Haydi ‘sektirelim’!

'Yeni İletişim Ortamlarında Türkçe Çalıştayı'nda yeni teknolojilerle Türkçeye giren terimler masaya yatırıldı.
Sosyal medyada kullanılan terimlere bulunan Türkçe karşılıklar yine tartışma yaratacağa benziyor. İşte onlardan bazıları:
Re- Tweet(RT)= Sektirme, diss atmak=cevap yollamak, stalker=sanal casusluk, influencer=den eyimleyici,caps=yazılı resim, cyber bot=siber can, teaser=meraklandırıcı video.
Daha önce de 'selfie'ye 'özçekim' karşılığı bulunmuştu ama biraz dalgamızı geçtik ve 'selfie' demeye devam ettik.
Şimdi ise "Bu tweet'imi beğendiyseniz, 'sektiriniz' mi diyeceğiz?" esprisi yapılıyor.
'Siber Can' derken de haliyle Sibel Can aklımıza gelecek. Halbuki 'RT' ve 'Cyber Bot'a bunlardan daha iyi karşılık bulunamazdı. Dil uzmanları bu karşılıkları bulmak için gerçekten kafa patlatıyorlar. Daha mantıklı önerileri olan varsa söylesin!
Asıl önemli olan bu öz Türkçe karşılıkları günlük hayatta kullanmak. Şirket, restoran, mağaza vs. marka adları hep yabancı. Tabelalar da genelde yabancı. Plazalarda çalışan eğitimli insanlar da yarı Türkçe, yarı İngilizce konuşuyor ve buna da 'plaza dili' deniyor.
Bir millet benliğini korumak istiyorsa buna önce dilinden başlamalı. Öz Türkçeyi yaygınlaştırmak için kampanyalar düzenlemeliyiz. Haydi Twitter'da 'sektirelim'.

Dikey çekim maç
Altı ay önce Çin'de bazı medya şirketlerinin, ülkedeki 800 milyon cep telefon kullanıcısını hedef kitle olarak seçen 'dikey dizi' formatını denediğini yazmıştım.
Dikey çekim maçlara da hazır olun!
Geçtiğimiz hafta sonu Almanya'da oynanan Wolfsburg- Werder Bremen maçında futbol yayıncılığı tarihi açısından bir ilk gerçekleştirildi.
Maç için özel kameralar ve açılar ile ilk kez 9.16 formatında test yayını yapıldı. Bazı futbolseverler, maçı cep telefonlarından dikey şekilde izlediler. Maç, görüntü ve detay kaybı yaşanmadan mobil ekranlara aktarıldı.
Elbette bir maçı alıştığımız şekilde yatay geniş açıdan izlemenin keyfini hiçbir format tutamaz. Ancak cep telefonları alışkanlıklarımızı inatla devam ediyor. Maç izlerken cep telefonuna kaç kere bakıyorsunuz?
WhatsApp mesajlarını takip etmekten, maçla ilgili tweet atmaktan karşılaşmayı doğru dürüst izlemeyen futbol yorumcuları var! İşte 9.16 format en azından cep telefonunu elinizden düşürmeden maç izlemenizi sağlayacak.
Dizilerde olduğu gibi maç yayınlarında da dikey çekime alışsak iyi olur.

Sigara sadece açık alanda içilecek
Sigarada 'düz paket'e geçen yedinci ülke olduk. Buna sigara şirketlerinin dışında kimsenin itiraz edeceğini sanmıyorum. Peki, tütün ürünlerinin kullanıldığı, tavanı açılır kapanır alanların yakında 'kapalı alan' olarak kabul edilecek olmasına ne diyorsunuz? Sağlık Bakanı Fahrettin Koca "Bu tavanı açılır kapanır sistemlerin çok istismar edildiğini ve kapalı alan olarak kullanıldığını görüyoruz... Vatandaşın yüzde 70'inin sigarasız, dumansız yer aradığı bir ortamda; genelde arka taraflara yönlendirildiğini, öndeki daha manzaralı yerlerin sigara içen kesime ayrıldığını görüyoruz. Tavanın tamamen açık alan olarak uygulandığı bir yönetmelik değişikliği olacak." Koca haklı, 'sigara içilen alan' uygulaması istismar ediliyor.
Öte yandan açılır kapanır tavan ve tente, son sigara yasaklarından sonra esnafın mecburiyetten geliştirdiği yöntemlerdi.
Yeni uygulama, yeni maliyet ve müşteri kaybı demek.
Mekan sahipleri ve esnaf yeni uygulamaya ne der, bekleyip göreceğiz! Sigara yasaklarında temel sorun, yasaların net bir şekilde uygulanmaması, kağıt üzerinde kalması.