Sabah Memurlar yanıtlıyor! Devlet kurumlarında çalışanlar dikkat!

Soru: Amirim sık sık yaptığımız işlerde daha dikkatli olun, kurallara uymalısınız şeklindeki yazı içeren bildirimlerde bulunuyor. Bu disiplin cezası mıdır? Bu konuda açıklama yaparsanız teşekkürler.

Cevap: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 124 üncü maddesinin ikinci fıkrasında "Kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, tüzüklerin ve yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre 125 inci maddede sıralanan disiplin cezalarından birisi verilir." hükmüne yer verilmiş, 125 inci maddesinde ise disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiil ve haller sıralanmıştır. Buna göre, durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre Devlet memurlarına "uyarma", "kınama", "aylıktan kesme", "kademe ilerlemesinin durdurulması" ve "Devlet memurluğundan çıkarma" cezaları verilebilmektedir.

Diğer taraftan, mezkûr hükümde uyarma cezası "memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir" şeklinde? kınama cezası ise "memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir" şeklinde tanımlanmıştır.

Bununla birlikte, kamu kurumlarınca personele disiplin cezası verilmeksizin, ilgililerin tutum ve davranışlarında gerekli dikkat ve özeni göstermeleri hususunda yazılı olarak ikaz edildiği görülebilmektedir. Benzer bir konuya ilişkin Danıştay 12. Dairesinin 23/03/2016 tarihli ve E.2012/9161, K:2016/1578 sayılı Kararında "Dava? davalı idare bünyesinde… olarak görev yapan davacı tarafından disiplin cezası olmaksızın uyarılması yolundaki… işlemler ile… uyarma cezasının ve… inceleme raporunun iptali istemiyle açılmıştır. İdare Mahkemesince, (davacının)… disiplin cezası olmaksızın yazılı olarak uyarılması ise idarelerin iç işleyişine yönelik ceza niteliği olmayan yazışma niteliğinde olduğundan, tek başına hukuki sebepler doğuran, davacının durumunda değişiklik yapacak kesin ve yürütülebilir işlemler olmadığından esasının incelenme olanağı bulunmadığı(ndan)… davanın reddine karar verilmiştir. Davacının tutum ve davranışlarında gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiği hususunun bildirilmesine ilişkin işlemler? her ne kadar kamu görevlilerinin disiplin cezaları dışında ve disiplin cezası niteliği taşımayan bir biçimde yazılı olarak ikaz edilmelerine imkan tanıyan bir düzenleme bulunmaması nedeniyle disiplin cezası niteliği taşımasa da, davacının özlük dosyasında bulunan bu işlemin davalı idarenin davacı hakkında takdir yetkisini kullanacağı çeşitli işlemlerde dikkate alınabilecek olması karşısında, davacının hukuki durumunu etkileyebileceği ve bu nedenle de idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi zorunlu işlemler niteliğinde olduğu açıktır. Bu durumda uyuşmazlığın esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken, davacının tutum ve davranışlarında gerekli dikkat ve özeni göstermesi gerektiği şeklinde yazılı olarak ikaz edilmesi işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda, idari davaya konu olabilecek kesin ve yürütülmesi zorunlu bir idari işlem bulunmadığı gerekçesiyle davanın… incelenmeksizin reddinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır." denilmek suretiyle, söz konusu bildirimlerin disiplin cezası olmadığı ancak kesin ve yürütülmesi zorunlu idari işlemler niteliğinde olduğu kabul edilmiştir.

Bu itibarla; Devlet memurlarına verilebilecek disiplin cezalarının 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde sayıldığı, bu cezalar dışında ve disiplin cezası niteliği taşımayacak şekilde memurlara gönderilen "yazılı ikaz" veya "dikkat çekme" içeriğini hâvi bildirimlerin idarenin iç işleyişine ilişkin işlemler olarak kabul edilmesi gerekmekte,bunların disiplin cezası olarak kabul edilmesi mümkün değil.