Uluslararası Tiyatro Enstitüsü (ITI) tarafından 1962'den bu yana kutlanan 27 Mart Dünya Tiyatro Günü; tüm tiyatrocular ve sanatseverlere kutlu olsun. Bu yıl da Dünya Tiyatro Günü için ulusal ve uluslararası bildiriler yayınlandı. Ancak bu yıl uluslararası mesajlara önemli bir yenilik getirildi: ITI'nin 70'inci kuruluş yılı olan 2018'de; hem tiyatronun, hem de ITI'nin kültürler arası niteliğinin altını çizmek için, uluslararası mesajın beş UNESCO bölgesinden birer yazar tarafından kaleme alınmasına karar verildi. Türkiye'nin 27 Mart Ulusal Bildirisi'ni ise akademisyen, yazar ve eleştirmen Zehra İpşiroğlu kaleme aldı. İpşiroğlu'nun yazısından bazı bölümler şöyle:
TİYATRONUN USTALARI
'Gerçekten, karanlık günlerde yaşıyorum! Doğru söz delilik.' -Bertolt Brecht
Beni güldüren, ağlatan, şaşırtan, yadırgatan, düşündüren, ezberimi bozan, belki de bir an durup kendime döndüren tiyatro ustalarının peşindeyim.
Her şeyin ucuz bir tüketime dönüştüğü bir ortamda hiç de kolay değil onları yakalamak. Tıpkı iyi bir roman okumanın, iyi bir film izlemenin de kolay olmadığı gibi.
Diyelim ki bir izleyici ya da eleştirmenim... Sadece tiyatro tüketiminin tuzağına düşmemek de yeterli değil şüphesiz. Çünkü öyle bir ülkeden geliyorum ki, tiyatronun insanca yaşayabileceğimiz barışçıl ve demokratik bir toplumu savunma gizilgücünün değerli olduğunu biliyorum.
Evet, benden önce yaşamış büyük ustalar var; bana yol gösterecek, yazdıkları oyunlar yüzyılları aşıp bugünlere gelmiş. Onlar acıyı, hüznü anlatıyorlar, karşı koymayı, direnmeyi.
Tiyatro, yaşamla arasındaki bu kıl payı kesişmeyi yakalamışsa mucizeler yaratabilir.
Şimdi bir oyun izleyeceğiz. Ne hissedeceğiz, ne düşüneceğiz? Kafamızdaki duvarları yıkacak mı? Oyunun sonunda bunları bize yaşatan tiyatrocuları büyük bir heyecan ve sevgiyle gönülden alkışlayabilecek miyiz? Şimdi söz izleyicide.
3.500 YILLIK YOLCULUK
Tiyatroya emek vermiş ünlü isimler, 27 Mart'la ilgili mesajlarını GÜNAYDIN'la paylaştı:
İstanbul Devlet Tiyatrosu Sanat Yönetmeni Atilla Şendil: Seyircisiz tiyatro, varoluş amacını yitireceğinden seyirciler, bu sanatın vazgeçilmez yapıtaşıdır. İnsan yaşamını ele alırken; insanın toplumla, doğayla, kendisiyle olan ilişkisini derinlikli bir biçimde gözler önüne seren tiyatro, Antik Yunan'dan günümüze yaşayan bir sanat olma özelliğini kaybetmedi. Devlet Tiyatroları'ndan özel tiyatrolara, sokak tiyatrosundan amatör tiyatrolara kadar emek veren herkes, seyircisiyle birlikte bu anlamlı çabanın ortağıdır. Tiyatro uyandırır, tiyatro yaşatır. Yaşarken, yaşanılası bir evren yaratmak adına Dünya Tiyatro Günü'müz kutlu olsun.
İstanbul Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni Süha Uygur: Perdelerimizi açtığımız her gün bizim için özeldir, her gösterimde aynı heyecanı yeniden yaşarız. 1962'den beri kutlanan ve sahnelerimizde ulusaluluslararası bildirilerin okunduğu Dünya Tiyatro Günü'nde seyircimizle birlikte, bu mesleğin bilincine dair bir paylaşım yaşıyoruz. Yalnızca bu mesleği yapanların değil, toplumun ve bireylerin en temel ihtiyaçlarından biridir tiyatro. Vazgeçilmezlerimizin değerini bilerek yaşadığımız her günün mutluluğuyla Dünya Tiyatro Günü'nü kutluyorum.
Özen Yula: Tiyatro hayatın provasıdır, hayatı yaşanır kılandır. Bu sanatın günü de onu belleyen ve tiyatroya ihtiyaç duyan bütün insanlara kutlu olsun.
Erhan Yazıcıoğlu: Bu yıl 51'inci kez Dünya Tiyatro Günü'nü kutluyorum. Tüm dünyanın gözünün güzel ülkemize çevrildiği bir dönemde sanatsal değerlerimizi ne kadar korursak, gençlerimize o denli sahip çıkarız. Öyleyse sanat ve kültürün kurtarıcı olduğunu unutmadan yaşamı sürdürmeliyiz.
Didem Balçın: Her 27 Mart'ta Muhsin Ertuğrul'un sözlerini hatırlar ve hatırlatırım. Kendisi hastanelerin bedenler için, tiyatroların ruhlar için şifa kaynağı olduğunu söylemiştir: "Ruhu sağlam olmayan insan düşünemez, duyamaz, insanlık yapamaz ve iyi ile kötüyü ayırt edemez. Kalbi vardır elbet ama bunları yapamayan bir kalp iyi kalp değildir." Tiyatroya önce kendiniz için gidin.
Damla Cercisoğlu: 3 bin 500 yıllık tiyatro; dünyada da, ülkemizde de yeniden parlama dönemine girdi. Çünkü tiyatronun ancak ve sadece 'insan' ile varolabileceği bir kez daha kanıtlandı. Formül binlerce yıldır hep aynı: İnsanı, insana insanla anlatmak.
Selen Öztürk: Ruh için, kalp için, akıl için, yaşama üç boyutlu bakabilmek, insanı ve hayatı daha iyi tanımak, algılamak ve idrak etmek için tiyatro vazgeçilmez olmalıdır. Tiyatro iyileştirir. Dünya Tiyatro Günü'ne ve tiyatroya her gün sıkı sıkı sarılın.
BUGÜN OYUNLAR ÜCRETSİZ
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Dünya Tiyatro Günü'nü ücretsiz sahneleyeceği yedi oyunla kutluyor. Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde 'Hisse-i Şayia', Fatih Reşat Nuri Sahnesi'nde 'Kahvede Şenlik Var', Kağıthane Sadabad Sahnesi'nde 'Macbeth', Kadıköy Haldun Taner Sahnesi'nde 'Nora- Bir Bebek Evi', Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesi'nde 'Bizim Aile', Ümraniye Sahnesi'nde 'Saadet Hanım', Gaziosmanpaşa Sahnesi'nde ise 'Ben Çağırmadım' adlı oyunlar; bu akşam 20.30'da ücretsiz olarak sahnelenecek.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, bugün 30 oyunu ücretsiz sahneliyor. Devlet Tiyatroları'nın 10 bölgesindeki 20 sahnesinde ve Samsun, Elazığ, Kahramanmaraş, Bartın, Aydın ve Rize turnelerinde ücretsiz temsiller yapılacak. 8 bin 500 kişinin ücretsiz oyun izleyeceği etkinlikte, yedi oyun da çocuklar için sahnelenecek. Bu kapsamda İstanbul Devlet Tiyatrosu da Cevahir Sahnesi Salon 1'de 'Günün Çorbası', Cevahir Sahnesi Salon 2'de 'Karmakarışık', Üsküdar Tekel Sahnesi'nde 'Romeo ve Juliet', Üsküdar Stüdyo Sahnesi'nde 'İstasyon' ve Taksim Küçük Sahne'de 'Tamamen Doluyuz' adlı oyunlar, sanatseverlerle ücretsiz olarak buluşacak.
Adana'da Devlet Tiyatrosu ve Sabancı Vakfı iş birliğiyle düzenlenen Devlet Tiyatroları Sabancı Uluslararası Tiyatro Festivali'nin 20'ncisi bugün başlıyor. 30 Nisan'a kadar devam edecek festival; yurt dışından altı, yurt içinden ise dört devlet tiyatrosu, dört belediye tiyatrosu, 15 özel tiyatro ile toplam 30 oyuna evsahipliği yapacak.
Kütahya Tiyatro Günleri'nde yedi günde yedi oyun sahnelenecek. Uluslararası Bartın Tiyatro Festivali ise 'Çocuk Tiyatrosu ve Drama' başlığını ele alıyor. Festivalde Onur Ödülü, Sezai Aydın'a verilecek.
