Cogito’dan Darwin özel sayısı

Türkiye'nin önde gelen akademisyenlerinin ve biliminsanlarının katkıda bulunduğu özel sayıda, evrim kuramının tarihi, 150 yılda kaydedilen bilimsel gelişmelerle açılımı ve sosyal bilimlere etkisi ele alınıyor. Yurtdışından Steven Pinker, Michael Ruse, Daniel C. Dennett ve Elizabeth Grosz'un, Türkiye'den Selçuk Candansayar, Suavi Aydın, Ayhan Sol, Ergi Deniz Özsoy, Mehmet Ö. Alkan, Battal Çıplak, Kerem Cankoçak, Adnan Ekşigil, Münir Göle gibi yazarların yanısıra "evrim çalışkanları" ve "evrim çalışma grubu" üyelerinin katkıda bulunduğu bu sayıda sosyal Darwincilik, evrim ve etik, cinsel seçilim ve feminizm ilişkisi, evrim kuramının felsefi temelleri, evrimsel psikoloji gibi konulara ışık tutuluyor.
Ondokuzuncu yüzyılda yaşamın çeşitliliği ve tarihi üzerine çalışmaları ve canlılığın kökeni üzerine düşünceleriyle bilim, felsefe ve din alanlarında çok büyük değişikliklere yol açan Darwin'in, temel kuramında aslında ne söylediği konusunda genel bir cehalet hakim ve kuram üzerine tartışmalar genelde birtakım yanlış anlamalar etrafında dönüyor. Evrim kuramının ve Darwin adının bu kadar düşmanlıkla karşılanmasının esas nedeninin bu kısırdöngü olduğundan hareketle, dosyanın bir bölümü evrim kuramının temellerine, aslında ne olduğuna, kuramın belli başlı kavramlarının –doğal seçilim, uyarlanım, vs.- ne tür süreçlere işaret ettiğine ışık tutan yazılara ayrıldı.
Sunulduğundan bu yana çeşitli kültürel ve siyasal akımlar ve disiplinler tarafından benimsenerek "uyarlanan" evrim kuramının imalarının yol açtığı ideolojik kavgalar ve kuramın düşünsel temelleri ve içerimleri ve diğer disiplinlerde uygulanışı üzerine yazılar dosyanın bir diğer bölümünü oluşturuyor.
Özel Darwin dosyasında ayrıca Darwin'in mektuplarından bir seçki, Beagle seyahati üzerine bir inceleme ve Darwin'in sağlık sorunlarının kökenini ve doğabilimci üzerindeki etkilerini inceleyen bir makale yer alıyor.
Darwin Devrimi: Evrim
Sayı 60-61, Güz-Kış 2009
472 sayfa, 25 TL
* 2009 YILININ EDEBİYAT OLAYLARI İÇİN TIKLAYIN