Üreten, satan değil komisyoncu kazanıyor

Kışlık sebze üretiminde lider olan İzmir’de, tarladan hasat edilen ürünler 1-2 liraya satılırken, kentteki tezgahlarda 5-6 liraya ulaşan fiyatlar İstanbul, Ankara gibi şehirlerde 10 kat yükseliyor. Bu durumdan şikayetçi olan üretici ve son satıcı ise asıl parayı kazanının komisyoncular olduğunu söyledi.
İzmir, her yıl ürettiği ortalama 300 bin ton kışlık sebze ile ülkede lider olurken, üretilen toplam kerevizin yüzde 45’i, brokolinin yüzde 42’si, ıspanağın yüzde 22’si, pırasanın yüzde 20’si, karnabaharın da yüzde 17’sini karşılıyor.
Kışlık sebze üretiminde öne çıkan ilçelerden Torbalı’da kereviz üretimi yapan çiftçilerden Ali Şınığ, bu yıl üretim maliyetlerinin yükseldiğini belirterek, “Bizim malımızın tarladan çıkış fiyatı 2 lira. İstanbul’da hale varıp pazara çıkıyor, 10 liraya satılıyor. ‘Bu para çok güzel’ diyorlar. Biz burada 2 liraya satıyoruz. Şu anda aracılar para kazanıyor” dedi.
Bir işçinin günlük 125 lira ücretle çalıştığını ifade eden Şınığ, “Pazarda kereviz 5 lira burada 2 lira. Ben burada üretiyorum. Ekiyoruz, biçiyoruz, mazot parası, gübre parası, işçi parası var. Mart ayından itibaren işçi paralarına da zam gelecek. Kadın işçi parası 165 lira, erkek işçi parası 200 lira olacak” şeklinde konuştu.
“İstanbul ve Ankara’da 10 katı”
Bir ürünün tarladan tezgaha gelene kadar 5 elden geçtiğini anlatan İzmir’de manavlık yapan Velat Demir ise “Kerevizin kilosunu 6 liraya satıyoruz. Tarlada kereviz 1-2 liradan çıkıyor. Buraya gelene kadar komisyoncular araya girdiği için 6 liraya vatandaşa satıyoruz. Pırasanın kilosunu 5 liraya satıyoruz ama tarladan 1-2 liraya çıkıyor. Sebzeler 5 elden geçtikten sonra bu paralara ulaşıyor. Genelde komisyoncular para kazanıyor” dedi.
Ürünlerin yüksek fiyattan satılmasında aracıların payının büyük olduğunu söyleyen Demir, “İstanbul ve Ankara’ya gidene kadar 6-7 elden geçtikten sonra ürünlerin fiyatı iyice yükseliyor. Kereviz burada 6 lira, İstanbul’da 12 lira. Karnabahar burada 3,5 lira, orada 11 lirayı buluyor fiyatı” diyerek fiyatların bu kentlerde tarla fiyatından 10 kata kadar pahalandığını söyledi.