Dikkat! Mobbing artık suç

Türk Dil Kurumu 'bezdiri' diye hayli komik bir sözcük önerse de mobbing, yani işyerindeki yıldırma hareketleri, artık hepimizin hayatındaki kavramlardan biri. Bu yazının konusu ise Türkiye'de ilk kez bir mobbingle mücadele merkezinin açılması. Merkezin kurucusu ve sahibi Çağlar Çabuk, insan kaynakları uzmanı. Bu sayfada okuyacağınız yasal düzenlemelerin çıkması konusunda Meclis'te uzman danışman olarak dinlenip, önerilerine başvuruldu. Sayfada ayrıca iki mobbing mağdurunun ifadelerine de tanıklık edeceksiniz. Güzel ve umut verici olan günlük hayatta pek çoğumuzun maruz kalsak da küçümseyerek önemsemediği mobbingin, hükümet ve yasama organı tarafından ciddiye alınması ve hayli ileri uygulamaların hayata geçirilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması. Bu haberin yapılmasının diğer nedeni de, mobbing mağdurlarını bu yasalardan ve haklarından haberdar etmek. Çünkü bu düzenlemelerle, çalışma yaşamında hukuk dışında kalan mobbing hukuk içine çekildi. Böylece mobbing kurbanlarının, kendilerine işkence çektirenler hakkında dava açma konusundaki belirsizlikler netleşti. Çalışanları mobbing kavramıyla da yüzleştiren düzenlemeler, kurbanları mobbing davası açmaya yüreklendirecek, dava açılmasını kolaylaştıracak, açılan tazminat davalarından daha çabuk sonuçlanmasına katkı sağlayacak.
Astlar da üstlerine mobbing yapıyor
- Neler mobbinge giriyor? Mobbing üst yönetici ile çalışan arasındaki bir şey mi sadece?
- Sadece yukarıdan aşağıya inen bir yıldırma operasyonu değil. Aşağıdan yukarıya da olabilir, eşitler arasında yatay olarak da görülebilir. Belli bir süre dahilinde, belli sıklıkta, örneğin haftada bir kere ya da ayda en az üç-dört kere sürekli olarak bitmeyen, sürekli şekil değiştiren bir hal alıyorsa ve de en önemlisi kişinin değerlerine, etnik, politik özelliklerine ve mesleki yetkinliklerine doğru yapılan saldırılara 'mobbing' diyoruz. Diğer çatışmalardan; süreli, sistemli ve kasıtlı olmasıyla ayrılıyor.
- Aşağıdan yukarıya nasıl yapılıyor?
- Alttaki çalışanların üsttekini kaçırmak için tuzaklar kurması, verilen işi yerine getirmemesi, yanlış getirmesi şeklinde. Nitekim böyle bir vakamız vardı, bir hekimdi. Sorumlu olduğu ekibin içinde çalışanlar sonuçları bekletiyor, bozuyor, işi süresinde teslim etmiyordu. Bu vakada fiziksel şiddet de vardı. Saçını çekme, boğazını sıkma, kollarını morartma gibi.
- Biz Türkiye olarak mobbingde ne durumdayız?
- Gayet iyi durumdayız. 2011'e çok hızlı girdik. Meclis'ten geçen Borçlar Kanunu mobbingle pek çok madde içeriyor ve tüm vatandaşları kapsıyor. Yasaya göre artık işveren, psikolojik ve cinsel tacizi önlemekle yükümlü. Bu kanun Meclis'ten geçti, fakat 2012'de yürürlüğe girecek.