, Vitamin B, Taurin, İnositol, glukoronolakton, Carnitine, Creatine, tatlandırıcı ve etil alkol gibi maddeler bulunur. Dikkat çekmek istediğim bir nokta ise bünyelerinde yüzde bu içecekler 0.05’e kadar etil alkol bulunmasına izin verildiği halde, alkolsüz içecekler gurubunda değerlendirilmesidir. Enerji içecekleri kafein içerikleri yanı sıra taurin, inositol, glukoronolakton, carnitine, creatine gibi uyarıcı maddeleri de belli limitler dahilinde bünyelerinde bulunduran içeceklerdir ve isimleri enerji içeceği olmasına rağmen, gerçekte enerji sağlamayan ancak tüketiciyi uyararak kendini enerjik hissetmesine yol açan ürünlerdir.
Uzmanlar, bu tür içeceklerin ihtiva ettiği yüksek kafein ile “taurine” adlı aminoasitin enerji vermenin yanı sıra, kan basıncını ve kalp fonksiyonlarını da ciddi oranda etkilediğini ifade ediyorlar. Kamuoyunda “enerji içeceği” olarak anılan yüksek kafein oranına sahip içeceklerin, kan basıncını anormalleştirerek kalbi tehdit ettiği belirlendi. Konu hakkında bir araştırma gerçekleştiren Amerikalı uzmanlar, yüksek tansiyonlu kişiler ile kalp rahatsızlıkları bulunanların bu tür içeceklerden kesinlikle kaçınması gerektiği uyarısında bulunuyorlar. ABD’nin Detroit Henry Ford Hastanesi doktorlarından James Kalus başkanlığında bir uzman grubunun yaptığı araştırmaya ilişkin bilimsel sonuçlar, Orlando’da düzenlenen Amerikan Kalp Birliği kongresinde tartışıldı. Uzmanlar, bu tür içeceklerin ihtiva ettiği yüksek kafein ile “taurine” adlı aminoasitin enerji vermenin yanı sıra, kan basıncını ve kalp fonksiyonlarını da ciddi oranda etkilediğini ifade ettiler.
Uluslararası hukuk anlamında ise; enerji içeceklerinin içerdikleri yüksek kafein miktarının yol açabileceği sağlık risklerinin yanı sıra; diğer uyarıcı maddelerin birbirleri ve kafein ile etkileşimleri ve tüm ürünün alkol ile birlikte alınması durumunda oluşturabileceği risklere yönelik kaygıları içeren bilimsel raporların varlığı ve ürün adının tüketiciye yanılttığına dair yoğun tartışmalar, sadece ülkemizde değil, uluslararası alanda da süregelmiş ve bu nedenle bu ürünlere yönelik uluslararası bir mevzuat oluşturulamamıştır.
Üzerinde ciddi kuşku bulutları dolaşan bu içecekler İsveç’te bir çok restoranda sunulmamakta, Norveç’te “ecza” muamelesi görmektedir. Danimarka ve Fransa’ da ise satışı yasaklanmıştır. Yalnızca kutuların üzerine uyarı yazıları koymak, “biz uyarı yazımızı koymuştuk” demek, üretici firma sorumluluğunu ortadan kaldırmasa gerek".