Sabah memurlar: Hastanede yatan hastalarınız için refakat izni alabilir misiniz?

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105 inci maddesinin son fıkrasında; "Ayrıca, memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır." hükmü yer almaktadır.

29/10/2011 tarihli ve 28099 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Refakat iznine ilişkin esaslar" başlıklı 10 uncu maddesinde ise; "1) Memurlara 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrası uyarınca izin verilebilmesi için memurun;

a) Bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin,

b) Bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin, ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi zorunludur.

(2) Birinci fıkra çerçevesinde düzenlenecek ve refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler yer alır. Gerekli görülmesi hâlinde üç aylık süre aynı koşullarda bir katına kadar uzatılır.

(3) Aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamaz.

(4) Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresi altı ayı geçemez.

(5) İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun ortadan kalkması hâlinde memur iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlar. Bu durumda veya izin süresinin bitiminde, göreve başlamayan memurlar izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak haklarında 657 sayılı Kanun ve özel kanunların ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.

(6) Refakat izni kullanılırken memurun aylık ve özlük haklan korunur." denilmektedir.

Bu itibarla; yukarıdaki hükümlerin değerlendirilmesi neticesinde;

1) Refakat izninin kapsamının 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesi ile Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirlendiği, bunun dışında mevzuatımızda refakat iznini düzenleyen başka bir hükmün bulunmadığı görülmekte,

2) 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrasında yer verilen 'tedavisi uzun süren hastalık hali'nin sağlık kurulunca tespit edilmesi gerektiği,

3)Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebeplerin, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlikenin bulunduğunun, sürekli ve yakın bakım gerektiğinin, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresinin ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel niteliklerin yer alması gerekmekte olup, bahsi geçen hususlardan ilk dördünün sağlık kurulu raporunda bulunmasının zorunlu olduğu ve bu dört unsurun tamamını içermeyen sağlık kurulu raporuna istinaden memura refakat izni verilemeyeceği değerlendirilmekte,

4) Yoğun bakımda bulunan hastalar için alınacak refakate ilişkin sağlık kurulu raporunda da yukarıda yer verilen unsurların yer alması gerektiği,

5) Aynı şekilde, yukarıda sayılan unsurları içeren bir sağlık kurulu raporu verilmesi halinde memurun hastanede yatan bakmakla yükümlü olduğu yakını için refakat izni kullanabileceği,

6) Memurlara bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi halinde refakat izni verilebileceği,

7) 657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin son fıkrasında düzenlenen refakat izni dışında mevzuatta memurun bakmakla yükümlü olduğu kişilerin hastanede yatması halinde yatış süresince izin kullanmasına olanak tanıyan bir hüküm bulunmamaktadır.