165 yıldır anavatanına hasret Datçalı: Knidos Aslanı

Knidos Aslanı, antik dönemin öne çıkan heykellerinden biri olarak kabul ediliyor ve tarihi, sanatsal ve arkeolojik bir öneme sahip. Heykel, bir aslanın şeklinde tasvir edilmiştir ve MÖ 4. yüzyıla tarihlenmektedir. Knidos kenti için yapılan bir anıtın parçası olan bu heykel, antik dönemin sanatını ve zanaatını yansıtan önemli bir örnek olarak kabul edilir.

Tüm dünyanın Isaac Newton olarak tanıdığı Charles Thomas Newton ise o dönem British Museum'un görevlisi olarak geldiği Datça Knidos'ta kazılar yaparak 212 sandık dolusu eseri ülkesine kaçırdı, hatta çabalarından ötürü Kraliçeden şövalye unvanı almayı da başardı. Ancak kaçırdığı yalnızca 212 sandık değildi.

Bu faaliyetlerin devam ettiği 1858 yılının sıradan bir gününde, Datça'dan 3 mil uzaklıkta bulunan antik Yunan kenti Knidos'ta Charles Thomas Newton, namı diğer Sir İsaac Newton tarafından düzenlenen kazıya yardım eden İngiliz arkeolog Richard Popplewell Pullan, Datça yakınındaki uçurumlarda yürürken denize nazır biçimde 18 metrelik bir mezar anıtının üstünde, kireç taşından yapılmış çekirdeği hâlâ sağlam fakat mermer kaplaması yerinde olmayan çok kıymetli bir aslan heykeli keşfetti. 11 ton ağırlığındaki bu heykel, Kızıl kayalar olarak bilinen bir konuma denizin her noktasından rahatça gözlenecek biçimde yerleştirilmişti.

Böylece, gözleri hüzünlü bakan, kullanılan materyal sebebiyle sabah ve akşam ışınlarını aldığında bal rengi aslan tüyü görünümüyle hayranlık uyandıran, yapımında kullanılan lapis lazuli ve diğer mücevherlerle göz ve yüz ifadeleri dışarıdan malzeme kullanılmadan oluşan bu paha biçilmez kıymetteki Datça Aslanı da yitip gitmiş oldu. Hikayenin en hüzünlü kısmı ise Charles Newton'un paha biçilmez bu hazinenin kaçırmasında, taşınmasında amele olarak 100 Türk Datça köylüsünün çalıştırılmış olmasıdır.

Sir Charles Newton anılarında şöyle yazıyordu: "Bu harikulade aslan heykelini, bu ilkel topraklardan alıp, uygarlığın ve insanlık mirasının koruyucusu, saygıdeğer İngiltere kraliçesinin topraklarına götürmenin gururunu yaşadım."

2008'de Datça Belediyesi ''Knidos Aslanı''nı İngiltere'den geri talep etse de maalesef olumlu bir sonuç alınamamış. Üstelik yalnızca Knidos Aslan'ı değil, kaçırılan sandık sandık tarihi eserin her biri günümüzde British Museum raflarında sergilenmeye devam ediyor.