Güneş Tutulması Nedir? Depremi Tetikler mi?

Güneş Tutulması nedir?

Güneş tutulması, Ay'ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve dolayısıyla Ay'ın Güneş'i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gözlemlenen doğa olayıdır. Tutulmanın olması için Ay'ın yeniay evresinde olması ve Dünya'ya göre Güneş ile kavuşum halinde olması, yani yörünge düzleminin Dünya'nın Güneş çevresindeki yörünge düzlemi ile çakışması gerekir. Bir yıl içinde Ay, Dünya çevresinde yaklaşık on iki kez dönmesine karşın, Ay'ın yörünge düzlemi ile Dünya'nın yörünge düzlemi arasında beş derece kadar bir açı olması sonucu, Ay her defasında Güneş'in tam önünden geçmez ve dolayısıyla bu çakışma seyrek olarak oluşur. Bu yüzden, yılda iki ile beş arasında güneş tutulması gözlemlenir. Bunlardan en çok ikisi tam tutulma olabilir. Güneş tutulması Dünya üzerinde dar bir koridor izler. Bu yüzden herhangi bir bölge için güneş tutulması çok ender bir olaydır.
Güneş tutulması, tam tutulma zamanı dışında asla çıplak göz ile izlenmemelidir.

Google böyle Doodle yaptı

Google, Güneş Tutulması ile ilgili olarak altta gördüğünüz neşeli logoyu yaptı.

Güneş Tutulması Türkiye'den Ne Zaman İzlenecek?

9 Mart'ta gerçekleşen "Tam Güneş Tutulması" ne yazık ki Türkiye'den görülmüyor.

Türkiye için En Yakın Tarih

Türkiye için en yakın Güneş Tutulması tarihi 21 Haziran 2020 olarak belirtiliyor. 2020'da gerçekleşecek olan güneş tutulması da "Halkalı Güneş Tutulması" şeklinde görülecektir.

Güneş Tutulmaları Kaça Ayrılır?

Tam Güneş Tutulması: Ay'ın Güneş'i Dünya'dan disk halinde görünen ışıkyuvarını tümüyle örtmesi ile oluşur. Güneş'in çok parlak olan ışıkyuvarı Ay'ın karanlık gölgesi ile örtülür ve Güneş'in ışıkyuvarından çok daha soluk olan Güneş tacı çıplak gözle görülebilir hale gelir. Tutulmaya ancak tam tutulma zamanında güvenli olarak çıplak gözle bakılabilir. Bu sırada hava, parlak yıldızlar ve gezegenler gözle görülebilecek kadar kararır.
Tam tutulma, Dünya yüzeyindeki dar bir koridorda gözlenebilir.
Halkalı Güneş Tutulması: Ay'ın, Güneş'in önünden tam kavuşumlu geçişinde Güneş'i tam örtmediği zaman gözlemlenir. Ay'ın çapı, Güneş'in ışıkyuvarının çapının yaklaşık 400'de biridir. Ancak Ay'ın Dünya'ya uzaklığı, Güneş'in uzaklığının yine yaklaşık 400'de biridir. Bu yüzden Ay'ın Dünya'dan görünür büyüklüğü Güneş ile yaklaşık olarak aynıdır. Ancak gerek Dünya'nın Güneş çevresindeki, gerekse Ay'ın Dünya çevresindeki yörüngeleri tam daire olmadığından, Ay her tam kavuşumlu geçişte Güneş'i tam olarak örtmez. Bu durumda, Güneş diskinin Ay tarafından örtülmeyen kısmı, Dünya'dan halka şeklinde gözlemlenir.
Hibrit Güneş Tutulması: Tutulmanın Dünya yüzeyinin bazı bölgelerinde tam, bazı bölgelerinde halkalı olarak gözlenmesi demektir. Hibrit tutulmalar ender olarak görülür.
Parçalı Güneş Tutulması: Ay'ın Güneş'i kısmen örtmesi sonucunda oluşur. Her tam ve halkalı tutulma, parçalı tutulma olarak başlar ve tam kavuşumdan sonra yine parçalı tutulma halinde devam eder ve biter. Tam tutulma sırasında, tutulmanın tam olarak gözlenebildiği Dünya yüzeyindeki dar koridorun dışındaki geniş alanlarda, tutulma parçalı tutulma olarak görülür.

Güneş Tutulması Depremi Tetikler mi?

Deprem ve güneş tutulması ilişkisi ile ilgili uzmanlar tarafından yapılan onlarca araştırma bulunuyor. Bunlar genellikle güneş ile depremlerin bir ilişkisi olmadığı yönünde görülüyor.
Yard. Doç. Dr. Tansel AK tarafından yapılan araştırmanın sonucu ise bu şekilde;
T"ek cümle ile sonucu vermek uygun olacaktır: "Yapılan istatistiksel araştırma sonucunda, gerek Güneş gerekse Ay tutulmaları ile depremler arasında doğrudan bir ilişki olmadığı görülmüştür". Ancak konunun kuramsal açıdan da araştırılması gerektiği açıktır.
Ayrıca, bilindiği gibi bir süre önce merkezi tutulma hattı üzerinde olması da gerekçe gösterilerek, Niksar/Tokat'ta 29 Mart 2006 Tam Günes Tutulması'ndan sonra şiddetli bir deprem olacağı iddiası ortaya atılmıştır. Bu iddia üzerine biz de elimizdeki verileri yeniden inceledik ve aşağıdaki sonucu bulduk.
1900-1990 yılları arasında kaydedilmiş 6'dan büyük depremlerin sadece yaklaşık %2'si Güneş tutulmalarının parçalı da olsa görüldüğü yerlerde, tutulmadan 10 gün öncesi veya 10 gün sonrası arasındaki dönemde meydana gelmiştir. Bu gayet küçük bir oran olduğu gibi tesadüfi olması, yani asıl oranın bunun çok daha altında olması kuvvetle muhtemeldir. Çünkü tutulma hattı çok geniş bir coğrafi bölgeyi kapsamaktadır ve üstelik biz tutulma tarihinden itibaren çok geniş bir zaman dilimini (10+10= 20 gün!) dikkate aldık. Dahası, bu depremlerin "hiçbiri" merkezi tutulma hattı üzerinde olmamiştir!
Şunu belirtelim ki, biz 29 Mart 2006 tarihi civarinda Türkiye veya başka bir yerde deprem olmayacak diyemeyiz. Çünkü, deprem bilimcilerin söyledikleri gibi, "kimse" nispeten kesin bir zaman ve yerde deprem olacağına dair öngörüde bulunamaz. Bu işe yarayacak bir yöntem henüz bulunamamıştır. Bizim söylediğimiz şudur: Depremler ile Güneş ve Ay tutulmalarının doğrudan ilişkisi yoktur ve genel anlamda gök olaylarına bakılarak deprem öngörüsünde bulunulamaz."
Detaylı anlatım: http://www.tug.tubitak.gov.tr/etkinlikler/tutulma/turkish/tutulma_deprem/ak/calisma_ak.html