Söz sırası Kadınlarda

Bu yıl 12. İstanbul Bienali'yle eş zamanlı açılan sergiler içinden en çok İstanbul Modern'de açılan Hayal ve Hakikat başlıklı sergi öne çıktı. 1900'lerden bugüne 74 kadın sanatçının yapıtlarını bir araya getiren bu sergi, bilinen tarihe yepyeni bir bakış açısı sunmayı amaçlıyor. Hem sanat çevresinden hem de izleyiciler tarafından yoğun ilgi gören, açılışında Emine Erdoğan'ı ağırlayan sergi, 100 yılı aşkın süredir kadın sanatçıların ürettiği heykellere, resimlere, fotoğraflara, yerleştirmelere yer veriyor.

TOPLUMSAL BELLEĞE VURGU
Onca sergi arasından Hayal ve Hakikat sergisinin öne çıkmasının sebebi, İstanbul Modern'in başküratörü Levent Çalıkoğlu göre serginin tarihi farklı bir yönüyle ele alması ve çok geniş bir zaman dilimini kapsaması: "Bugüne kadar sadece kadın sanatçıların yer aldığı sergi yapılmadı mı, elbette yapıldı. Ancak bu serginin farkı, ilk kez bu kadar geniş bir zaman diliminin ve bu kadar çok sayıda sanatçının yer alması. Sadece güncel sanatçılara yer verebilirdik. Ama İstanbul Modern'in misyonlarından biri toplumsal belleğe sahip çıkması. Geçmişteki kadın sanatçılar bugünkülere nasıl etki eder, bunu ortaya koyduğumuz için özel bir sergi oldu. Müze arşivinin dışında, yaşayan bir sergi olması için pek çok yerden eser aldık." Sergide geçmişten günümüze doğru gelen bir kronolojik sıralama da var. Özellikle genç ziyaretçilerin ilgi gösterdiği, 1900'lerin başlarından gelen eserler, oldukça dikkat çekici. Sergiyi hazırlayanların amaçları görsel sanatlar üzerinden yeni bir tarih okuması yapmak olmuş. Çalıkoğlu, "Türkiye'de kadınlar üzerinden bir tarih okuması eksikliği var ve sergi de buna değiniyor," diyor. Çalıkoğlu sergiyi Fatmagül Berktay, Zeynep İnankur, Burcu Pelvanoğlu'yla birlikte hazırlamış. Sergiyi hazırlarken sanatçı listesini oluşturmaya yaklaşık 300 kadın sanatçıyla başlamışlar. Toplantılar sonucu sanatçı sayısı 74'e indirilmiş. Yerleştirme konusunda ise, hiyerarşik bir düzen olmamasına, bir eserin diğerinin önüne geçmemesine dikkat etmişler. Çalıkoğlu, "Sergideki sanatçılar elbette kadın olmak üzere meseleleri inceliyor. Ama toplumsal konular da yer alıyor. Kimi göç anlatıyor kimi şiddeti ele alıyor, kimi de dikişe eserinde yer veriyor" diyerek ortaya çıkan çeşitliliği anlatıyor. Çalıkoğlu sergide kaçırılmaması gereken eserlere örnek olarak Hale Asaf'ın otoportresi, Aliye Berger'in hasatı, Nur Koçak'ın Cahide Sonku dizisi, Şükran Moral'ın Bordello'su, Aydan Mürtezaoğlu'nun Kota Kılavuzu, Canan'ın İbretnuması, Leyla Gediz'in kadın portreleri, Gülsün Karamustafa'nın duvar halıları, Handan Börütecene'nin enstalasyonu, Nezaket Ekici'nin performansı'nı gösteriyor. 22 Ocak'a dek sürecek sergiye söyleşi ve film gösterimleri de eşlik edecek. www.istanbulmodern.org

FİSUN YALÇINKAYA /SABAH