Bütün bunlar sadece bir 'Oyun'

17'nci Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri'nde bu yıl Şehir Tiyatroları'nın aldığı yedi adaylığın dördü Şahika Tekand'ın yönettiği 'Oyun'a ait. Tekand'ın 'Yılın En Başarılı Yönetmeni' ve 'Yılın En Başarılı Işık Tasarımcısı' ödüllerine aday gösterildiği 'Oyun'; 'Çehov Makinası' ve 'Sessizlik' ile birlikte 'Yılın En Başarılı Prodüksiyonu' ödülleri için de en kuvvetli adaylardan biri. Oyun; ilk olarak geçen sene 18. İstanbul Tiyatro Festivali'nde sahnelenmiş ve büyük ilgi görmüştü. 20'nci yüzyılın deneysel edebiyatının önde gelen ismi Samuel Beckett'ın 1962'de yazdığı 'Play'den uyarlanan oyunda; ikisi kadın üç oyuncu, sahnede aynı boydaki üç küpün içinde duruyordu. Bu yenilikçi oyunda; oyuncular yalnızca spotlar onları aydınlatınca konuşuyordu. 'Oyun'un Şahika Tekand yönetimindeki halindeyse; sahnede 10 kadın ve beş erkek oyuncu var. Biri cümlenin başını söylerken, aynı cümleyi başka biri tamamlıyor. Bu 15 oyuncu, küpler yerine kare kutulara oturtulmuş. Bu kutular; oyuncunun içinde hapsolduğu küçük bir oda, bir apartman katı veya bir mezarı niteliyor. Oyundaki en önemli etken; ışık... Işığı yanan kutudaki oyuncu, seri şekilde konuşuyor.

GÖRÜNMEYEN OYUNCU TEKAND
Oyun, alışıldık tiyatro düzeninin dışında bir izlence sunuyor. Sahnedeki karanlıkta aniden bir ışık yanıyor ve bir oyuncu konuşuyor. Sonra birkaç ışık aynı anda yanıyor ve kutusundaki oyuncular hep bir ağızdan bir şeyler anlatmaya çalışıyor. Bağırarak konuşuyorlar ve çoğu zaman ne dediklerini anlamakta zorlanıyorsunuz. O kadar oyuncu hiç şaşırmadan, teklemeden ışıkları yandığı anda nasıl da son süratle konuşuyor, şaşırıyorsunuz. Oyuncudan çok ışıkçının yani Şahika Tekand'ın performansına hayran kalıyorsunuz. Görünmeyen oyuncu olarak, Selen Kartay ve Burçak Çöllü'nün de yardımıyla takımını adeta bir orkestra şefi gibi yöneten Tekand; bu performansıyla 29 Nisan'da sahiplerini bulacak Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri'nde ödülü hak ediyor. Oyunun ne zaman ve nasıl bittiği belli olmuyor. Oyundan çıktıktan sonra tokat yemiş gibi oluyorsunuz. Ben oyunu izlerken, 'oyun içinde oyun' yarattım ve hangi kutudaki ışığın yanacağını tahmin ederken buldum kendimi... Peki, tüm bunlar olurken oyun ne anlatıyor? Hikaye aslında bir aldatma öyküsü gibi duruyor. Fakat 'Oyun'; daha çok 2. Dünya Savaşı'ndan sonra meydana gelen değişimleri ve yeni toplumsal yapılanma sonucu bireyin duyduğu yalnızlık ve çaresizliği yalın ve çarpıcı bir üslupla sahneye taşıyor. Geliştirdiği 'Performatif Sahneleme ve Oyunculuk' tekniğini, İBB Şehir Tiyatroları'nda ilk kez bu oyunla uygulayan Tekand, Beckett'ın sekiz sayfalık eserini 104 sayfaya çıkarmış. Bunu sahnede uygulayabilen oyuncu kadrosu ise bir hayli kalabalık. Oyunda; Ali Gökmen Altuğ, Aslı Aybars, Burçak Çöllü, Seda Fettahoğlu ve Özge Özder gibi isimler rol alıyor. Salondan, aklınızda şu replikle ayrılıyorsunuz: "Ya bütün bunlar, sadece oyunsa?"