Cafer Panahi'ye altı yıl hapis

İranlı Azeri sinemacı Cafer Panahi altı yıl hapis ve ilaveten 20 yıl 'sessiz kalma' cezasına mahkûm edildi. Yani 70 yaşına kadar film çekmesi, senaryo yazması, yurtdışına çıkması, yerli ya da yabancı basınla görüşmesi yasak! Mayıs sonunda kefaletle serbest bırakılmasını takiben reva görülen bu muameleye dair, 'Hücreden çıktım ama şimdi daha büyük bir hapishanedeyim' demişti. Dışarının da içerisi kadar dar edilmesinin gerekçesi, 'iktidara muhalif' olması ve bunu yüksek sesle telaffuz etmesi. Oysa kendisi kıymetli bir sinemacı olduğu kadar iyimser bir vatandaş. Söyleşilerimizde tekrarladığı üzere, hep ülkesinin bir gün özgür yönetime kavuşacağı umudunu taşıyor ve ülkesini asla terketmeyeceğini söylüyordu. 90'larda yükselen İran sinemasının öncülerinden biri olarak Cannes ve Venedik gibi festivallerde baştacı edilmesi, kadınların gündelik hayat içindeki sıkışıklığını anlatan Daire gibi başyapıtlar kotarması, ülkesinde gözden çıkarılmasına, filmlerinin yasaklanmasına yol açtı. Zaten mart ayında evine baskın marifetiyle ailesiyle birlikte tutuklanmasının nedeni İran'daki muhalefet yanlılarının kanlıca bastırıldığı 2009 seçimlerini yeni filmine konu eylemesi. Spielberg'den ustası Kioristami'ye kadar dünyanın sinemacısını ayaklandıran o tutuklamanın ardından bu mahkumiyetin yankıları da olacaktır, avukatının temyiz çabaları da.