İstanbul'un temizlik görevlileri: Arayıcı esnafı

Klasik Osmanlı döneminde İstanbul şehrinin belediye hizmetleri kadı marifetiyle yürütülüyordu. İstanbul kadısı aynı zamanda bugünün belediye başkanı konumundaydı. Kadıya temizlik işleri konusunda, Çöplük Subaşı namında bir görevli yardım ederdi. Temizliğin organizasyonundan sorumlu olan bu görevli, sokakları, Arayıcı Esnafı adıyla anılan bir gruba temizletirdi. Bu çöpçüler garip kıyafetler giyer, matruş ve keçe külahı kullanırlardı. İstanbul sokaklarındaki bütün çöp, hayvan pisliği ve kalıntıları toplayan bu kişilere mahalle arasında yaptıkları nümayişten dolayı “çöp çıkaran” da denilmekteydi. Adeta seyyar bir atölyeye sahip olan arayıcılar bu işleri yaparken yanlarında genellikle kardeş veya oğul yahut evlatlık bir oğlan bulundururdu. 15. ve 19. yüzyıllar arasında İstanbul'un temizliği ile sorumlu olan örgütün ismi Arayıcı esnafı olarak bilinir.
Çöplerden çıkan değerli eşyalar onların olurdu
Arayıcı esnafı, kadıdan, şehrin süprüntülerini ve evlerden-konaklardan atık çöpleri toplamak üzere yıllık ihale ile alır, çöp topladığı mahallenin gelir düzeyine göre kadıya ücret öderdi. Mesela 17. yüzyılda bu ücret 60.000 akçe idi. Arayıcı esnafı, toplamış oldukları süprüntüleri sepet ve küfelerle Haliç ve Boğaz kenarlarındaki Tanzifat İskeleleri'ne götürür, sepetlerde toplanan çöpler deniz kenarlarında çamur teknelerinde deniz suyuyla yıkanarak ayrılırdı. Çöp içinde akçe, mangır veya işe yarar başka şeyler bulunursa bunlar çalışanların olurdu. Topkapı Sarayı'nın en meşhur mücevheri olan Kaşıkçı Elması'nın da bir arayıcı tarafından bulunduğu Reşat Ekrem Koçu tarafından rivayet edilir.
EN SON HABERLER
- 1 World of Tanks Blitz Sistem Gereksinimleri - World of Tanks Kaç GB, Önerilen PC Donanım Özellikleri Nedir?
- 2 Don't Starve Together Sistem Gereksinimleri - Don't Starve Together Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimleri Neler?
- 3 Cities: Skylines Sistem Gereksinimleri - Cities Skylines Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimi PC Donanım Özellikleri Neler?
- 4 DayZ Sistem Gereksinimleri - DayZ Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimleri ve PC Donanım Özellikleri Nedir?
- 5 7 Days to Die Sistem Gereksinimleri - 8 Days to Die Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimi ve PC Donanım Özellikleri Neler?
- 6 Terraria Sistem Gereksinimleri - Terraria Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimi ve PC Donanım Özellikleri Nedir?
- 7 PAYDAY 2 Sistem Gereksinimleri - PAYDAY 2 Kaç GB ve Minimum PC Donanım Özellikleri Nedir?
- 8 Stardew Valley Sistem Gereksinimleri - Stardew Valley Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimi ve PC Donanım Özellikleri Nedir?
- 9 Factorio Sistem Gereksinimleri - Factorio Kaç GB, Önerilen Minimum PC Donanım Özellikleri Nedir?
- 10 Unturned Sistem Gereksinimleri - Unterned Kaç GB, Minimum Sistem Gereksinimi ve Gerekli PC Donanım Özellikleri Nedir?