Sabah memurlar: Memurlar dikkat! Suç işleyen memura nasıl işlem yapılır?

Cevap: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartları düzenleyen 48 inci maddesinin (A) bendinin 5 numaralı alt bendinde, "Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak" hükmüne yer verilerek, kasten işlenen bir suç nedeniyle bir yıl ve daha fazla süreli hapis cezasına mahkûm olanlar ile cezanın süresine ve niteliğine bakılmaksızın (hapis cezası veya adli para cezası olup olmadığına) mezkûr maddede sayılan suçlardan mahkûm olanların memur olamayacakları belirtilmiştir. Taksirli suçlar nedeniyle hükmedilen hapis cezalarının ise bu düzenleme kapsamında yer almadığı görülmektedir.

Ayrıca, aynı Kanunun memurluğun sona ermesini düzenleyen 98 inci maddesinin (b) bendinde; Devlet memurlarının memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi durumunda memuriyetinin sona ereceği belirtilmiştir.

Diğer taraftan, Danıştay 1. Dairesinin 13/04/2004 tarihli ve E:2003/170, K:2004/3 sayılı kararında "...Devlet memuru olup da memuriyetine son verilmesini gerektirmeyen bir hürriyeti bağlayıcı ceza ile mahkum olan bir kişinin, söz konusu cezanın infazı süresince memuriyet haklarını koruma ve kullanma ehliyetinin devam ettiğinin kabulü mümkün bulunmamaktadır. Bu durumda olan Devlet memurunun hizmet ilişkisinin infaz süresince askıda olduğunun kabulüyle hükümlülük süresinin sona ermesinden sonra göreve iade suretiyle memuriyet statüsünü yeniden kazanması gerekmektedir ki bu da, memur hukukunun sonucu olan memur güvenliği ilkesinin bir gereğidir... Devlet memurlarının hükümlü bulundukları Devlet memurluğuna engel nitelik taşımayan hapis cezalarının infazı süresinde göreve devamsızlıkları nedeniyle memuriyetlerine son verilemeyeceği, bu kişilerin sözü edilen cezalarının infazı süresince hastalık ve yıllık izin kullanabilmelerine ve buna bağlı olarak maaş alabilmelerine hukuken olanak bulunmadığı..." ifade edilerek, memurluğuna son verilmesini gerektirmeyen bir ceza ile mahkûm olanların görevine son verilemeyeceği, cezanın infazı süresince ilgililerin memuriyetlerinin askıda olduğu ve infazın sona ermesinden sonra göreve iade edilmeleri gerektiği belirtilmiştir.

SONUÇ

Bu itibarla; "taksirle ölüme neden olma" suçundan ilgili hakkında verilen 4 yıl 3 ay hapis cezasının, 657 sayılı Kanunun 48/A-5 maddesi kapsamında memuriyete engel bir durum teşkil etmemesi sebebiyle mezkûr Kanunun 98/b maddesi çerçevesinde işlem tesis edilemeyeceği ve cezanın infazı süresince ilginin memuriyetinin askıya alınarak infaz sonrasında görevine iade edilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.