'Kitap özgürlüktür'

12 Eylül'ün karanlık günlerini yaşayan birçok insanın, kitaplara ilişkin 'korkunç anılarını' mutlaka dinlemişsinizdir. Kitaplarını nasıl gömdüklerini ya da sobalarda yaktıklarını anlatırlar. Darbe zihniyeti, kitapları suç aleti saydığı için, böyle bir yaşanmışlık var, toplumsal hafızamızda. İşte böylesi karanlık günlerde, 1982'de hayata geçirildi TÜYAP İstanbul Kitap Fuarı. Kitaplara atfedilen suç aleti anlayışına inat, 28 yayınevi, bir otelde yaktı fuarın fitili. 18 bin kitapsever de o karanlık günlerde desteklediler yayınevlerinin bu 'özgürlük mücadelesini'. Aradan 30 yıl geçti... Türkiye'de çok şey değişti. Tabii kitaplar suç unsuru olmaktan çıktı. Yayın dünyası sektörleşti ve endüstri olma yolunda ilerledi. TÜYAP İstanbul Kitap Fuarı da uluslararası hale geldi ve 600'den fazla yayınevinin katıldığı 400 bin kitapseverin katıldığı dev bir organizasyona dönüştü.
GİZLİ TEMA ÖZGÜRLÜK
30. TÜYAP İstanbul Kitap Fuarı'nı açan Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay da Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Metin Celal de böylesi bir tabloyu anlattılar konuşmalarında ve düşünce ve ifade özgürlüğünün önemine dikkat çektiler. Zaten özgürlük fuarın gizli teması gibiydi. Konuşmalarda hep özgürlüğün önemine dikkat çekildi. Bakan Günay, yayıncılığımızın uluslararası alana taşındığını, TEDA projesi sayesinde Türk yazarlarının kitaplarının daha yoğun olarak diğer dillere çevrildiğini, fuarın uluslararası hale gelmesinden duyduğu memnuniyeti anlattı. Günay "Düşünce ve ifade özgürlüğü olmadan ne sanat ne kitap ne de demokrasi olur" diyerek , düşünce ve ifade özgürlüğünün önündeki kimi engellerin de kaldırılması gerektiğini söyledi. Fuarın bu yılki Onur Yazarı Ferid Edgü ise, İbn-i Arabi'nin 'evren kitaptır' sözünü tersine çevirip 'Kitap evrendir' diyerek başladı konuşmasına ve insana dair ne varsa kitaplarda bulanabileceğini anlattı. Edgü "Kitabınıza sahip çıkın. Kimseye kaptırmayın. Kitap sizin özgürlüğünüzdür" dedi. Bu yıl konuk ülkenin Mısır olması nedeniyle Mısır Kültür Bakanı Emad Abu Ghazi de açılışa katılmıştı, Türkiye ve Mısır arasında tarihsel bağlar olduğunu hatırlatan Ghazi, edebiyatın iki toplumu birbirine daha fazla yakınlaştıracağını söyledi. Şair Nazım Hikmet'ten alıntılar da yapan Bakan Ghazi "Ben de bir yazarım, umarım dünyadaki tüm yazarlar en kısa zamanda özgür olur," diyerek, o da özgürlüğün önemine dikkat çekti. Türkiye Yayıncılar Birliği de 'özgürlük' istiyordu. Birçok yayınevinin stantında bulunan görevliler "Düşünce ve İfade Özgürlüğü. Hemen Şimdi. Herkes İçin' Türkiye Yayıncılar Birliği'nin logosu bulunan tişötler giyiyordu. Amaç yayınlama özgürlüğünün sağlanabilmesi amacıyla kimi kanunlardaki ifade özgürlüğüna aykırı bölümlerin varlığına dikkat çekmekti.
TÜRKİYE, 2013 LONDRA'DA ONUR KONUĞU OLACAK
Bakan Ertuğrul Günay dün bir de müjdeli bir haber verdi: "Türkiye 2013 Londra Kitap Fuarı'nın onur konuğu olacak." Türkiye'de bakanlık olarak yayıncılığın önünü açtıklarını söyleyen Günay, yayıncılık sektörünün büyüklüğünü ise rakamlarla anlattı. "Türkiye'de geçen yıl 34 bin basılmıştı. Bu yıl ise kasım ayı itibariyle 38 bin kitap basıldı. Türkiye Frankfurt Kitap Fuarı'nın onur konuğu olduğu zaman uluslararası alanda Türk edebiyatına yoğun ilgi olmuştu. Bu ivmenin 2013'te de olacağını düşünüyorum" dedi.

'ZARAKOLU'NUN DURUMUNU KAYGIYLA İZLİYORUM'
Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Metin Celan "Türkiye Yayıncılar Birliği Yayımlama Özgürlüğü Komitesi Başkanı Ragıp Zarakolu, 30 yıl önce de yargılanıyordu. Şimdi de yargılanıyor ve tutuklu. Zarakolu, Terörle Mücadele Kanunu'nun 6 ve 7. maddelerinin yoruma açık olduğunu ve bu nedenle yayıncıların, yazarların ve gazetecilerin tutuklanabileceğini söylemişti. Öngördüğü her şey oldu. Kendisi de şimdi tutuklandı. Bu kanunun ilgili maddeleri acilen değişmeli," dedi. Bakan Günay da "Demokrasi ve insan hakları tüm dünyada vazgeçilmez bir unsur. Ragıp Zarakolu'nun tutukluluk serüvenini büyük bir kaygıyla izliyorum. Anayasa ve bazı kanunlarda 12 Eylül'den kalma tortular var. Umuyorum ki demokratik anayasa sürecini de beklemeden, bu tür yanlış yorumlara ve haksızlıklara yol açabilecek maddelerde bir düzeltme yapabilir, bu tortular temizleriz" diyerek, Terörle Mücadele Kanunu'nda 'iyileştirmeler' yapılacağının sinyalini verdi.

KİTAPLAR İNDİRİMDE
Bakan Günay, Mısır Kültür Bakanı Emad Abu Ghazi ile fuarı gezdi. İletişim, Ayrıntı, Çınar, İş Bankası bakanın uğradığı birkaç stant arasındaydı. Mısır'ın standında ise National Dance Troupe'nin dans gösterisi kitapseverlerin olduğu kadar bakanların da ilgisini çekti.
20 Kasım'a kadar açık kalacak fuarda 250 üzerinde kültürel etkinlik düzenleniyor. 50 yabancı yazar da fuarın konuğu.
Fuarda birçok yayınevi yüzde 20-25 arasında değişen indirimlerle kitap satıyor.
İlk gün itibariyle kitapseverlerin ilgisi düşünüldüğünde fuara katılımın yoğun olacağı söylenebilir.