Kazılarda tarih çıktı

İznik'teki Roma Tiyatrosu'nda yapılan kazılarda bir adet şarap kupası bulundu.
Uludağ Üniversitesi Sanat Tarihi Arkeoloji Bölümü üyesi Doç Dr. Bedri Yalman başkanlığında 1980'lerde başlanan İznik antik Roma tiyatrosu kazıları 4 yıl önce sonlandırıldı. Yakın zamanda üzerine çıkmayan boyalarla yazılmış duvar yazıları, bali ve içki kutularıyla dolu olan Roma Tiyatrosu Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın talimatıyla Müzeler Genel Müdürlüğü'nce koruma altına alınmak üzere yaklaşık bir aydır çevre düzenlemesi yapılıyor. Tiyatro çevresinde ve içerisinde zamanla oluşan toprak moloz yığınlarının kaldırılmaya başlanmasıyla birlikte o döneme ait bulgularda ortaya çıkıyor. Zeminden 1.5 metre inilen tarihi tiyatro alanından Bizans ve Osmanlı dönemine ait çini seramik kalıntıları ortaya çıktı.
Yaklaşık bir aydır süren moloz temizleme çalışmaları sırasında önceki gün tiyatronun güney kısmında ortaya çıkan şarap kupası çalışanları hayretler içerisinde bıraktı. 9 ila 15. yüzyılla ait olduğu sanılan Bizans dönemi şarap kupasını sıcağı sıcağına eline ilk alanlar gazeteciler oldu. Tek parça halinde bulunan ve oldukça paha biçilmez olan şarap kupası, Tek renkli astar kazıma (Sgrafitto) teknikleri ile yapılmış. Kırmızı hamurlu ve sarı sırlı seramikten oluşuyor. Yüzyıllarca toprak altında kalarak gün yüzüne çıkan nadide parçayı ellerine alan gazeteciler, hayranlıklarını gizleyemedi.
İznik'in güneybatısında, Saraybahçe veya Eski Saray denilen yerde, antik roma tiyatrosu bulunmaktadır. İznik surlarının 90 m. kuzeyindeki bu tiyatro, Anadolu'da ayakta kalmış tiyatroların en önemlilerinden birisidir. Roma İmparatoru Traianus (97-117) zamanında eyalet valisi Pilinius Csecillius Secunds (62-113) tarafından yaptırılmıştır. Tiyatro düz bir alana kurulduğundan oturma kademelerini Roma tiyatro mimarisinde görüldüğü gibi 19 galeri taşımaktadır. Bu galerilerin 12'si beşik tonozludur.
Bu tonozlu galerilerin aralarında ölçü farklılıkları bulunmaktadır. Tonozların en yüksek noktası 6 metreyi bulmaktadır. Oturma kademelerinde kullanılan kesme taşların bazıları İznik surlarından getirtilmiştir. Tiyatronun iç ve dış yüzleri büyük bloklar halindedir. İçeride kalan bölümler moloz taş, kireç ve kum ile takviye edilmiştir. Tiyatro doğu-batı yönünde 84 metre, kuzey-güney yönünde de 63 metre genişliğindedir. Tiyatronun kuzeyinde bulunan skene (sahne binası) son kazılarda ortaya çıkarılmıştır. Dünya'daki sayılı tiyatrolardan biridir.