"Sağır dilsizlerin altın yılları II. Abdülhamid dönemiydi"

Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid döneminin, sağır ve dilsizler için 'altın yıllar' olduğunu söyleyen Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, Türkiye topraklarında ilk sağır dilsiz mektebinin de Abdülhamid'in iradesi ile açıldığını kaydetti. Prof. Akalın, ancak sağır ve dilsizlere yeni okul binası yapımında toplanan paraların Abdülhamid tahttan indirildikten sonra ortadan kaybolduğunu açıkladı.

Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid'in 33 yıllık iktidarının simgesi olan Yıldız Sarayı'na ev sahipliği yapan Yıldız Teknik Üniversitesi bünyesinde açılan Sultan II. Abdülhamid Uygulama ve Araştırma Merkezi'nde 'Yıldız Saray Sohbetleri'nin ikincisi gerçekleştirildi. Eski Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın, "II. Abdülhamid Döneminde Türk İşaret Dili" konulu bir sunum yaptı.

DİNLENMEYE ÖNLEM

İşitme engellilerin Osmanlı İmparatorluğu döneminde Yıldırım Beyazıd döneminden itibaren sarayda görevlendirildiğine dair rivayetler olduğunu belirten Akalın, ancak Fatih Sultan Mehmet döneminde bunun resmi kayıtlara girdiğini söyledi. Kanuni Sultan Süleyman döneminde, işaret dilinin haremde öğrenilmesi için emir verildiğini de kaydeden Akalın, sağır dilsizlerin, konuşulanları duymaması ve anlatamaması nedeniyle sarayda tercih edildiğini de belirtti.

"PADİŞAHIM ÇOK YAŞA"

Osmanlı'da sağır dilsizlerin altın dönemini II. Abdülhamid döneminde yaşadığını belirten Prof. Akalın, "İlk sağır dilsiz mektebi II. Abdülhamid'in 25 Haziran 1889 tarihli iradesi ile açılıyor. Bu mektebin 25 öğrencisi vardı. Her birine okul üniformaları dağıtılmıştı. Vapurlara ve tramvaylara ücretsiz biniyorlardı. Bunların Servet-i Fünun dergisinde bir fotoğrafları yayınlanıyor işaret diliyle 'Padişahım çok yaşa' demeleri büyük yankı uyandırıyor. Padişah, mektebin kalıcı bir binaya kavuşması için kampanya başlatıyor. Memur maaşlarından yüzde 1 kesinti yapılıyor. Padişah kendisi de 1000 lira bağışlayarak kampanyaya öncülük ediyor. Ancak padişahın tahttan indirilmesinden sonra 1911'de mektep binası için toplanan paraların bir kısmının başka işlerde kullanıldığı bir kısmının da kayıp olduğu anlaşılıyor. Sağır ve dilsizler kalıcı bir binaya kavuşamıyor. Bunlar için ancak Cumhuriyet döneminde 1926'da Sağır, Dilsizler, Körler müessesi kuruluyor" dedi. Sultan II. Abdülhamid Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. A. Melek Özyetgin de Abdülhamid döneminin bilinmeyenlerini her ay düzenleyecekleri, yeni bir konu ve konukla gerçekleşecek 'saray sohbetleri'nde aktarmaya çalışacaklarını söyledi.