Vali Toprak: “Tire Bir Açık Hava Müzesi Gibi”

Tire’de, tarihin canlanması noktasında büyük emek harcayan İzmir Valisi Mustafa Toprak, geçen gün Mondi Tire Kutsan’da çıkan yangın nedeniyle incelemeler de bulunmak üzere Tire’ye geldi. İnceleme sonrası Tire Belediye Başkanı Tayfur Çiçek, Garnizon Komutanı Yzb. Emre Davutoğlu, Emniyet Müdürü Fatih Kiremitçi ve beraberindeki heyetle Tire’de restorasyonu devam eden tarihi mekanlarda incelemelerde bulundu. Yalınayak Hamamı, Bedesten, Kaziroğlu Camisi ve Tire Salı pazarını gezen Toprak, burada vatandaşlarla sohbet etti. Tire’nin tarihi yapısını çok beğenen ve hayranlığını gizleyemeyen Vali Toprak, ”Tire bir açık hava müzesi gibi” dedi. Tire denilince önemli bir kültür merkezinin akla geldiğini anlatan Toprak, şunları söyledi: "Burada ecdadımızın önemli eserleri var. Türkiye Cumhuriyeti’nin başlangıç dönemi, tarihi eser manasında geriye döndüğümüzde Osmanlı, Selçuklu, Beylikler ve onun öncesinde önemli medeniyetlerin yaşadığı dönemlere ait eserler var. Bu yapıtları geçmişten aldığımız şekliyle daha da geliştirerek ve bu noktadaki restorasyonu daha da ileriye götürmek gerekiyor. Bu manada baktığımızda aslında burası bir açık hava müzesi gibi. Dolayısıyla Tire’nin bu özellikleri çerçevesinde biz de İzmir İl Valiliği olarak katkı sağlamak noktasındayız. Bir taraftan Kültür Turizm Bakanlığı, Valilik, Belediye, Vakıflar Genel Müdürlüğü müştereken katkı sağlıyoruz. Genel manada baktığımız zaman Tire’nin tüm tarihi dokusunun ayağa kaldırılması gerekiyor ama bu zaman içerisinde olacak."
Tire’de, tarihi yapıların zamanla çarpık yapılaşma nedeniyle gölgelenmiş durumda olduğunu anlatan Toprak, sözlerine şöyle devam etti: "Bazı kamulaştırmalarla o özgün eserlerin önünü açacağız. Tabi bunlar çok kolay meseleler değil. Bir koruma amaçlı imar planı ve o plan çerçevesinde restorasyonu yapılacak binaların tesislerin kurullardan iyi bir şekilde geçirilmesi gerekiyor. Sonra kamulaştırmaya ihtiyaç duyulmuyorsa restorasyon yapılacak paranın bulunması gerekiyor. Bizde kültür varlıkları fonundan mümkün olduğu kadar Tire’yi ön planda tutarak katkı sağlamaya çalışıyoruz. Bu bağlamda çok ciddi kaynak ayırdık."
Kutuhan ihalesini belediye üzerinden yaptıklarını belirten Toprak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Burayı yakında kaldıracak gelecek nesillere aktaracağız. Az önce bedestene baktık. Burayı da tarihi misyona uygun olarak restorasyon edeceğiz. Bir yıl gibi zamana ihtiyacımız var burası Tire’ye hizmet edecek. Hanlar ve bir kütüphane var. Yalınayak Camisi, Narin Camisini restore ettiriyoruz. Benim İzmir Valisi olarak hedefim şu dünya miras listelerine geçen yıl Bergama bu yıl Selçuk yazıldı. Şimdi İzmir’in önümüzdeki hedefi Tire’deki özgün eserlerin önünü açarak Tire’nin de açık alan olarak dünya miras listesine yazdıracağımıza inanıyorum. Bundan sonra Tire’ye daha fazla katkı sağlamaya çalışacağız. Bununla birlikte sadece Tire değil, Ödemiş, Birgi için UNESCO’yu düşünüyoruz. Foça ve Foça kalesini düşünüyoruz. Tire’nin çok özel yeri var bu eserleri ayağa kaldırmak bizim vazifemiz.”
BAŞKAN ÇİÇEK’TEN VALİ TOPRAĞA TEŞEKKÜR
Başkan Çiçek de, Vali Mustafa Toprak’a Tire’ye olan yakın ilgisinden dolayı takdirlerini sundu. Tire’nin tarihi kimliğini ortaya çıkarmada verdiği ve vereceği desteklerden dolayı valiye şükranlarını sunan Çiçek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Biz, belediye olarak payımıza düşen görevleri yapmaya hazırız. Molla Arap Medresesi projelerini Vakıflar Bölge Müdürlüğü ile imzaladık. Tire Belediyesi projenin kazı kısmını üstlendi. Üniversite’den gelecek arkeolog ve hocalar eşliğinde yapılacak olan kazının ardından tarihi ayağa kaldıracağız. UNESCO’ya dahil olmak üzere ülkemizde 14 eser var. İzmir’de Bergama ve Efes’in katılması hepimizi gururlandırdı. Biz de Tireliler olarak ata yadigarı olan eserleri hep birlikte ayağa kaldırarak o listeye gireceğimize inanıyorum."