Kadının çocuğu olmuyorsa, kocası için kız istemeye gider

- Hamit İzol, Aşiret ve Öteki Yüzü adlı kitabında aşiretinizin kitabını yazmış. Diyor ki, 'Kan davalarının arkasında aslında kadınlar var, karar vericiler onlar'...
- Doğru değil. Hamit İzol aşiret mensubu ama aşiretten dışlanmış bir şahıs. 20-30 yıldır Mersin'de oturuyor. Kitabını ön plana çıkarmak için aşireti resmen kötülüyor. Burada yaşanan olayların tam tersini anlatıyor. 'Kan davalarında kadın daha ön planda,' demek gerçek dışı. Burada kadınlar baştacıdır, hiçbir zaman kadınları arka plana atmıyoruz ama kadınların aşireti yönlendirmede lüksü olamaz. Kadınların işi, gücü, yeri bellidir.
- Nedir kadınların yeri?
- Bizim aşiret içerisinde okuma düzeyi yüksek çok kadın var. Kızlarımızın hepsi üniversiteye gidiyor. Çalışabiliyor. Herhangi bir engel yok. Ama aşiret kızı kendi işinde çalışır. Memuriyet dışında, başkasının işinde çalışamaz.
- Boşanmaya nasıl bakıyor aşiret?
- Bizim aşirette boşanma olmaz. Genç yaşta dul kalmışsa, eşi vefat etmişse, ona sorulur. Bir daha evlilik yapmak istiyorsa, eşinin erkek kardeşi ile evlenebilir veya aile içinden akrabasıyla. Ama başkasıyla evlilik yapamaz.

KARI KOCA BARIŞTIRMA TİMİ KURDUM
- Diyelim ki, kadının çocuğu olmuyor, o zaman ne olacak?
- Kocası için kız istemeye kendisi gider. Tanıdığım bir sürü insan var. Çocuğu olmuyor. Kadından kaynaklanan bir şeyse kadın gidip kocasına kız istiyor.
- Aynı evde mi yaşıyorlar?
- Aynı evde değil, biri bir katta, diğeri başka katta.
- Her şey kontrolünüz altında mı?
- Ağalık yorucu bir görev. Mesela adam karısını dövmüş, kadın babaevine gitmiş, dönmüyor. Kocası bize gelir. 'Ne olur getirin,' diye. Söz alırız, bir daha dövmeyeceğine dair. Bir daha dövme olayı olursa para cezası veya uzaklaştırma veririz. Artık bu olaylara yetişemiyorum. Bir tim kurdum, 'barıştırma timi'. Gidiyorlar, benim adıma konuşup karıkocayı barıştırıyorlar.
- Düğünlerde silah atmayı kaldırıp havai fişek atma kararı almışsınız.
- Reisimiz 'Bundan sonra kesinlikle düğünlerde silah atılmayacak. Silahların yerine havai fişet atılacak,' talimatı verdi. Ben de bunun üzerine bütün aşireti topladım, 'Bundan sonra silah yerine havai fişek atılacak,' dedim. Böyle daha güzel oldu.
- Sigara içmek gibi bir silah atma alışkanlığı var burada. Bu yasağa sizce ne kadar uyulur?
- Herkes uyar. Atalarımızın bir sözü var, 'At, avrat, silah'. Türkiye'de herkesin silah tutkusu var, bu sadece Güneydoğu'ya has bir şey değil. Birdenbire sigarayı bırakmak nasıl zorsa, silah sıkmayı bırakmak da kolay değil. Ama herkes uyuyor bu kurala. İnşallah sigara içmeyi de yavaş yavaş bırakmayı düşünüyoruz.