Tehlike altında bir İstanbul

- 'Vay İstanbulum' mailiniz 'Acil bir şey yapmalı' mealinde mi?
- Acil durum var aslında. 2005'te 'Süleymaniye'yi ellemeyin, surları kötü restore ettiniz, Sultanahmet'teki otel kazısı hoş değil,' gibi uyarıları olmuştu. Şimdi, üç tane daha büyük olay var. Birincisi Haliç üzerinde yapılan Metro Köprüsü. Süleymaniye'nin silüeti gidiyor. Bir Müslüman, bir camiye nasıl böyle kötülük edebilir, anlayamıyorum. İkincisi, araçların büyük bir tünelden tarihi dokuya boca ettirilmesi ki, bayağı ciddi sonuçlar doğuracak. 5336 sayılı yasayı kullanıp her şeyi yapıyorlar.
- Ülkelerin miras listelerine baktım da, en fazla tehlikede olan miras Kongo'da. Bütün milli parklar tehlikedeymiş.
- Evet, bakamıyorlar çünkü. Ama bizimki bakamamaktan değil, başka bir şeyin peşindeyiz, büyük paralar, rant peşindeyiz. İstanbul'da her adım atmanız 1 TL para kazandırıyor; kaldırımlar sökülüyor vs. Niye, birileri, birilerine iş yaptıracak. Beni düşündüren nokta, Brezilya'daki toplantıda Türkiye'nin kaç yıldır başvuruda bulunduğu ve listeye alınmayı bekleyen diğer 23 yer. Efes gibi epeydir bekleyen yerler İstanbul yüzünden öne çıkmıyor.
ÇEVRENİN CANINA OKUNUYOR
- Listede olmanın tam olarak ne gibi bir faydası var? Maddi bir yardım da söz konusu mu?
- Ufak tefek bazı maddi yardımlar verilebilir ama maddi yapısını büyütmemek gerekiyor. O listede olmamız koruma kollamada uluslararası çapta destek imkânı yaratıyor, kolayca sponsorluklar buluyorsunuz vs. Biz, kültür turları yapan bir şirket olarak kendi insanlarımıza gezi satarken, başına UNESCO tarihi miras listesindeki yerleri yazarız, bu önemli. Fransa'da, İtalya'da kültür turu yapan şirketler de aynı şeyi yapıyor. Yalnız UNESCO son zamanlarda sadece bir binayı değil, bir bölgeyi almaya başladı. Bina korunuyor tamam da, çevrenin canına okunuyor. Divriği Ulu Camii Külliyesi ciddi tehlike altında mesela... İstanbul için de bütün tarihi yarımada söz konusu olunca kollamak o kadar kolay değil.
- Sulukule mesela kollanamadı.
- Çöküntü alanlarından biri kabul ediliyor Sulukule ama niye? İçki içiliyor çünkü. Sulukule'yi yıkanlar eski İstanbul'u yerinden ediyor. Yıkılan evler arasında 1910 tarihli, bir dönemin tipik örnekleri sayılabilecek evler var. Buldozerler oralardaki yerleşik dokuyu da, gelenekleri de yok ediyor. Sulukule bir daha olmaz. O kültür tamamen yok edildi.
- Metro Köprüsü de bu haliyle devam edecek gibi görünüyor.
- Öyle sanırım ve kurulun kararı olumlu da, olumsuz da olsa bundan sonra biraz daha organize bir muhalefet başlayacağını umuyorum.