İyi fikrin varsa daha yolun başındasın

Cem Yılmaz'ın ofisinin duvarlarında onun cümleleri yazar, Yılmaz Erdoğan onun seminerine katıldıktan sonra sinemasını değiştirmiştir, senaryoyu gereksiz bir şey gören Sinan Çetin'i bile o dize getirmiştir. Robert McKee, özellikle anaakım sinema yapan sinemacıların kutup yıldızıdır. Bu sadece bizde değil dünyada da böyle. Öğrencileri arasında Oscar almış nice senarist ve yönetmen var.
Robert McKee senarist olarak bilinse de daha fazlasıdır, tam bir entelektüeldir. Romanlar, şiirler, oyunlar... Yazıya ömrünü adamış bir adam o. Fakat asıl özelliği hikaye anlatma konusunda insanlara sunduğu açılımlardır. Sinemacılar için kutup yıldızı olmasının sebebi de budur. Malum, sinemacılar neyi anlatacaklarını iyi bilir. Charlie Chaplin "İyi bir film için, iyi bir fikre ihtiyacın vardır" der ya, sinemacılar iyi fikirler bulurlar. Fakat o fikri özgün bir hikayeye nasıl dönüştürecekler?
McKee'nin açılımları burada devreye giriyor. İyi bir hikaye anlatımına giden yolun kapısını aralıyor.
Peki iyi hikaye anlatmak ne kadar önemli? Bunu birkaç yıl önce İstanbul'a geldiği zaman kendisine sormuştum. McKee "İyi hikaye hayatımızı anlamlandırır" demişti.
İyi hikaye bu kadar önemliyse neden sıklıkla hikayeler iyi anlatılamıyor. Bu, işin doğası gereği o kadar da kolay değil. Bir insanın nefsini terbiye etmesi gibi, yazarların yeteneklerini keşfetmesi ve o yetenekleri belli bir bilinçle kullanmaları, bunu da hikaye anlatımının her aşamasında kurulan kimi tuzaklara düşmeden yapmaları oldukça zor. Mc- Kee iyi hikaye anlatımına giden yolda yazarların yanında duruyor ve onları tuzaklara düşmemeleri konusunda uyarıyor. O tuzaklar neler derseniz, klişelere sığınmak, gerçeklikten kaçmak, piyasa kurallarını sanata tercih etmek, formüllere bel bağlamak, kopyacı olmak... Sonuçta bu tuzakları aşınca orijinal bir hikaye çıkıyor. Naçizane onun efsanevi kitabı Story/Hikaye'de yaptığı bu.
Bu kitap İstanbul Medya Akademisi Yayınları tarafından tekrar yayımlandı. Tekrar diyorum çünkü seneler evvel Sinan Çetin'in Plato Film Yayınları tarafından basılmıştı ama çevirisi pek beğenilmemişti. Yeni yayımlanan versiyonu işte bu sorunu çözüyor.
Ama sadece Hikaye değil, Mc- Kee'nin daha sonra yazdığı ve Hikaye kitabının tamamlayıcısı olarak görülen Diyalog kitabı da Türkçeleştirildi.