Herkese merhaba.
Bugün İdilika'nın Mutfağı'nda birbirilerine ve geleneklerine sıkı sıkıya bağlı, çok sevdiğim bir kültürün mutfağından bahsedeceğim: Boşnak mutfağı. Tabii ki bir yazı ile tüm detayları ele almak mümkün değil ancak başlangıç olarak düşünebilirsiniz.
Yüzyıllar boyunca kader birlikteliği yaptığımız Boşnak halkıyla damak tadımız da aynı diyebiliriz.
Osmanlı Devleti'nin 500 yıl hüküm sürdüğü o toprakların damak tadıyla, Türk damak tadı birbirine çok benzer.
TRİLEÇE NEDİR?
Trileçe; üç sütlü anlamına gelir.
Manda, keçi ve inek süt ile yapıldığı için bu ismi aldığı iddia edilmektedir.
Ama bu tatlıcıların şehir efsanesinden başka bir şey değildir.
Buradaki üç sütten kasıt taze süt, yoğunlaştırıp ve şekerli süt ve sıvısı azaltılmış süttür. Son derece hafif ve dengeli bir tatlıdır. Sütle birleşmesi ile oldukça hafifleşen unlu kekinin üzerine parlaklık veren ve esas cazibesini sağlayan karamel sosu ile servis edilir.
BAHARATIN YERİ
Türk mutfağında olduğu gibi Balkan mutfağında da baharatın büyük bir önemi vardır. Ancak Hint mutfağının aksine yoğun bir kullanım değil, daha dengeli ve lezzet verici bir baharat kullanımı görülür.
Unlu mamüllerin de Boşnak mutfağında büyük bir yeri vardır.
Pidenin sık tüketildiği Boşnak mutfağında birden fazla ekmek çeşidi bulunur. Tavuklu, sebzeli, peynirli gibi pek çok ekmek türünün tüketildiği Boşnak mutfağında börekler de meşhurdur. Ülkemizde Boşnak böreği olarak tanınan bu lezzetler, Boşnak mutfağının yapı taşlarındandır.
Seneler önce Boşnak bir çalışanım vardı. Ramazan ayında ailesine 30 güne 30 ayrı börek yaparak beni hayretler içinde bırakmıştı.
Bugünlük benden bu kadar. Bana idilikaninmutfagi@ sabah.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz. En kısa zamanda sıcakkanlı Boşnakların mis kokulu mutfaklarına misafir olmak dileği ile...
BOŞNAK BÖREĞİ
1.5 su bardağı ılık su
1/2 tatlı kaşığı tuz
4 su bardağı un
YUFKALARI AÇMAK İÇİN:
125 gr. tereyağı
1 çay bardağı ayçiçek yağı
1 yemek kaşığı yoğurt
İÇ HARCI İÇİN:
500 gr. ıspanak
2 yemek kaşığı süt kaymağı
1 adet rendelenmiş kuru soğan
2 adet yumurta
1 çay kaşığı tuz
ÜZERİ İÇİN:
1 adet yumurta
1 yemek kaşığı yoğurt
Yapılışı: Ilık suyu derin bir karıştırma kabına alıyoruz. Azar azar eklediğimiz un ve tuz yardımıyla pürüzsüz bir hamur elde edene kadar yoğuruyoruz. Elde ettiğimiz yumuşak kıvamlı hamurun üzerine nemli bir mutfak bezi kapatıp 30 dakika kadar oda ısısında dinlendiriyoruz. Dinlenen hamuru, dört eşit bezeye bölüp mutfak tezgahı üzerinde yuvarladıktan sonra 30 dakika daha dinlendiriyoruz. Yufkaları açmak için; tereyağını kısık ateşte eritiyoruz. Ilıdığında ayçiçek yağı ve yoğurt ile karıştırıyoruz. İç harcı için; ayıkladıktan sonra yıkayıp kuruladığımız ıspanak yapraklarını incecik doğruyoruz. Yumurta, rendelenmiş kuru soğan, süt kaymağı ve tuz ekleyerek yoğuruyoruz. Mutfak masasının üzerini pamuklu ve temiz bir mutfak örtüsüyle kaplıyoruz. Dinlendirdiğimiz hamur bezelerinden birini alıp merdane yardımıyla açmaya başlıyoruz. Ara sıra unluyoruz. Hamurların üzerini katı-sıvı yağ karışımıyla yağlıyoruz. Karşılıklı kenarlarından elimizle çekip olabildiğince ince bir hal alana kadar yufkayı büyütüyoruz. Kenar kısımlarına ıspanaklı iç harçtan yayıyoruz. Yufkanın kenar kısımlarını üzerine kapatıp ortaya doğru rulo şeklinde sarıyoruz. Ruloyu iki taraftan birbirine bitiştirip aynı işlemi tüm bezelere uyguluyoruz. Yağlanmış fırın tepsisinin orta kısmından başlayarak, hazırladığımız tüm hamur rulolarını spiral şekilde sarıyoruz. Üzerine çırpılmış yumurta ve yoğurt sürdüğümüz böreği, önceden ısıtılmış 200 derecelik fırında pişiriyoruz.
Püf noktası
Unu azar azar ekleyip hamur yoğurun. Yumuşak kıvamlı ve pürüzsüz bir hamur elde etmek için bir miktar daha un ekleyebilirsiniz. Yağlanmış hamur bezelerini, baklava yufkası inceliğinde açmaya özen gösterin. Boşnak böreğini kavrulmuş kıyma, haşlanmış patates ve peynirli gibi iç harçlarla hazırlayabilirsiniz.
TRİLEÇE
5 adet yumurta,
1.5 su bardağı şeker
1.5 su bardağı un
2 paket şekerli vanilin
1 silme çay kaşığı kabartma tozu
1 çimdik tuz
Fırın kabını yağlamak için 1 çay kaşığı tereyağı
ŞERBETİ İÇİN:
3 su bardağı süt
2 paket krema
1 su bardağı süt tozu
KARAMEL İÇİN:
5 yemek kaşığı şeker
1 yemek kaşığı tereyağı
1 paket krema
1/2 su bardağı süt
Yapılışı: Yumurtaların aklarını ve sarılarını ayırıyoruz.
Yumurta aklarını bir çimdik tuz ilavesiyle kar gibi olana kadar çırpıyoruz.
Şekeri ekleyip beş dakika daha çırpıyoruz. Sarıları ayrı bir kapta çırpıyoruz. Sarıları aklara yavaş yavaş ekleyerek çırpmaya devam ediyoruz. Unu, kabartma tozunu ve vanilyayı yavaş yavaş ekleyerek spatula ile pürüzsüz bir kıvam alana kadar karıştırıyoruz.
Fırın kabını yağlıyoruz. Kek karışımını tepsiye döküyoruz. Önceden ısıtılmış 160 derecelik fırında pişirip soğutuyoruz.
Şerbeti için; süt ve süt tozunu derin bir kapta köpürene kadar çırpıyoruz.
Kremayı ekleyip iki dakika daha çırpıyoruz.
Şerbeti soğuk olarak kekin üzerine gezdiriyoruz, kesinlikle pişirmiyoruz.
Karamel için; tereyağı ve şekeri geniş bir tavaya alıp kısık ateşte eritiyoruz. Karıştırmadan, şeker eriyip kahverengi bir sıvı haline gelene kadar bekliyoruz.
Kremayı ve sütü yavaş yavaş ekleyip karameli çırpıyoruz. Karıştırarak koyu karamel kıvamı alana kadar pişiriyoruz. Karameli, şerbetini çeken kekin üzerine gezdiriyoruz.
Buzdolabında iki saat dinlendirip servis yapıyoruz.
Püf noktası
Trileçenin üzerindeki karameli bazı kişiler kremasız, sadece su ve şeker ile, bazen de esmer şeker ile yapıyor. Ancak bence en güzel karamel, krema ile oluyor. Deneyin, bayılacaksınız.
