Beden sihirbazı

Henüz yaz aylarının kilo verme telaşı başlamadan kilo vermek konusunda yapmamız ve yapmamamız gerekenleri uzman bir kişiden dinlemek istedik ve Diyetisyen Nalan Erdem'e konuk oldu. "Obezim ama mutluyum" söyleminin gerçeği yansıtmadığını düşünen Erdem, "Bu söz hastanın kilo verebileceği konusundaki inancını yitirdiğini gösterir" diyor.
Nasıl bir diyet uyguluyorsunuz?
Biz çok pratik ve çözümlerini içinde barındıran bir diyet uyguluyoruz. Üç öğünlük bir diyet programımız var. Tıpkı Osmanlıda olduğu gibi üç öğün sofra kuruluyor bizim diyet yapılan evlerimizde. Sürekli atıştıran insanlar yaratmak istemiyorum ve hatta bu konudaki yanlış algıyı da kaldırmak istiyorum. Tüm dünyada kalktı çok öğünlü diyetler. Tıbbın her türlü alanında olduğu gibi diyet alanında da son gelen yenilik diyet programlarının üç öğüne oturması yönünde oldu.
Diyet yaparken hastalarınızın işini nasıl kolaylaştırıyorsunuz?
Obezite bir sorun değil bir metabolik hastalık. Siz bu hastalara Türkiye gibi geniş mutfağı olan bir ülkede set koyarsanız onlar gerçekten yemek yemek istemedikleri halde yiyen insanlar oldukları için o seti yıkarlar, sizi de yıkarlar ve bu durumdan en çok hastalar zarar görür. Bu nedenle durmadan engeller koymak yerine hayatı kolaylaştırmak gerekiyor.
Engeller nasıl kalkıyor?
Ben hastayı diyete değil diyeti hastaya uydurmayı tercih eden bir doktorum. Hastalarımla günün her saatinde beraber yaşıyorum diyebilirim. Böyle bir bütün oluyoruz. Onların özel hayatlarındaki değişikliklere kadar yaşamlarındaki her konu hakkında bilgi sahibiyim. Hasta sadece yarım saat benim hastam değil. Ben onlarla birlikte yaşıyorum, bunu onlara hissettiriyorum.
Diyet esnasında yararlandığınız başka yöntemler var mı?
İş diyet programı vermek değil aslında. Onu hastaya uygulatabilmek. İş diyet programı olsaydı internet ortamlarında dolaşan bin 500'ün üzerinde diyet programı var, hasta birini alıp uygulardı. Hasta acıkmadığı ya da açlık hissetmediği sürece siz istediğiniz her uygulamayı yapabilirsiniz. Ben bu konuda ciddi biçimde akupunkturdan destek alıyorum. Hastaya böyle bir destek vermezseniz istediğiniz programı ona uygulatamazsınız. Hastaların yeme alışkanlıklarını siz doktor olarak kontrol altına alabilmelisiniz. Ben bu kontrolü sağladıktan sonra gözüm asla arkada kalmaz, hastalarımın yemeyeceğini bilirim.
Nasıl motive ediyorsunuz hastalarınızı?
Bu yaptığınız son diyet programı o yüzden iyi sarılın diyorum. Bir daha asla bana 30 kilo fazlayla gelmeyeceksiniz ve bir daha asla size böyle uzun bir diyet yaptırmayacağım diyorum. Bu çok motive edici oluyor. Benim hastalarım bir aile hekimi düzeyinde her şeyi bilirler. Onlara bunu ayrıntıları ile anlatırım.
Kilo vermekteki en önemli püf noktası nedir?
Önemli olan tek bir şey vardır diyet programlarında verilen kiloların geri alınmaması. Kiloyu bir biçimde verirsiniz ancak 6 ay sonra verdiğiniz kiloları geri almış olursanız bunun bir anlamı kalmaz.
Zayıflamaya bakışınız nasıl?
Biz kilo vermiyoruz. Çünkü insanlar kilolarından rahatsız değiller yağ dokularından rahatsızlar. Hasta 36 beden olduktan sonra tartıda kaç kilo gördüğü ile ilgilenmez. Sıkıntı sizin kilonuzda değil sizin yağ dokunuzdadır. Ben hastalarıma hep şunu söylüyorum. Bedeniniz otursun yani 38 bedenin içine rahatlıkla girebilin ve siz mutlu olun ve tartıda görebileceğiniz en yüksek rakamı görün. Çünkü tartıda gördüğünüz rakam sizin bedeninizdir. Siz kendinize göre gayet normal bir bedendeyseniz ve tartıda görebildiğiniz en yüksek rakamı görüyorsanız bu çok sağlıklısınız demektir.
Karbonhidrat hiç yok mu diyetlerinizde?
Karbonhidratı bir kenara ayırırım ben hep. Kan şekerinizi çok düşürmediyseniz insanın canı durduk yerde tatlı istemez. Ama hastalarıma diyorum ki, 'bir gün canınız bamya istediyse vardır bir sebebi mutlaka birşeyin eksikliğini yaşıyorsunuzdur ve yiyin doyana kadar afiyet olsun'. Fakat o can kan şekeri düşmeden börek istemez mesela.
Karbonhidrat tüketimi bağımlılık mı yaratıyor?
Evet bir tür bağımlılık gibi çünkü ne kadar karbonhidrat tüketirseniz kan şekerinizi o kadar düşürürsünüz ve hipoglisemi ataklarınız o derece şiddetli ve sık olmaya başlar. Bu da yedikçe yiyen insanların yaratılması anlamına gelir.
KALIPLAŞMIŞ, TEK TİP DİYETLER SIKICI VE YANLIŞ
Kilo alma yani yağlanma nasıl etkiler gösterir hastalarda?
Siz tükettiğiniz gıdalarla yağ dokunuzu arttırıp kas dokunuzu azaltırsanız yani vücudun üzerine artı yükler bindirir ve taşıyıcıları azaltırsanız yorgun yatıp yorgun kalkan, kıpırdamak bile istemeyen yaşlılık eğilimleri gösteren biri olursunuz. Benim bütün hastalarım kilo verdikleri halde çok enerjiklerdir çünkü yağ dokularını azaltıp kas dokularını arttırırlar. Yani benim asıl yaptığımı iş dokulara yer değiştirtmek. Kolestrol, şeker, yüksek tansiyon gibi hastalıkların da anasıdır elbette fazla kilolar.
Kilo aldığımızı nasıl anlarız?
Bir gardropta her bedenden kıyafet olmaz. Eğer böyle bir durum varsa o kişi kilo konusundan istikrarsızdır. Bir gardropta tek bir beden kıyafet olur o kıyafetler 60 yaşında da giyilir.
Bir ay boyunca aynı yemeklerin yendiği diyetleri nasıl buluyorsunuz?
Sıkıcı buluyorum. Herkesin hayatı ayrı ve ayrı biçimlerde gelişip değişiyor. Onların hayatlarına uyarlanmamış tek kalıp diyetleri sıkıcı ve yanlış buluyorum. Hastalarımın hayatlarına diyeti uydurduğumda çok daha başarılı sonuçlar alıyoruz.
'GÖLGENİZDEN KADIN OLDUĞUNUZ ANLAŞILSIN'
Sıfır bedene nasıl bakıyorsunuz?
Ben hep derim ki, iki kişinin gölgesine arkadan baktığınızda hangisi kadın hangisi erkek anlamalısınız. O yuvarlak hatları kaybetmemek, kadınlığın şeklini yitirmemek lazım.
Toplum nasıl bilinçlendirilmeli?
Bütün check- up programlarına kilo kontrolü konmalı. Hastayı o dönemlerde yakalamak ve uyarmak, diyetisyene yönlendirmek çok önemli. Sağlık ocaklarında özel bilgilendirmeler yapılmalı. Obezite eğitimi verilmeli ve toplumsal bir hareket başlatılmalı sosyal projeler kapsamında.
DOĞRU BESLENMEK NASIL OLUR?
24 saat içerisindeki beslenme şeklimizde sadece kalori hesabı yapmıyoruz vücudun yapı taşlarını mutlaka almamız lazım. Protein dengesine, vitamin ve mineral dengesine sağdık kalmak lazım. Çok meyve yok ama yeter miktarda mutlaka alınmalı. Protein kesinlikle her öğünde olmalı. Sebze her yemekte bulunmalı garnitür ya da salata olarak da olsa. Günde bir iki soda ve alkali yüklü su öneririm hastalarıma. Çeşitlendirmek önemli diyet yemeklerini. Tam buğday ekmeği de tüketilir belirli ölçülerde.