Sigara yasağı bize rahat nefes aldırdı

Beş yıl aradan sonra 'Söylenecek Bir Şeyler Var' isimli albümünü çıkaran Şehnaz Sam; farklı sesi ve yorumuyla dikkat çekiyor. Çocukluğundan bu yana astım hastası olan ünlü sanatçı; uygulanan doğru tedavi ile hastalığı yendi. Sam; sigara yasağından önceki dönem, özellikle sahne performansları sırasında büyük zorluk yaşamasına neden olan astımla savaşını anlattı...
Astım olduğunuzu ilk ne zaman öğrendiniz?
Beni gece uyandıran ve saatler süren nöbetlerin; aslında astım krizi olduğunu ileriki yaşlarımda doktorumdan öğrendim. Çocukluğumda bu durum için 'kronik bronşit' teşhisi konulmuştu. Tedaviye başlamak için uzun bir süre geçti ama doğru tedavi sayesinde, aktif astım hastası olmadım; yine de dikkatli yaşamaya özen gösteriyorum.
Son astım krizinizi ne zaman geçirdiniz?
Geçirdiğim krizlerin aslında astım krizi olduğunu öğrendiğim zaman! Meğer bunlar kontrol altına alınması gereken krizlermiş. Beni tedavi eden doktorun önerisiyle bir süre düzenli ilaç kullandım. Bu ilaçlar bir miktar ses kısıklığına neden oluyor. Bu nedenle tedaviyi sıkı bir takip altında sürdürdük. Artık ilaç kullanmıyorum ama havası temiz yerlerde bulunmaya, iyi beslenmeye, uyku düzenime ve stressiz yaşamaya dikkat ediyorum.

NÖBETLER KORKUTUCUYDU
Astım krizi geçirdiğiniz dönemlerde ne düşünüyordunuz; öleceğinizi düşünüyor muydunuz?
Çocukluğumda sık sık yaşadığım, kaşıntı ve acıyla devam eden öksürükler, kış aylarında kabusumdu. Daha sonra azalan şikayetlerim, erken yaşta sigaraya başlayınca tekrar nüksetti. O zamanlar katıldığım basketbol antrenmanlarında doğru dürüst koşamayıp tıkanıyordum. Bu nöbetler boğulma hissi yarattığı için bazen korkutucu olabiliyor.
Bu nöbetler ne zaman meydana geliyordu?
Bildiğim kadarıyla krizlerin birçok nedeni var. Oğlum da benim gibi gece atakları geçiriyordu. Küçükken o da bir süre düzenli ilaç kullandı ve bunun faydalarını gördü. Bu sayede oğlum, hastalığı atlattı. Soğuk algınlığı, astım krizini oldukça ciddi tetikliyordu. Geçmiş yıllarda gece kulüplerinde sigara yasağının olmaması, şarkı söylerken beni müthiş rahatsız ediyordu. Bu konudaki yasa, benim gibi bu hastalıktan muzdarip olanların rahat bir nefes almasını sağladı.

DENEK OLMAYI İSTERİM
Astım krizine en çok nerede yakalandınız; iş, banyo, mutfak?
Özellikle krize yakalandığım bir yer hatırlamıyorum. Bulunduğum ortamda ne olduğu ve kendimi nasıl hissettiğimle ilgili bu...
Şu anda tamamen iyileşeceğinizi öğrenseniz, bundan tamamen koruyan bir aşı olsa; denek olmayı kabul eder misiniz?
Çok şükür ki şu anda aktif astım hastası değilim ancak sadece çocukken geçirdiğim gece ataklarını düşününce bile, böyle bir işe gönüllü olabilirim. Çünkü astımın hayat kalitesini oldukça düşüren bir hastalık olduğunu yakınlarımdan biliyorum.
İlaç kullanımı konusunda tereddütleriniz var mı?
Ben artık astım ilacı kullanmıyorum ancak kullanırken içinde kortizon olması beni de tedirgin etmişti. Doktorum bu ilaçlardaki kortizon oranının çok düşük miktarda olduğunu belirterek beni rahatlatmıştı. Ayrıca, astım ilaçlarının kesinlikle bağımlılık yapmadığını bütün doktorlar dile getiriyor.
ASTIM ÖLDÜRÜCÜ HASTALIK DEĞİL!
Defne Joy Foster astım krizi nedeniyle hayatını kaybettiğinde ne hissettiniz?
Bir fobi gelişti mi? Astım; tedavisi düzenli yapıldığında öldürücü bir hastalık değil. Benim gibi aktif astım hastası olmayanların; kısa süreli ilaç kullanımıyla ve dikkatli bir yaşam ile sorunsuz bir şekilde yaşaması mümkün.
AİLEMDE HERKES ASTIMI TANIR
Yakınlarınız, bu hastalık konusunda bilgili mi?
Astım krizi sırasında ne yapacaklarını biliyorlar mı? Babam ve oğlum da dahil olmak üzere ailemizde pek çok astım hastası olduğu için, herkes astım konusunda duyarlı ve bilgilidir.
OLİMPİYAT ŞAMPİYONU OLAN ASTIM HASTASI BİLE VAR
Türk Toraks Derneği Astım Alerji Çalışma Grubu Başkanı ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kıvılcım Oğuzülgen; astımla ilgili şu bilgileri verdi:
Bu hastalığın nedeni; hava yollarında, yani akciğerlerdeki bronşlarda oluşan mikrobik olmayan iltihabik durumdur. 7 yaşında da, 70 yaşında da teşhis konan hastalar vardır.
Hafif astım krizleri kendiliğinden ya da rahatlatıcı ilaç kullanılarak geçebilir. Orta düzeyde ve ciddi krizler ise hastanede tedavi edilmeli.
Krizlerin birçok nedeni var; astım ilaçlarının düzenli kullanılmaması, solunum yolu enfeksiyonları, yoğun dumana maruz kalmak, duygu durumundaki değişiklikler gibi...

Tedavi olan astım hastalarının spor yapmasında hiçbir sakınca yoktur. Olimpiyat şampiyonu olmuş pek çok astımlı sporcu vardır; yüzücü Mark Spitz, tenisçiJustine Henin gibi...