Kalaycılık Mesleği Bitme Noktasında

Ordu’nun Fatsa ilçesinde kalaycılık mesleği son dönemlerini yaşıyor.
Tarihi yansıtan bu mesleği yapan kişi sayısı yok denilecek kadar azken, ilçenin Mustafa Kemal Paşa Mahallesi’nde babalarından kalma dükkanda bakırcılık ve kalaycılık işini zar zor sürdürdüklerini belirten kalaycı Serkan Özçelik (30), “Kalay, bakıra sürülen cıva gibi parlak bir maddedir. Kalay olmazsa bakır kap kullanılmaz. Biz kendi dükkanımızda bakır kapları kalaylıyoruz. Yemek yapılan ve yenen kapların hepsi kalaylanmak zorundadır. Ama su ve bal koyulan kaplar kalaylanmaz. Çünkü kalay bir yerde bakırı tuzdan korumak için yapılır. Yemeklerde de her zaman bir miktar tuz bulunur. Bakırın düşmanı tuz ve ayrandır. Tuz olmayan yemekleri bakır kap kalaylanmadan da kullanabilirsiniz" dedi.
Bakır kapların ince ve kalın bakırdan olmak üzere ikiye ayrıldığını hatırlatan Serkan Özçelik, "İnce bakırlar üç dört ayda, kalın bakırlar ise yedi ay ve bir sene arasında kalay ister. Bu ateşle orantılıdır ve ince bakır ateşe daha az dayanıklı olduğu için daha çabuk yıpranır. Kalay ateşten etkilenir. Bakır kapta yapılan yemeğin lezzetini bilenler bakır kaptan vazgeçmedi. İnce kaptan yapılmış bakır kap kullananlar çok sık kalay gerektirdiği için bakırlarını bir kenara bıraktılar. Kalın kapları kullananlar kalayı uzun süre dayandığı için vazgeçmediler. Kalayı şu şekilde yapıyoruz: Önce kalaylanacak kabı kostik denen bir maddenin içine sokarız. Sonra tavlarız, tuz ruhu süreriz, cüruf taşından yıkandıktan sonra kap kalaya hazır olur. Sonra kalaylamaya sıra gelir. Önce nişadır atılır, kalay erir ve pamukla her tarafına süreriz. Tencere 15 lira, taslar 5-6 lira, tava kalayı kapaklı 10 lira, büyük tencereler ve bal tavaları ise biraz farklı fiyata kalaylanır” diye konuştu.